Ο πρώτος ανά έτος εορτασμός επανεύρεσης της εικόνας της Παναγίας Γουμένισσας
Ο πρώτος κάθε χρόνο εορτασμός της Παναγίας της Γουμένισσας τιμήθηκε με την καθιερωμένη αρχιερατική θεία λειτουργία στη φερώνυμη Ιερά Μονή και τη λιτάνευση της θαυματουργού εικόνας στην ακριτική κωμόπολη.
Ο εορτασμός αυτός έχει επιπλέον και ένα εξαιρετικά σπουδαίο συμβολισμό για την ακριτική Μακεδονία, εδώ στα βόρεια σύνορα της πατρίδας μας· σημαίνει την τελική αποτροπή κάθε ιδεολογικής υποκλοπής της ιστορικότητας της Μακεδονίας. Αυτό άλλωστε σημαίνεται και με τους ιστορικούς τίτλους των Μητροπολιτών της Μακεδονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, που ορίζονται και υπάρχουν εκκλησιαστικά κατά την τάξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου “υπέρτιμοι και έξαρχοι… (πάσης ή δυτικής ή κεντρικής ή ανατολικής ή άνω) Μακεδονίας”.
Αναλύοντας το νόημα του φετινού εορτασμού ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου κ. Δημήτριος, στο εσπερινό του κήρυγμα τόνισε μεταξύ άλλων πολλών:
«Ο φετινός πρώτος εορτασμός της Παναγίας μας, εδώ στην ακριτική Γουμένισσα της ελληνικότατης Μακεδονίας, μας πρόφθασε και πάλι σε ένα συμβολικό σταθμό: ανάμεσα στη σχετική άνεση της κοσμικής ζωής και στην αποφασιστικότητα της νηστείας· ανάμεσα στον απομονωτικό ατομισμό και στη συγχωρητική εκκλησιαστικότητα· ανάμεσα στη χαλάρωση της αλλοτρίωσης και στην άθληση της φιλόθεης μετάνοιας και της προσευχητικής χριστοποίησης· …ένα βήμα ψυχικής προετοιμασίας, πριν από το γρήγορο βηματισμό προς το ποθητό Πάσχα.
Αύριο αρχίζει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, η περίοδος που άλλοτε (ακόμη και σε περιόδους οριακής απόθλιψης) αναδείκνυε αθλητές και πρωταθλητές της επιποθήσεως του Χριστού, με την αγωνιστικότητα των εκτενέστερων προσευχών και το ενάθλημα της εγκράτειας, της νηστείας και της ελεημοσύνης. Ήταν ένας τρόπος συλλογικά αποδεκτός από το εκκλησιαστικό σώμα, με το βλέμμα προς το σωτήριο Πάθος και την Ανάσταση, ένας τρόπος υπακοής και εθελούσιας ασκητικής εξομοίωσης προς το Σωτήρα και Θεό μας Ιησού Χριστό. Άλλοτε οι άνθρωποι από παιδιά ακόμη, χάρη στο παράδειγμα των γονιών μας, χάρη στο κοινά παραδεκτό υπόδειγμα των δασκάλων και της κοινωνίας, μαθαίναμε να αποστερούμεθα και να ξεπερνούμε την παθολογική αυτολατρεία. Μαθαίναμε πως να αποκόπτουμε τον αρρωστημένο τρόπο ζωής, που δυστυχώς σήμερα διαφημίζεται με κάθε πολυμέσο διαδικτύωσης και διαφήμισης και αναπαραγωγής. Άλλοτε εθιζόμασταν να παλεύουμε με τον ατίθασο εαυτό μας, κάτι που σήμερα κοινωνικά και πολιτειακά καταφάσκεται διεθνώς ως “ατομικό νομικό δικαίωμα”, ως “ατομικό νομοθετικό θέσπισμα”, ως “διεθνές ατομικό προνόμιο”, ως “αποκλειστικότητα αυτοδίκαιας αυθαιρεσίας”. Και μας απόμεινε από εκείνη τη λεβέντισσα και λεβεντογέννα νηστεία (των τροφών και των παθών), από εκείνη την εκκλησιαστική αγωνιστικότητα της ενεργού αγαπήσεως του Χριστού,… μας απέμεινε μόνον το άνοιγμα του Θεού προς εμάς, δίχως τη δική μας εκκλησιαστική ανταπόκριση! Μας απέμεινε μόνον η αγάπη του Χριστού για μας και όλον τον κόσμο, μόνον η υπομονή του Χριστού για μας και όλον τον κόσμο!
»Τρανή απόδειξη αυτής της ευσπλαχνίας του Χριστού είναι η Παναγία μας. Το ομολογούμε σε ένα τροπάριο: «Την υπερένδοξον του Θεού Μητέρα και των αγίων αγγέλων αγιωτέραν ασιγήτως υμνήσωμεν καρδία και στόματι, Θεοτόκον αυτήν ομολογούντες, ως κυρίως γεννήσασαν Θεόν ανερμηνεύτως και πρεσβεύουσαν απαύστως υπέρ των ψυχών ημών» (θεοτοκίον αντί κοντακίου της πρώτης ώρας). Έφθασε και αξιώθηκε να γίνει η Μητέρα της θείας ενανθρωπήσεως, της τέλειας θείας συγκαταβάσεως, για τη σωτηρία όλου του κόσμου. Κανένα πλάσμα του Θεού, ούτε οι άγγελοι, δεν έχουν αυτό το χαρισματικό και συνάμα εθελούσιο προνόμιο της υπέρμετρης αγιοσύνης, της ενθεώσεως, της πιο τέλειας κοινωνίας με το Θεό. Και προσομοιάζει διαρκώς στο σαρκωμένο Υιό του Πατρός, τον ενανθρωπισμένο Υιό και Θεό Της: ζει για κείνον και ζει για μας, βλέπει διαρκώς Εκείνον και βλέπει διαρκώς προς εμάς, επιποθεί διαρκώς Εκείνον ως Υιό και Θεό και Σωτήρα Της και λαχταρά διαρκώς εμάς σαν παιδιά Της! Η άμετρη αυτή και πανάγια γενναιοδωρία της Παναγίας έρχεται να γλυκάνει ακόμη και τη στενοχωρία της συνεχιζόμενης κοινωνικής ταλαιπωρίας. Μέσα από την αμέτρητη δική Της Μητρική ευσπλαχνία προσφέρεται σε όλους εμάς η συγκατάβαση της φιλανθρωπίας του Υιού και Θεού Της και Θεού μας.
Αν η μητρότητα είναι το πιο πολύτιμο δώρημα στη φυσικότητά μας (και μέσα από αυτό αρτιώνεται η ζωή μας και γεύεται την ασφάλεια της φυσικής πατρότητας), ακόμη πολυτιμότερο δώρημα στην οντολογική μας αρτίωση και πληρότητα είναι η Πανάχραντη δωρεά της δικής Της Πνευματικής Μητρότητας. Την μοιράζεται κατά φύσιν με τον ενανθρωπισμένο Υιό Της αποκλειστικά. Εξαιτίας Του την μοιράζεται κατά χάριν και με μας, τους βαπτισμένους στο όνομα του Υιού και Θεού Της, τους ενσωματωμένους στο εκκλησιαστικό Του Σώμα.
»Μπορεί να φαίνεται πως τάχα εμείς (με τη συλλογική μας εορταστική παρουσία) δίνουμε “αξία” και “νόημα” στην παρούσα Θεομητορική εορτή. Βεβαίως, εορτή θα πεί εορτασμός, εκκλησιαστική συμμετοχή στο εορταζόμενο γεγονός ή πανηγύρι γύρω από το τιμώμενο πανίερο πρόσωπο. Η αποδοχή αυτής της εκκλησιαστικής αναγνώρισης συνιστά μια έκφραση ταπείνωσης των Αγίων και προπαντός ταπείνωσης της Παναγίας μας. Δέχονται κι αποζητούν τη δική μας ευλάβεια (όχι προς όφελός τους, αλλά για να στήσουν γέφυρες κοινωνίας με μας).
»Επίκεντρο του εορτασμού είναι η θεία λειτουργία, η λατρευτική ολοπροσφορά της Εκκλησίας στο Χριστό και διά του μυστηρίου του Χριστού η ολοπροσφορά στον Πατέρα. Αυτό μας διδάσκει ο εικονισμός της Παναγίας μας: ομορφιά Της είναι ο βασταγμός του Χριστού μας, κάλλος Της είναι ο Σωτήρας του κόσμου ο οποίος ενανθρώπησε δι᾽ Αυτής και γαλακτοτροφήθηκε και ανατράφηκε και υπηρετήθηκε (μέχρι και το Σταυρό και την Ανάσταση και την Ανάληψη και την διαρκή Πεντηκοστή της Εκκλησίας Του). Η Παναγία μας χαίρεται με την δόξα του Υιού και Θεού Της, που Τον μοιράζεται με όλους εμάς ως μέλη του εκκλησιαστικού Του σώματος. Ο εικονισμός Της μας οδηγεί και μας καθοδηγεί στο Χριστό. Οι νοερές προσευχές Της εκεί μας ανεβάζουν.
Τα θαύματά Της με Αυτόν μας ενώνουν. Αυτό το υπέρκαλλο νόημα έχει και η σημερινή Θεομητορική εορτή, η γιορταστική ανάμνηση της ανεύρεσης και επανενθρόνισης της θαυματουργού εικόνος Της. Εφόσον έχουμε Εκείνην, εγκαρδιωνόμαστε, συναδελφωνόμαστε, κρατιόμαστε γερά από τον Σωτήρα σαν εκκλησιαστικό σώμα, σαν Μητροπολιτική επαρχία. Η Θεομητορική ευλογία μας οδηγεί και μας ενοποιεί με το Θεό και Σωτήρα μας. Για να ζήσουμε αυτό το αξεπέραστο μεγαλείο της υπεραξίας μας, το υπέρτατο δικαίωμα της αληθινής ανθρωπιάς, που είναι το αιώνιο άφθαρτο συλλογικό και προσωπικό μας δικαίωμα στο Ζωοδότη Χριστό…».
Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας έγινε η καθιερωμένη λιτάνευση της θαυματουργού ιεράς εικόνος. Την ιερή εικόνα βάσταζαν, όπως κάθε χρόνο συνηθίζεται, στελέχη της Αστυνομίας, όπως την πρώτη χρονιά που μετά την κλοπή της αστυνομικά στελέχη την ανακάλυψαν στους Ευζώνους και την επανέφεραν πίσω στο “κονάκι” της, παραδίδοντας την εικόνα επίσημα στην είσοδο της πόλης στον τότε Μητροπολίτη Πολυανής & Κιλκισίου και μετέπειτα Παροναξίας κυρό Αμβρόσιο.
Οι εφημέριοι του Μητροπολιτικού Ναού και γειτονικών ενοριών περιστοίχιζαν το πολύτιμο αυτό ιερό σέβασμα της παλλαικής ευλάβειας και καταφυγής.
Τροφοδοτώντας τον πανηγυρικό παλμό των καρδιακών αίνων προς την Παναγία μας, εμμελέστατα παιάνιζαν τα περίφημα “Χάλκινα” της πόλεως “εν κυμβάλοις ευήχοις, εν κυμβάλοις αλαλαγμού”.
Στη λιτανεία παρέστησαν ο δήμαρχος Παιονίας κ. Χρήστος Γκουντενούδης με δημοτικά στελέχη, ο αντιπεριφερειάρχης Κιλκίς κ. Αθανάσιος Βεργίδης, η αντιδήμαρχος Γουμένισσας κ. Ελένη Δούμου, οι πρόεδροι του ΔΔ Γουμένισσας κ. Αθανάσιος Τραχανίδης και της ΔΚ Γρίβας κ. Γεώργιος Μπακάλης, ο τ. Αντιδήμαρχος κ. Ιωάννης Αλίρης, ο εκπρόσωπος της 33ης Μ/Κ Ταξιαρχίας Πεζικού συνοδευόμενος από στρατιωτικό άγημα, ο αναπληρωτής του Αστυνομικού Διευθυντή Κιλκίς κ. Δημήτριος Χαραλαμπίδης, ο τοπικός Α.Δ. Αστυνόμος Α΄ κ. Αντώνιος Λιακόπουλος, οι πρόεδροι των τοπικών πολιτιστικών συλλόγων Παιόνων κ. Κωνσταντίνος Τσιαρόγας και Ανατολικορωμυλιωτών κ. Αστέριος Τάτσης και άλλα στελέχη δημοτικών και στρατιωτικών υπηρεσιών.
***
Το πρωί της Κυριακής της Τυρινής, ανεγνώσθη σε όλες τις ενορίες ο σεπτός Κατηχητήριος Λόγος με τις συγχωρητικές ευλογίες της Α.Θ.Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου για την έναρξη της Μεγάλης Τεσσαρακοστής (η παρουσίαση της ασκητικής κοινωνικοποίησης κατά το πνεύμα της Ορθοδόξου παραδόσεως, της ασκητικής αυτοπαραιτήσεως ως εργαλείου κοινωνικοποίησης και χριστοποίησης, αυτογνωσίας και θεογνωσίας, ετοιμασίας για την εμβίωση του Σωτηρίου Πάθους και της Αναστάσεως).
***
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας παρά το Επισκοπείο της Μητροπόλεως, στον ιστορικό ναό της Παναγίας Γουμένισσας, στο Καθολικό της Μονής, τελέστηκε ο Εσπερινός της Συγχωρήσεως με προεξάρχοντα το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας και συμμετοχή πλήθους κληρικών και λαικών με τις οικογένειές τους.
Στο πέρας της ι. Ακολουθίας, ο Σεβασμιώτατος ανέλυσε εν πρώτοις εκτενέστατα την ευαγγελική διήγηση του Σωτηρίου Πάθους του Κυρίου η οποία προοιμιακά αναγινώσκεται στα Ευαγγελικά Αναγνώσματα των τελευταίων ημερών του Τριωδίου προ της Μ. Τεσσαρακοστής. Και προέτρεψε τους πάντες, κληρικούς, μοναχούς και λαικούς, στην σταυροφόρο αξιοποίηση της 40μερης περιόδου ως μίμησης του Σταυρού του Κυρίου.
Τέλος, ανέγνωσε συγχωρητική ευχή. Ακολούθως οι πάντες προσκύνησαν την ιερή Θεομητορική εικόνα, όλοι οι Κληρικοί έλαβαν τη συγχωρητική ευχή του Σεβασμιωτάτου και ιστάμενοι στη σειρά έδωσαν και ανταπέλαβαν τη συγχωρητική ευχή μεταξύ τους και προς το εκκλησιαστικό πλήρωμα.