Οι σπουδαίοι γεννιούνται δεν γίνονται

Το μεγαλύτερο βάρος έχει εκείνο που δεν ζυγίζεται.

Η σκιά δεν έχει βάρος, αλλά τα βήματά της είναι βαριά. Βαραίνουν και οι λέξεις στο νου του ανθρώπου, σαν γίνουν μνήμες που πονάνε. Το βαρύ φορτίο συνθλίβει τον άνθρωπο. Τον πιέζει, τον πατά κάτω στη γη. Αντίθετα η απουσία του φορτίου κάνει τον άνθρωπο ελαφρύ σαν τον άνεμο.

Τι να διαλέξουμε, λοιπόν, ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο; Το βάρος ή την ελαφρότητα, αναρωτήθηκε ο Παρμενίδης τον 6ο π.Χ αιώνα. Η αντίφαση ανάμεσα στο βαρύ και το λαφρύ είναι αποδεδειγμένα η πιο μεγάλη αντίφαση.

Όταν όμως το βάρος που σηκώνει κάποιος είναι ευχάριστο, όπως στον έρωτα, τότε γίνεται σαν το πούπουλο ελαφρύ, ανεξάρτητα από το πόσο ζυγίζει. Αντίθετα το κενό, επειδή δεν μπορείς από πουθενά να το πιάσεις, γίνεται βαρύ, κι ας έχει βάρος μηδενικό. Έτσι και η κενή ζωή, γίνεται ασήκωτη, αν δεν της δώσεις περιεχόμενο.

Η ανώτερη πνευματική φύση του ανθρώπου είναι η παιδεία του. Με την παιδεία του, με τον προσανατολισμό ή αποπροσανατολισμό του νου, με δυσάρεστες ή ευχάριστες σκέψεις, ορίζει ο καθείς την ψυχική του υγεία. Όλα είναι στο μυαλό του ανθρώπου. Ο νους υγιαίνει και ο αρρωσταίνει, ανάλογα με τις σκέψεις που τον τροφοδοτούμε.

Στη βάση μας όλοι είμαστε το ίδιο, όπως ακριβώς μας έπλασε ο θεός. Χωρίς χρήμα, δόξα και τίμημα. Παραμένουμε άνθρωποι, όσο πάνω από το αξίωμα θέτουμε την αξία και την ανθρωπιά πάνω από τον άνθρωπο. Άνθρωπος κενός είναι ομοίωμα ανθρώπου και τίποτα παραπάνω.

“Το μάθημα της παιδείας είναι το μέγιστο μάθημα το οποίο διδακτόν ουδαμώς εστί”, λέει ο Πλάτων. Είναι το πιο σπουδαίο μάθημα, που δεν διδάσκεται, όπως τ’ άλλα μαθήματα, αλλά αναδύεται μέσα από αυτά. Η παιδεία δίχως ολοκληρωμένο τον πολίτη, είναι αποτυχημένη. Όσα πτυχία να έχει κανείς, όταν, είτε ως πολιτικός είτε ως επιστήμονας, τα χρησιμοποιεί για να ωφεληθεί ο ίδιος, ποδοπατώντας αρχές και πουλώντας αξίες, για την πλατιά κοινωνία είναι άχρηστος.

Διότι, είτε στην πολιτική μπει είτε στην επιστήμη, μόνον κακό θα κάνει. Αυτά που ζει η Ελλάδα, δεν τα προκάλεσαν οι αμαθείς, αλλά τα «φωτεινά» μυαλά της. Αυτά που στελεχώνουν τις τρεις εξουσίες: την Νομοθετική, την Εκτελεστική και τη Δικαστική. Η ευθύνη είναι πάντοτε και παντού αναλογική.

Είχαμε το σοφό Σωκράτη, αλλά κι εκείνους που τον φαρμάκωσαν, που τον έδωσαν να πιει το κώνειο. Είχαμε τον Ανδρούτσο, αλλά και αυτόν που τον σκότωσε και τον πέταξε κάτω από την Ακρόπολη. Τα αντίθετα προσδιορίζουν το ένα το άλλο. Δίπλα στον πατριώτη και ο προδότης.Το φως πιστοποιεί το σκοτάδι.

Καθημερινά σε κάθε πεδίο της ζωής, πολιτικό ή κοινωνικό, υπάρχουν εκείνοι που φαρμακώνουν τους άλλους, για να φανούν μέσα από την αφάνειά τους. Ζούμε σε μια κοινωνία χωρίς επικοινωνία, με «βίους παράλληλους», σε καιρούς σκληρούς, που διακρίνονται από έντονα συμπτώματα παρακμής. Η οσμή στο ψάρι έχει φθάσει από το κεφάλι στην ουρά.

«Με τις πρώτες σταγόνες της βροχής σκοτώθηκε το καλοκαίρι», γράφει ο Ελύτης. Ζούμε σε εποχή ενός σύγχρονου βαρβαρισμού. Η φωνή του αηδονιού σκεπάστηκε από την κλαγγή του όπλου. Το δίκαιο το ορίζουν δικτατορικά οι ισχυροί γης. Κάθε ίχνος ανθρωπιάς και πολιτισμού έχει χαθεί. Κάποτε σκότωναν και βομβάρδιζαν οι δικτατορίες. Τώρα το κάνουν και οι πιο καλές δημοκρατίες.

Ζούμε τον ξεπεσμό του πολιτισμένου ανθρώπου. «Οι βόμβες στα χέρια του αρχαίου πιθήκου, που δεν εξανθρωπίστηκε είναι επικίνδυνα παιχνίδια», είπε άλλοτε ο αείμνηστος δάσκαλος των δασκάλων, ο Χρίστος Τσολάκης.

Το δίκαιο στην κοινωνία το υποστηρίζει πιο καλά από όλους ο ελεύθερος άνθρωπος. Ο Έλληνας που στάθηκε ορθός αντίκρυ στο Δία και έδωσε στους ανθρώπους το φως.

Ιστορικά, την ελευθερία την ορίζει η ανδρεία. Την κατακτά η τόλμη και η αρετή. Ουδόλως είναι τυχαίο ότι η λέξη γενναίος παραπέμπει στη γέννα. Οι σπουδαίοι γεννιούνται, δεν γίνονται, σε όσα πανεπιστήμια και να πάνε.