Με ξεχωριστή λαμπρότητα αναβίωσε το Κουρμπάνι και τιμήθηκε η μνήμη του Α.Τρύφωνος στην Γουμένισσα

Με εντυπωσιακή προσέλευση κόσμου και την προσήκουσα λαμπρότητα τιμήθηκε στην Γουμένισσα η μνήμη του προστάτη των αμπέλων και αμπελουργών Αγίου Τρύφωνος.

Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν την Κυριακή 31.1.16 με μέγα αρχιερατικό πανηγυρικό εσπερινό και ολοκληρώθηκαν την Δευτέρα 1.2.16 με την αναβίωση του εθίμου του «Κουρμπανιού».

Το Κουρμπάνι εγγράφεται στην θρησκευτική και κοινωνική ζωή της αμπελουργικής κοινότητας, και είναι μια κορυφαία στιγμή των ετήσιων δραστηριοτήτων της, που ρίχνει μια γέφυρα στη λατρεία και τη σύγχρονη τεχνολογία. Η παραγωγή του κρασιού από το φύτεμα μέχρι την ωρίμανση γίνεται με την βοήθεια, την παρουσία, την συμμετοχή ενός νέου Διονύσου της χριστιανικής λατρείας, του Αγίου Τρύφωνος. Το χαρακτηριστικό τους είναι η θρησκευτική διάθεση και η ανάθεση των ελπίδων της σοδειάς στη θεία δύναμη.

Το έθιμο
Ο Άγιος Τρύφων από την εποχή της Τουρκοκρατίας αγιογραφείται με μαχαίρι τρυγητού στο δεξί του χέρι. Η λαϊκή παράδοση συνδέει τον Άγιο με τα αμπέλια και τους αμπελουργούς μέσω ευρύτατα διαδεδομένης αφηγήσεως. Σύμφωνα με μία από τις παραλλαγές, ο Άγιος Τρύφων κλάδευε το αμπέλι του αδιαφορώντας για τις αντίθετες υποδείξεις της Παναγίας και έκοψε την μύτη του. Έτσι εξηγείται η λατρευτική αποχή από την εργασία στ’ αμπέλια, που κρατούν όλοι οι αμπελουργικοί πληθυσμοί. Την απαγόρευση εκφράζουν ρητά οι Ανατολυκορωμυλιώτες: «Άς έρθ’ τ’ Αη Τρύφου η μέρα πρώτα, κι απέει πιάν’ς του σβαρνά στου χέρι σ». Η 1η Φεβρουαρίου αποτελεί στην λαϊκή παράδοση το θεσμοθετημένο χρονικό ορόσημο που σηματοδοτεί την αρχή του κλαδέματος και μετά το οποίο ακολουθούν διαδοχικές αμπελουργικές φροντίδες.
Το καθαρά τελετουργικό μέρος αρχίζει τα χαράματα της 1ης Φεβρουαρίου. Το μοσχάρι που πρέπει να είναι πάντα αρσενικό, οδηγείται με πομπή και συνοδεία μουσικής από τον κύριο δρόμο, διασχίζοντας τον συνοικισμό, στο προαύλιο χώρο του παρεκκλησιού. Εκεί σε ειδικά διαμορφωμένα καζάνια βράζεται το κρέας του.
Πιστοί, γυναίκες κυρίως, φέρνουν τσαμπιά από σταφύλι, που συνηθίζουν να διατηρούν κρεμασμένα στα υπόγεια κελάρια οινοποίησης, (το έχουν σε καλό να αντέξουν τα σταφύλια ως τη 1η Φεβρουαρίου) και τα κρεμούν μπρος στην εικόνα του Αγίου και έξω από την εκκλησία. Μετά τον αγιασμό, θα πάρει ο καθένας μερικές ρώγες και θα τις κρατήσει σαν φυλαχτό για όλη τη χρονιά.
Το κρέας βράζεται σε μεγάλα καζάνια σε παρακείμενους προς το εκκλησάκι χώρους, που έχουν οικοδομηθεί για το σκοπό αυτό. Ο παπάς το ευλογεί και γίνεται η διανομή στους παρευρισκόμενους μαζί με μπρούσκο κρασί, το οποίο ρέει άφθονο καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης.
Το τελευταίο μέρος του Κουρμπανιού είναι το καθαρά εορταστικό: Παρουσίαση των χορευτικών συγκροτημάτων του συλλόγου και άλλων χορευτικών συγκροτημάτων και αμέσως μετά γλέντι των παρευρισκομένων με άφθονο κρασί.
Το παμπάλαιο αυτό έθιμο γίνεται με αποκλειστική οργάνωση και εποπτεία του συλλόγου «Άγιος Τρύφων» από το 1979, σε συνεργασία πάντοτε με την Εκκλησία καθώς και την καθοριστική συμμετοχή των μελών του, που κάθε χρόνο δραστηριοποιούνται και προσφέρουν την εθελοντική εργασία και το μεράκι τους για την πραγματοποίησή του. Αξίζει να σημειωθεί, ότι το έθιμο αυτό έχει διατηρήσει τη ζωντάνια του και δεν έχει εκπέσει σε ένα καθαρά φολκλορικό συμβάν. Χάρη στην αμπελουργική δραστηριότητα και την ανάγκη διατήρησης της συλλογικής συνείδησης και μνήμης των προσφύγων, συνεχίζει να ζει.

«Σύμμαχος» ο καιρός
Τόσο οι κάτοικοι της Γουμένισσας αλλά και πολλοί επισκέπτες και εκδρομείς (με σύμμαχο τις καλές καιρικές συνθήκες) έδωσαν και φέτος το παρόν τους στην εκδήλωση. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι με την δουλειά του διοικητικού συμβουλίου και των μελών του, ο σύλλογος αυτός έχει ανατρέψει το σύνηθες λεγόμενο «κάθε πέρυσι και καλύτερα». Πλήθος κόσμου παρέστη για να προσκυνήσει το στολισμένο εικόνισμα του Αγίου, να φάει σταφύλια από τον προηγούμενο χρόνο, να γευτεί το κουρμπάνι και το υπέροχο μπρούσκο γουμενισσιώτικο κρασί και να γλεντήσει.

Κυπριακή παρουσία
Ο πρόεδρος του συλλόγου κ. Αστέριος Τάτσης, στον σύντομο χαιρετισμό του, αναφέρθηκε ιδιαιτέρως στους χορηγούς και σε όλους τους αφανείς ήρωες, που με την αφιλοκερδή προσφορά της εργασίας τους βοήθησαν να ετοιμαστεί και να ολοκληρωθεί η εκδήλωση, τονίζοντας δε και την ανάγκη διατήρησης και διαιώνισης του εθίμου.
Ο δήμαρχος Γερίου Λευκωσίας Αργύρης Αργυρού στον χαιρετισμό του δήλωσε, ότι είναι ιδιαιτέρα χαρούμενος που δέχθηκε την πρόσκληση του προέδρου Αστέριου Τάτση να παραβρεθεί στην ιερά πανήγυρι του Αγίου Τρύφωνος, είναι η πρώτη του επίσκεψη στη Γουμένισσα, και διαβεβαίωσε ότι αυτό θα η αρχή μιας μεγάλης φιλίας που θα συνεχισθεί στην Κύπρο και εδώ.
Έλαβαν μέρος:
-Ο λαογραφικός Όμιλος «Ακρίτες Γερίου» από το Γέρι Λευκωσίας Κύπρου.
-Η Εύξεινος Λέσχη «Η Ρωμανία» από την Μαρίνα Νάουσας
-Ο πολιτιστικός σύλλογος Ακρολίμνης.
-Ο πολιτιστικός σύλλογος Κάρπης
-Ο πολιτιστικός σύλλογος «Πυρσός» Παιλαιφύτου Πέλλης.
-Ο μορφωτικός πολιτιστικός σύλλογος Ραχών «Ευκλείδης».
-Ο πολιτιστικός σύλλογος «Άγιος Τρύφων»

Αποχαιρετιστήριο
Αποχαιρετιστήριο επίσημο δείπνο παράθεσε ο σύλλογος «Άγιος Τρύφων», την 1η Φεβρουαρίου στον Αργύρη Αργυρού δήμαρχο Γερίου Λευκωσίας Κύπρου, στον λαογραφικό όμιλο «Ακρίτες Γερίου» και τους συνοδούς τους, στο ξενοδοχείο «Παρυφές». Στην σύντομη ομιλία του ο πρόεδρος Αστέριος Τάτσης χαιρέτησε τους φιλοξενουμένους, ευχαρίστησε τον δήμαρχο και τους χορευτές, που αποδέχθηκαν την πρόσκλησή του συλλόγου και διάνθισαν την ιερά πανήγυρι-Κουρμπάνι με την μουσική και χορευτική παράδοση της Κύπρου και όχι μόνο. Εν συνεχεία αντηλλάγησαν αναμνηστικά και η βραδιά συνεχίστηκε με πολύ χορό υπό τους ήχους των «Χάλκινων» της Γουμένισσας.