Eκδήλωση των Μεγαλολιβαδιωτών Θεσσαλονίκης στην μνήμη του Γ.Αβέρωφ

Στο πλαίσιο της ιστορικής επίσκεψης του θρυλικού θωρηκτού «Αβέρωφ» στη Θεσσαλονίκη, ο σύλλογος Μεγαλολιβαδιωτών Θεσσαλονίκης, συνδιοργανώνει με τον δήμο Θεσσαλονίκης εκδήλωση- αφιέρωμα στον Γεώργιο Αβέρωφ με τίτλο “Γεώργιος Αβέρωφ: Διδάγματα φιλοπατρίας ενός μεγάλου βλαχόφωνου ευπατρίδη και εθνικού ευεργέτη”.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 21.10.2017
στην αίθουσα «Μανόλης Αναγνωστάκης» του δημαρχείου Θεσσαλονίκης (Βασιλέως Γεωργίου Α΄1-ισόγειο) με ώρα έναρξης 6.30 το απόγευμα Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης θα είναι ο Μετσοβίτης Αλέξανδρος Καχριμάνης, Περιφερειάρχης Ηπείρου.

Την εκδήλωση θα χαιρετίσουν ο Γιάννης Μπουτάρης, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης και ο καθηγητής Φώτης Κιλιπίρης, πρόεδρος του συλλόγου Μεγαλολιβαδιωτών Θεσσαλονίκης.

Ο Γεώργιος Αβέρωφ

Ο Γεώργιος Αβέρωφ (γεννημένος ως Γεώργιος Αυγέρος – Αποστολάκας, (Μέτσοβο 1815 – Αλεξάνδρεια 1899) ήταν ελληνόβλαχος επιχειρηματίας, και ένας από τους μεγαλύτερους εθνικούς ευεργέτες. Από το Μέτσοβο πήγε το 1837 στο Κάιρο της Αιγύπτου για να εργαστεί στο εμπορικό κατάστημα του αδελφού του Αναστασίου.

Χάριν της επιχειρηματικής του δραστηριότητας και της τόλμης του εξελίχθηκε στον μεγαλύτερο έμπορο της Αιγύπτου και σημαντικό μέλος των Ελλήνων της Αιγύπτου. Παράλληλα ασχολήθηκε με τραπεζικές εργασίες, την αγορά και εκμίσθωση κτημάτων ενώ με τα ποταμόπλοιά του στον Νείλο κυριάρχησε στο εσωτερικό και εξωτερικό εμπόριο της Αιγύπτου. Από αυτές τις δραστηριότητες απέκτησε μία τεράστια περιουσία την οποία διέθεσε για εθνικούς και κοινωφελείς σκοπούς.

Η πολυεπίπεδη ευεργετική του δράση εκδηλώνεται μέσα από δωρεές σημαντικών ποσών για φιλανθρωπίες, κοινωφελή έργα και δημιουργία εκπαιδευτικών και άλλων υποδομών, στην ελληνική κοινότητα της Αλεξάνδρειας, το Μέτσοβο, την Αθήνα αλλά και γενικότερα προς το ελληνικό κράτος. Μεταξύ αυτών, την ίδρυση γεωργικής σχολής στη Λάρισα, την ανέγερση της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων, τη δωρεά προς το Ωδείο των Αθηνών, τη δωρεά για την αναμαρμάρωση του Παναθηναϊκού σταδίου (όπου τελέστηκαν οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες), την αποπεράτωση του Πολυτεχνείου των Αθηνών και τη δωρεά για την ναυπήγηση του σύγχρονου θωρηκτού «Αβέρωφ» με το οποίο η Ελλάδα κυριάρχησε στο Αιγαίο πέλαγος στη διάρκεια των βαλκανικών πολέμων.

Το «Θωρηκτό «Αβέρωφ»
Το θωρακισμένο καταδρομικό «Γεώργιος Αβέρωφ» (Θ/Κ «Γ. Αβέρωφ») είναι το πλέον ιστορικό πλοίο της νεώτερης Ελλάδας. Παρά το γεγονός ότι αναφέρεται ως θωρηκτό, είναι θωρακισμένο καταδρομικό, κλάσης «Πίζα». Ναυπηγήθηκε με βάση σχέδια του ναυπηγού Ιωσήφ Ορλάντο στα ναυπηγεία «Oρλάντο» στο Λιβόρνο της Ιταλίας την περίοδο 1908 – 1911, και εντάχθηκε άμεσα στο τότε Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό.

Η τότε κυβέρνηση του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη δαπάνησε 23.650.000 δραχμές για την απόκτησή του. Τα 8.000.000 χρυσές δραχμές προέρχονταν από το 20% της συνολικής κληρονομιάς του Γεωργίου Αβέρωφ, που παραχώρησε με τη διαθήκη του στο Ταμείο Εθνικού Στόλου το 1899. Πρόκειται για το μοναδικό δείγμα του τύπου (θωρακισμένο καταδρομικό) που διατηρείται στον κόσμο ως σήμερα.

Το πλοίο πήρε μέρος στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο ως ναυαρχίδα του Στόλου, με αρχηγό του τον υποναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη. Κυβερνήτης του πλοίου την ίδια περίοδο ήταν ο Πλοίαρχος Σοφοκλής Δούσμανης. Ο «Αβέρωφ» συμμέτεσχε στις επιχειρήσεις απελευθέρωσης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, και διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στις ναυμαχίες της Έλλης (3 Δεκεμβρίου 1912) και της Λήμνου (5 Ιανουαρίου 1913), ενάντια στον Οθωμανικό Στόλο. Μετά το τέλος του Α παγκοσμίου Πολέμου ο «Αβέρωφ» εισέπλευσε στην Κωνσταντινούπολη, όπου αποθεώθηκε από τον ελληνικό πληθυσμό της περιοχής.

Κατά τις επιχειρήσεις στην Μικρά Ασία, η κύρια προσφορά του ήταν η μεταφορά στρατιωτών και η κάλυψη των αποβατικών επιχειρήσεων στην Ανατολική Θράκη. Το 1925 το θωρηκτό αναβαθμίστηκε στα ναυπηγεία της Τουλόν της Γαλλίας, για να ανταποκρίνεται στις καινούργιες απαιτήσεις. Τον Απρίλιο του 1941 και μετά την εισβολή και ραγδαία προέλαση των γερμανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα, λόγω της παλαιότητάς του, το ΓΕΝ σχεδίαζε να το βυθίσει, αλλά το πλήρωμά του εξεγέρθηκε και με δική του πρωτοβουλία διέφυγε στην Αλεξάνδρεια.

Ο «Αβέρωφ» ήταν ένα από τα λίγα ελληνικά πλοία που κατάφεραν να φτάσουν σώα στην Αλεξάνδρεια, καθώς τα περισσότερα βυθίστηκαν από τις επιδρομές των γερμανικών αεροπλάνων. Κατά τη διάρκεια του πολέμου το θωρηκτό έκανε περιπολίες στον Ινδικό Ωκεανό. Στις 17 Οκτωβρίου 1944, επικεφαλής για άλλη μια φορά του Στόλου, ο «Αβέρωφ» μετέφερε την τότε ελληνική κυβέρνηση από την εξορία στην απελευθερωμένη Αθήνα, με πλοίαρχο τον Σπυρίδωνα Μάτεση, ο οποίος υπήρξε και ο τελευταίος πλοίαρχος του Αβέρωφ. Το πλοίο αποσύρθηκε το 1952 και μέχρι το 1984 ήταν αγκυροβολημένο στον Πόρο.

Το 1984 το Πολεμικό Ναυτικό αποφάσισε να το μετατρέψει σε πλωτό μουσείο (Πλωτό Ναυτικό Μουσείο Θωρηκτό «Γεώργιος Αβέρωφ») και το μετέφερε στο Φάληρο (μαρίνα Αλίμου). Εκεί βρίσκεται από τότε και τιμά με την παρουσία του το Ελληνικό Ναυτικό και την ναυτική κληρονομιά της Ελλάδος. Στη Θεσσαλονίκη βρέθηκε μετά 72 χρόνια για να τιμήσει και να τιμηθεί, επευκαιρεία των φετινών εκδηλώσεων της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης και του έπους του ’40.