Τερηδόνα: Ο…δεδηλωμένος εχθρός του υγιούς χαμόγελου

Γράφει η Λένα Αβραμίδου-Τσάτση*

Στη σημερινή εποχή, με την άνοδο του κοινωνικοοικονομικού επιπέδου και τη βελτίωση της ιατρικής περίθαλψης η πλειοψηφία των ανθρώπων έχει τη δυνατότητα να επισκεφτεί τον οδοντίατρο για να αντιμετωπίσει τα διάφορα προβλήματα, που εντοπίζονται στη στοματο-γναθο-προσωπική περιοχή. Παρόλη την ποικιλία των οδοντιατρικών προβλημάτων είναι γεγονός, πως μία σοβαρή νόσος, με την οποία έρχεται καθημερινά αντιμέτωπος ο οδοντίατρος, είναι η οδοντική τερηδόνα.

Η τερηδόνα είναι η νόσος που καταστρέφει τους σκληρούς ιστούς των δοντιών.Εμφανίζεται σε κάθε ηλικία,από μικρά παιδιά έως ενήλικες. Αν δεν θεραπευθεί έγκαιρα με έμφραξη του δοντιού(σφράγισμα) μπορεί να προκαλέσει μόλυνση του νεύρου και να οδηγήσει στη δημιουργία αποστήματος .Σε αυτήν την περίπτωση χρειάζεται απονεύρωση.Εάν η αλλοίωση στο ακκρορίζιο του δοντιού είναι μεγάλη το δόντι δε μπορεί να θεραπευτεί με μοναδική λύση την εξαγωγή του.

Σύμφωνα με τις σύγχρονες επιστημονικές αντιλήψεις, η οδοντική τερηδόνα είναι νόσος που οφείλεται στην αλληλεπίδραση διαφόρων παραγόντων, οι οποίοι επηρεάζουν την έναρξη αλλά και το ρυθμό εξέλιξής της.
Οι παράγοντες αυτοί είναι:

1.Τα βακτήρια που προσκολλώνται πάνω στα δόντια.Η τερηδόνα μπορεί να δημιουργηθεί από τη μεγάλη παραμονή οδοντικής πλάκας πάνω στα δόντια.Στην αρχική της μορφή τα βακτήρια που τρέφονται από τα σάκχαρα των τροφών δημιουργούν οξέα τα οποία καθιζάνουν στην πλάκα και μαλακώνουν την επιφάνεια των δοντιών.Εάν η πλάκα δεν αφαιρείται συστηματικά με το σωστό βούρτσισμα το δόντι τερηδονίζεται.
2.Η συχνότητα κατανάλωσης σακχαρούχων τροφών.Δεν είναι μόνο η κοινή ζάχαρη επιβλαβής για την υγεία των δοντιών.Όλα τα σάκχαρα αλλά και οι σύνθετοι υδατάνθρακες μπορούν να προκαλέσουν τερηδόνα.Παραδείγματα τέτοιων σακχάρων είναι η γλυκόζη,η φρουκτόζη που περιέχεται στα φρούτα, η μαλτόζη που περιέχεται στο μέλι,η λακτόζη που περιέχεται στο γάλα.

3.Η ανθεκτικότητα του ίδιου του δοντιού.
Η τερηδόνα εμφανίζεται με τις ακόλουθες μορφές.Η τερηδόνα της μύλης η οποία αποτελεί την πιο κοινή μορφή τερηδόνας που πλήττει παιδιά και ενήλικες και εμφανίζεται στις λείες επιφάνειες, στις μασητικές επιφάνειες και ανάμεσα στα δόντια. Η τερηδόνα των ριζών η οποία εμφανίζεται όταν τα ούλα υποχωρούν και εκτείθενται τμήματα των δοντιών (ρίζα) που δεν καλύπτονται από σμάλτο (αδαμαντίνη), τα οποία και είναι περισσότερο ευάλωτα στην τερηδόνα. Και τέλος, η τερηδόνα των άκρων των παλιών σφραγισμάτων που εμφανίζεται γύρω από παλιά σφραγίσματα ή προσθετικές εργασίες. Στα σημεία αυτά συσσωρεύεται πλάκα η οποία με τον καιρό δημιουργεί τερηδόνα.

Οι αμυντικοί μηχανισμοί του οργανισμού μας ενάντια στην τερηδόνα βρίσκονται στο σάλιο.Το σάλιο είναι αυτό που σκοτώνει τους παθογόνους μικροοργανισμούς και τα βακτήρια που έχουμε στο στόμα μας.Άνθρωποι που πάσχουν από ξηροστομία κινδυνεύουν ιδιαιτέρως από τερηδόνα. Η ξηροστομία μπορεί να οφείλεται σε κάποια πάθηση, σε φάρμακα, σε ακτινοβολίες, σε χημειοθεραπείες και μπορεί να είναι προσωρινή (μέρες ή μήνες) ή χρόνια. Αυτό εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί.
Μόνο ο οδοντίατρός μπορεί να σας πεί με ασφάλεια εάν έχετε τερηδόνα, γιατί η τερηδόνα στα αρχικά στάδια αναπτύσσεται κάτω από την επιφάνεια των δοντιών. Αν τρώτε τροφές που περιέχουν ζάχαρη, οι τροφές αυτές τροφοδοτούν τα βακτήρια της πλάκας, τα οποία παράγουν οξέα που καταστρέφουν τα δόντια αρχικά από μέσα (αρχόμενη τερηδόνα). Με το χρόνο καταστρέφεται και η εξωτερική επιφάνεια και δημιουργείται μια κοιλότητα.

Η τερηδόνα αναπτύσσεται συχνότερα στις κοιλότητες της μασητικής επιφάνειας των πίσω δοντιών, ανάμεσα στα δόντια και στα όρια των ούλων. Ο καλύτερος τρόπος για να την εντοπίσετε πριν επιδεινωθεί, είναι να επισκέπτεστε τον οδοντίατρό τακτικά για ελέγχους.
Πώς μπορώ να αποτρέψουμε την τερηδόνα;

Βουρτσίζετε τα δόντια σας τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα με φθοριούχο οδοντόκρεμα.Χρησιμοποιείται οδοντικό νήμα μία φορά την ημέρα, για να απομακρύνετε την πλάκα που υπάρχει ανάμεσα στα δόντια και κάτω από τα όρια των ούλων.
Κάνετε συχνούς οδοντιατρικούς ελέγχους κάθε 6 μήνες. Η πρόληψη σώζει από προβλήματα και αποτρέπει την επιδείνωσή τους.

Ακολουθείστε ισορροπημένη διατροφή. Αποφεύγετε τις ζαχαρούχες τροφές κυρίως στα ενδιάμεσα των γευμάτων. Όταν τρώτε ζαχαρούχες τροφές, προτιμήστε να τις τρώτε μαζί με τα κυρίως γεύματα, για να μειώνετε την έκθεση των δοντιών σας στα οξέα.

Χρησιμοποιείτε προϊόντα καθαρισμού του στόματος που περιέχουν φθόριο.Το φθόριο είναι ένα ιχνοστοιχείο το οποίο συχνά περιέχεται φυσικά στο νερό και σε τροφές. Δεν είναι φάρμακο και δεν θεραπεύει υπάρχουσα νόσο. Αποτελεί ένα θαυμάσιο προληπτικό μέτρο ενάντια στην τερηδόνα.Αποτρέπει την απασβεστίωση των δοντιών.

Προάγει την ενασβεστίωσή τους , δημιουργώντας έτσι σκληρότερη επιφάνεια στο δόντι, η οποία είναι λιγότερο διαλυτή στα οξέα που παράγονται κατά τη διάρκεια της λήψης της τροφής.Το φθόριο δρα ευεργετικά στα δόντια αναστέλλοντας το μεταβολισμό των μικροβίων της τερηδόνας.

•Τοπική εφαρμογή φθορίου (φθορίωσης) στο οδοντιατρείο.

•Προληπτικές εμφράψεις(sealants).

*Λένα Αβραμίδου-Τσάτση
Χειρουργός Οδοντίατρος-D.D.S.
Ελ.Βενιζέλου 9,2ος όροφος
τηλ. 2341028353,Κιν.6970078111
email:[email protected]
facebook:Οδοντιατρείο – Ενδοδοντολογικό Ιατρείο Λένα & Φαίη Αβραμίδου