Το πολιτικό Κέντρο και οι επιλογές του

Η προσφάτως εκδηλωθείσα πρωθυπουργική όσφρηση δημιούργησε κοινή πεποίθηση ότι κοντοζυγώνουν οι βουλευτικές εκλογές, με πιθανότερο μήνα τον ανοιξιάτικο και κλιματικά απρόβλεπτο Μάρτιο. Ακούγοντας δε τις δηλώσεις των αρχηγών των κοινοβουλευτικά τριών πρώτων κομμάτων, εύκολα συμπεραίνεις ότι η μάχη θα δοθεί στο πεδίο της προσέλκυσης της κεντρώας ψήφου.

Ο ιστορικός χώρος του Κέντρου, όπως αυτός καθιερώθηκε κυρίως από τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Γεώργιο Παπανδρέου, στέγαζε μέχρι το 1967 την ψήφο διαμαρτυρίας και αντίστασης κατά της εξουσιαστικής λογικής που απέρρεε από το Παλάτι με κομματικό βραχίονα το Λαϊκό Κόμμα και μετέπειτα την ΕΡΕ. Η πολιτειακή ανωμαλία της αποστασίας του 1965 και η χούντα των συνταγματαρχών επέφερε την πολιτική ριζοσπαςτικοποίηση του κεντρώου ψηφοφόρου, ο οποίος για τρεις και πλέον δεκαετίες συμπαρατάχθηκε με τα προτάγματα της διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη και τον συντάκτη της και ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέα Παπανδρέου. Η οξεία πολιτική πόλωση του κυβερνητικού διπόλου ΝΔ – ΠΑΣΟΚ δεν άφηνε πολλά περιθώρια στον αντιδεξιό ψηφοφόρο του ΠΑΣΟΚ να αναζητήσει αλλού καλύτερη εκπροσώπηση. Ίσως επειδή ο χώρος του Κέντρου, με όρους Μεσοπολέμου, ήταν έκδηλα εχθρικός απέναντι στην κομμουνιστική αριστερά, και, μεταπολιτευτικά, ηγεμονικά φιλικός σε κάθε κομματική εκδοχή του αριστερού χώρου.

Η αναπάντεχη, για τον μέσο Έλληνα πολίτη, έλευση της οικονομικής κρίσης το 2010 συγκλόνισε τη μέχρι τότε συλλογική μας αμεριμνησία, και αρχίσαμε να αναζητούμε υπεύθυνους και σωσίβια σε ένα πέλαγος διαχρονικών ευθυνών, συνένοχων ανοχών και υπνωτισμένων οπαδών. Ο ψηφοφόρος των ίσων αποστάσεων αναζητά την αφετηρία του κακού, προσεγγίζοντας τον πολιτικό λόγο που κάποτε υποτιμούσε. Απεγκλωβίστηκε από την υποτιθέμενη πολιτική σιγουριά της εναλλασσόμενης μονοκομματικής κυβερνητικής εξουσίας, και με θυμό εμπιστεύτηκε κυβερνήσεις συνεργασίας. Η υπέρβαση συνεχίστηκε με την εμπιστοσύνη του σε κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, κόμμα της ριζοσπαστικής ανανεωτικής αριστεράς. Η συνεργατική κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κατάφερε να παραδώσει τη χώρα απαλλαγμένη από μνημόνια, και ταμεία γεμάτα με 34 δις. Ευρώ.

Σήμερα, πέντε παρά κάτι χρόνια από την έξοδό μας από τον εφιάλτη, η λογική των ίσων αποστάσεων άρχισε και πάλι να κυριαρχεί, με το κυρίαρχο κομματικό ενδιαφέρον να εστιάζεται πάλι στον χώρο του Κέντρου, με τη μόνη διαφορά ότι η σημερινή κομματική γεωγραφία έχει διευρύνει τα όριά του σε τρία κόμματα εξουσίας. Που σημαίνει ότι η ψήφος του νέου Κέντρου θα καθορίσει το είδος και τη σύνθεση της επόμενης κυβέρνησης.

Κρίσιμη και καλοδεχούμενη η ψήφος του συνήθως κομματικού ανένταχτου και καλόπιστου κριτή των πάντων ψηφοφόρου, του οποίου η πολιτική αυταρέσκεια στηρίζεται εν μέρει στη δυνατότητα να υπερηφανεύεται ότι διεκδικείται από πολλούς. Εξίσου κρίσιμα όμως και τα κριτήρια της τελικής του επιλογής. Ευκταίο αυτά να στηρίζονται στην ικανότητα της διάκρισης του είναι από το φαίνεσθαι, και να απορρέουν από διαχρονικά σταθερό κώδικα αξιών.

Τούτων δοθέντων, και με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κεντρώων ψηφοφόρων ιστορικά υπερασπίζεται τη Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου, είναι απέναντι στην αποδόμηση του κράτους πρόνοιας και τη σταδιακή ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ, αποστρέφονται τον προεκλογικό εθνικιστικό φανατισμό, την αλαζονεία, τον νεποτισμό, τη φαυλότητα, την αναξιοκρατία και τη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος, ένα είναι το συμπέρασμα.

Το πολιτικό Κέντρο γυρίζει την πλάτη του στη σημερινή κυβερνητική πολιτική