Ταχυδρομείο Γουμένισσας, 1912-2023 – Ιστορικά και άλλα σχετικά

Γράφει ο Χρήστος Π. Ίντος

Εικοσιπέντε ημέρες μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26-10-1912), στα μέσα Νοεμβρίου του 1912,  ο πρώτος Νομάρχης της πόλης Περικλής Αργυρόπουλος με επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Κυβέρνησης Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Υπουργό των Εσωτερικών Εμμανουήλ Ρέπουλη εξέφραζε το παράπονό του για το μειωμένο προσωπικό της Ταχυδρομικής Υπηρεσίας που οργανώθηκε στη Μακεδονία και τη μη συγκρότηση Τηλεγραφείων στις επαρχιακές πόλεις Λαγκαδά, Γουμένισσα, Λειψίστα (Νεάπολη Κοζάνης), Πολύγυρο, Δεσκάτη, Γρεβενά και το Άγιον Όρος.

Σε εμπόλεμη περίοδο η Ελλάδα το 1912-13, με προβλήματα σε τέτοιες περιόδους, ο Νομάρχης προσπαθούσε για την παρουσία του Κράτους στις απελευθερωμένες περιοχές. Αυτά και άλλα ενδιαφέροντα αναφέρονται στο πόνημα ‘Έγγραφα και σημειώσεις εκ της πρώτης ελληνικής διοικήσεως της Μακεδονίας (1912-1913)”, του Κωνσταντίνου Δ. Ρακτιβάν, Μακεδόνα την καταγωγή, Υπουργού τότε επί της Δικαιοσύνης και Αντιπροσώπου της Κυβερνήσεως εν Μακεδονία, έκδοση ΕΜΣ, Θεσσαλονίκη 1951.

Το 1912 είχε δοθεί εντολή να οργανωθεί Ταχυδρομείο στη Γουμένισσα. Η κωμόπολη απελευθερώθηκε το βράδυ 22 Οκτωβρίου του έτους εκείνου. Την ίδια χρονιά, όπως είδαμε, προτάθηκε η σύσταση στον ίδιο τόπο Τηλεγραφείου και ακολούθησε το Τηλεφωνείο. Έτσι καλύφθηκε η κωμόπολη από την Υπηρεσία που ένα χρόνο μετά ονομάστηκε τρία Τ: Ταχυδρομείο, Τηλεγραφείο, Τηλεφωνείο. Στα μετέπειτα χρόνια άλλαξε ονόματα και ήταν αλματώδης η εξέλιξή της.

Το κτίριο των Δημοσίων Υπηρησιών Παιονίας στη Γουμένισσα (σήμερα δεν υπάρχει), (φ. Ελ. Αθ. Ίντου)

Η τοπική Ταχυδρομική Υπηρεσία Γουμένισσας διέγραψε πορεία 110 και πλέον ετών. Ήταν η πρώτη στον σημερινό Ν. Κιλκίς, αφού το Κιλκίς απελευθερώθηκε στις 21 Ιουνίου του 1913. Την υπηρέτησαν πολλοί, συντοπίτες και άλλοι. Αρχικά στεγάστηκε στην πλατεία των μπακάλικων (Μπακάλιντσα) που με την εγκατάσταση εκεί του Τηλεγραφείου πήρε το όνομά του. Τον επόμενο χρόνο, το 1914,  ονομάστηκε πλατεία 23ης Οκτωβρίου. Αργότερα στεγάστηκε στο παλιό Διοικητήριο με πολλές άλλες υπηρεσίες ως την εγκατάλειψη του κτιρίου και την κατεδάφισή του. Στη συνέχεια το Ταχυδρομείο στεγάστηκε σε κτίσματα ιδιωτών.

Πέρα των κατοίκων της Γουμένισσας και των υπηρεσιών που έδρευαν σε αυτή εξυπηρετούσε αρχικά ολόκληρη την ομώνυμη επαρχία, την μετέπειτα Παιονία, μέχρι την ίδρυση και άλλων Ταχυδρομείων στην ίδια περιοχή. Προσωπικό γραφείου, ταχυδρόμοι αρχικά με άλογα, μετέπειτα με μηχανές, αυτοκίνητα, έδιναν και έπαιρναν αλληλογραφία, μηνύματα από μακρυά και κοντά, από τα μέτωπα, την ξενιτιά, μοίραζαν και εισέπρατταν συντάξεις, λογαριασμούς κλπ. Κοντά σε αυτά και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο για τις οικονομίες των πολιτών και για δάνεια.

Σταδιακά πολλά άλλαξαν και τελικά στις 17 Ιουλίου 2023 επήλθε το οριστικό τέλος του Ταχυδρομείου Γουμένισσας, μαζί με το τέλος τον ίδιο μήνα και άλλων εκατό Ταχυδρομείων ανά την Ελλάδα.

Είναι γεγονός, πως όταν κάτι πορεύεται ή το οδηγούν προς τέλος του, από νωρίς δίνει σημάδια μαρασμού και υπολειτουργίας. Έτσι και το Ταχυδρομείο Γουμένισσας! Προηγήθηκαν φήμες: Κλείνει! Δεν κλείνει! Το σώζει ο τάδε, το προστατεύει ο δείνα! Φωτογραφίες προς επιβεβαίωση κλπ, κλπ! Απογυμνωμένο σχεδόν, ο τελευταίος υπάλληλος θυροκολλούσε συχνά – πυκνά κακογραμμένες χειρόγραφες ανακοινώσεις με συγκεκριμένες ημέρες λειτουργίας! Τι χρεία άλλων αποδείξεων θέλαμε; Την κατάσταση έσωζε η φιλότιμη προσπάθεια συνεργάτιδάς του.

Κάποιοι ανέμεναν το θαύμα, ενώ ήταν προδιαγεγραμμένο το τέλος! Άλλοι, που είχαν λόγο και έπρεπε νωρίς να παρέμβουν, έκαναν πως δεν έβλεπαν, δεν άκουγαν, δεν αφουγκράζονταν τα τεκταινόμενα! Ωστόσο μετά την ανακοίνωση του κλεισίματος έσπευσαν με πλήθος “ανακοινωθέντων” να λάβουν θέση υπέρμαχου των δικαίων του τόπου! Το Ταχυδρομείο έκλεισε, όπως έκλεισαν, επιμελώς σχεδιασμένα και άλλες τοπικές υπηρεσίες: Δημαρχείο, Ειρηνοδικείο, Γραφείο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Εφορείες, ΙΚΑ, Τράπεζες κλπ.

Ενθύμιο από το Ταχυδρομικό Ταμηευτήριο, (φωτ. Χρ. Ίντος)

Είναι γεγονός πως η ανάπτυξη της τεχνολογίας επέβαλε και επιβάλλει αλλαγές. Δεν πρέπει και δεν είναι δυνατόν να αγνοείται και να μην αξιοποιείται. Όμως Πολιτεία και οργανισμοί πρέπει να ενημερώνουν έγκαιρα για τις αλλαγές που σχεδιάζουν και για το πως θα εξυπηρετούνται οι πολίτες που συναλλάσσονται με τις υπό κατάργηση υπηρεσίες. Στην προκειμένη περίπτωση η κεντρική διοίκηση των ΕΛΤΑ έπρεπε νωρίς και ξεκάθαρα να ανακοινώσει με ποιον τρόπο θα συνεχίσει την εξυπηρέτηση των πελατών της και όχι εκ των υστέρων, όταν προκλήθηκε αναστάτωση.

Πολιτικοί σχηματισμοί και πολιτικά πρόσωπα όλων των βαθμίδων που “υψώνουν” συνήθως μετά τη φωνή τους για την κατάργηση τοπικών υπηρεσιών, καλόν είναι να διατυπώνουν και συγκεκριμένες προτάσεις για την ανάπτυξη και την προοπτική του τόπου. Πάντως είναι σίγουρο, ό,τι καταργείται, δεν επανέρχεται. Τα πυροτεχνήματα, οι διαμαρτυρίες, διαρκούν λίγο και η μνήμη των θιγομένων, έχει αποδειχθεί, είναι κοντή!