Η προσφορά των κάτοικων της επαρχίας Κιλκίς για τον εορτασμό του Πάσχα του 1918 από τον Στρατό στο στρατόπεδο του Νάρες (Νέα Φιλαδέλφεια)
Τον Απρίλιο του 1918, πριν 105 χρόνια, η κινητικότητα στο ελληνικό στράτευμα που συμμετείχε στις επιχειρήσεις του Μακεδονικού Μετώπου βρίσκονταν στο αποκορύφωμά της. Ήταν ο τέταρτος χρόνος του Μεγάλου Πολέμου (1914-1918), του Α΄ Παγκοσμίου, και στα συμμαχικά και ελληνικά επιτελεία σχεδιάζονταν επιχειρήσεις καθοριστικής σημασίας για την περαιτέρω έκβαση της πολεμικής δραστηριότητας στην περιοχή μας και γενικότερα.
Τα ελληνικά στρατεύματα πριν προωθηθούν στις γραμμές του Μετώπου και ιδιαίτερα στους τομείς Βόρρα (Καϊμακτσαλάν), Πάικου (Σκρα, Γευγελής) και Δοϊράνης εκπαιδεύονταν εντατικά στο στρατόπεδο του Νάρες. Βρίσκονταν στα όρια των σημερινών Νομών Κιλκίς – Θεσσαλονίκης, σε παλιό οθωμανικό τσιφλίκι. Πρόκειται για τον σημερινό οικισμό Νέα Φιλαδέλφεια, παλιά Φιλαδελφιανά. Ανήκει στον Δήμο Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης, είναι δίπλα στον Γαλλικό ποταμό και κοντά στη Πικρολίμνη Κιλκίς. Από τον οικισμό διέρχεται η Σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης – Κιλκίς, όπως και η ομώνυμη αμαξιτή οδός.
Το πρόγραμμα των εκπαιδεύσεων κατήρτιζαν και υλοποιούσαν Άγγλοι και Γάλλοι αξιωματικοί. Διοικητής στρατοπέδου και της εδρεύουσας εκεί ελληνικής μεραρχίας ήταν ο υποστράτηγος Ιάκωβος Νεγραπόντης (1864-1932).
Απρίλιος μήνας του 1918 και πλησίαζε το Πάσχα. Έπρεπε στρατιώτες και αξιωματικοί να εορτάσουν κατά τον καλύτερο τρόπο τη μεγάλη εορτή της Αναστάσεως του Κυρίου. Τόσο για το μεγάλο γεγονός της χριστιανοσύνης, όσο και για τονωθεί το ηθικό των ανδρών που στις επόμενες ημέρες θα προωθούνταν στο Μέτωπο.
Για τις προετοιμασίες γενναιόδωρη ήταν η προσφορά των κατοίκων της επαρχίας Κιλκίς. Συγκεντρώθηκαν για τους “ηρωικώς μαχομένους στρατιώτας” πέντε χιλιάδες αυγά, τριακόσια αρνιά, τσουρέκια και πολλά κάνιστρα λουλουδιών για να στολιστούν τα τραπέζια και οι χώροι διοργάνωσης του πασχαλινού γλεντιού στο στρατοπέδου. Την πρωτοβουλία και την ευθύνη της συγκέντρωσης την είχε ο υποδιοικητής Κιλκίς Σκούφος. Η προσφορά, όπως αναγράφεται στον τύπο της εποχής, αποτελούσε “δείγμα έμπρακτης στοργής και ευγνωμοσύνης του Έθνους προς τους προμάχους της Πατρίδος”.
Σε σχετική επιστολή του ο στρατηγός Νεγρεπόντης προς τον υποδιοικητή Σκούφο αναφέρει: “ ….Η έμπνευσης και η πραγματοποίησης της ιδέας ταύτης είναι παρήγορος και τιμητική δια την υπ΄ εμέ Μεραρχίαν, και ιδιαιτέρως την εκτιμά, διότι αφ΄ ενός μεν η υφ΄ υμάς περιφέρεια αποτίει τον φόρον τιμής και ευγνωμοσύνης προς τους ελευθερωτάς των αδελφών μας, δίδει εις τους άνδρας μου την έννοιαν ότι εν παντί η Εθνική ψυχή είναι μια και ενιαία, αλλά και ενισχύει την ενότητα της Εθνικής αλληλεγγύης…… Επί τούτοις παρακαλώ, να διαβιβάσετε τας ευχαριστίας τόσον εμού, όσον και των υπ΄ εμέ αξιωματικών και οπλιτών εις τους κατοίκους της περιφερείας σας (Κιλκίς) και να παρακαλέσωμεν όπως επιτροπή υπό την προεδρίαν σας λάβει την ευκαιρίαν να επισκεφθεί κατά τας Αγίας και Μεγάλας ημέρας του Πάσχα το Στρατόπεδόν μας”.
Την ημέρα του Πάσχα του 1918 όλα ήταν έτοιμα στο στρατόπεδο του Νάρες. Ψήνονταν αρνιά, διανέμονταν στους στρατιώτες αυγά, τσουρέκια, κρέας. Το γλέντι ολοήμερο. Αξιωματικοί και στρατιώτες αδελφωμένοι χόρευαν και προς στιγμή ξέχασαν τον πόλεμο και όσα προγραμματίζονταν για την επόμενη περίοδο, ήταν οι μάχες του Σκρα, αργότερα της Δοϊράνης,
Το στρατόπεδο επισκέφθηκαν κλιμάκια ανώτερων και ανώτατων αξιωματικών συμμαχικών δυνάμεων από τη Θεσσαλονίκη, το Κιλκίς και άλλες μονάδες της ευρύτερης περιοχής, όπως του Νοσοκομείου Σαριγκιόλ (Κρηστώνης), φρούραρχοι πόλεων. Μεταξύ αυτών και ο διοικητής της 12ης βρετανικής μεραρχίας, στρατηγός Μίλν που είχε έδρα το Μεταλλικό Κιλκίς. Από το Κιλκίς πήγαν και συνεόρτασαν ο υποδιοικητής Σκούφος, ο Μητροπολίτης Φώτιος, ο Δήμαρχος, ο αστυνομικός υποδιευθυντής και άλλοι.
Το Πάσχα του 1918 ήταν το τελευταίο του Μεγάλου Πολέμου στο Μακεδονικό Μέτωπο. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους κατέρρευσε αλλά δεν έπαυσαν οι περιπέτειες των ανθρώπων και του τόπου. Ήρθαν πολλά άλλα. Ο ίδιος ο Ι. Νεγρεπόντης και η μονάδα του μετά τη λήξη του Α΄ ΠΠ θα σταλούν στη Ουκρανία!
Εκείνο το Πάσχα στο Νάρες γιόρτασαν καλά Έλληνες και Σύμμαχοι. Κάποιοι για τελευταία φορά στη ζωή τους, γιατί την ίδια χρονιά έπεσαν στα πεδία των μαχών του Σκρα, του Καϊμακτσαλάν, της Δοϊράνης!
Πηγές:
Εφ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, φ. 2255/ 22-4-1918, σ. 1 και φ. 2257/26-4-1918, σ.1.
Εργασία μας, Ο Μεγάλος Πόλεμος, Α΄ Παγκόσμιος 1914-1918 στον Ν. Κιλκίς, Γουμένισσα 2019.