Το προσφυγικό στο Κιλκίς. Ένας μικρός απολογισμός…
Έχουν περάσει κάποιες μέρες από την εκκένωση της Ειδομένης, γεγονός που σηματοδοτεί τη μετάβαση σ’ ένα επόμενο στάδιο στο προσφυγικό πρόβλημα στο νομό μας. Είναι ανάγκη κατά τη γνώμη μου να καταθέσουμε ένα μικρό απολογισμό για τη στάση των πολιτών, των φορέων, των θεσμών, της πολιτείας και των κομμάτων στο διάστημα που μεσολάβησε.
Η πατρίδα μας και ο νομός Κιλκίς έτυχε, λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, να βρεθούν στην πρώτη γραμμή της προσπάθειας για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Ένα πρόβλημα σύνθετο και επιτακτικό, για το οποίο δεν υπήρχε σχετική εμπειρία, με πλήθος παραμέτρων που διαφοροποιούνταν δραματικά και ανεξέλεγκτα, με εθνικούς και διεθνείς φορείς που θα έπρεπε να συνδυαστούν, να συντονιστούν και να δράσουν σε μια κοινωνία πληγωμένη βαθειά από την πολυετή οικονομική κρίση.
Σαν αρχικό στοιχείο του απολογισμού, θα πρέπει να διαπιστώσουμε πως το προσφυγικό ζήτημα ήρθε για να μείνει. Όσο διάστημα οι ζωές των ανθρώπων απειλούνται από τον πόλεμο, όσο η επιβίωση στη Μέση Ανατολή και αλλού είναι ζητούμενο, όσο η καταπίεση από τον ολοκληρωτισμό γίνεται ανυπόφορη, η προσφυγιά θα είναι δεδομένη.
Στη συνέχεια, πως την αρχική αδυναμία της πολιτείας να αντιδράσει θεσμικά στις απότομες μεταβολές του προβλήματος, υποκατέστησε το αυθόρμητο κύμα της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς εθελοντών συμπολιτών μας. Η εμπειρία, η ανοχή, οι άμεσες ενέργειες, η ευαισθησία και κυρίως η σχέση εμπιστοσύνης που με κόπο οικοδομήθηκε, αποδείχτηκαν στοιχεία καταλυτικά για την ανακούφιση των προσφύγων τις πρώτες ημέρες της παραμονής τους στην Ειδομένη και τους πρόχειρους καταυλισμούς φιλοξενίας του Χέρσου και της Ν. Καβάλας.
Κοντά στους εθελοντές, οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό του Νοσοκομείου, που κατέθεσε και συνεχίζει να καταθέτει περίσσευμα ανθρωπιάς, φιλότιμου και προσφοράς, αντιμετωπίζοντας ένα απροσδόκητα μεγάλο όγκο περιστατικών, ασθενών με διαφορετική κουλτούρα και γλώσσα, έχοντας στη διάθεσή του μειωμένα μέσα σε υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό. Οι ένοπλες δυνάμεις με τη μεθοδικότητα και το κύρος τους, η αστυνομία που έδειξε αξιοθαύμαστη αυτοσυγκράτηση, σε μεγάλο βαθμό η τοπική αυτοδιοίκηση, τα Υπουργεία Υγείας, Προστασίας του Πολίτη και κυρίως αυτό της Μεταναστευτικής Πολιτικής- ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΑΠΟΚΑΛΟΥΜΕ ΚΡΑΤΟΣ ΔΗΛΑΔΗ- βρέθηκαν με συνέπεια και σταθερότητα δίπλα στο πρόβλημα. Ίσως μ’ ελλείψεις και πισωγυρίσματα, κάποιες φορές με ατολμία, αλλά πάντα με σεβασμό στις κυρίαρχες αξίες του ανθρωπισμού, της αλληλεγγύης και του σεβασμού της διαφορετικότητας.
Είναι αλήθεια, πως συμπολίτες μας ταλαιπωρήθηκαν -και οικονομικά- για παράδειγμα από το κλείσιμο, για κάποιο διάστημα, της σιδηροδρομικής γραμμής στην Ειδομένη. Θα πρέπει όμως να δεχτούμε ταυτόχρονα πως η εκκένωση της Ειδομένης, δεν μπορούσε παρά να πραγματοποιηθεί χωρίς βία, χωρίς δακρυγόνα και μόνο αν είχαν προηγουμένως εξασφαλιστεί καλύτερες για τους πρόσφυγες συνθήκες διαβίωσης. Όπως θα πρέπει να αποδεχτούμε το γεγονός πως υπήρξαν και θετικά οικονομικά αποτελέσματα στις περιοχές που σωρεύτηκε μεγάλος αριθμός προσφύγων.
Και οι βουλευτές; Οι κομματικές οργανώσεις; Οι παρατάξεις της Αυτοδιοίκησης; Οι φορείς της πόλης και του νομού; Οι… πολιτευτές; Ο τύπος; Κάποιοι επέλεξαν συνειδητά να επενδύσουν στο φόβο, το δικαιολογημένο ίσως αρχικά, των συμπολιτών μας. Να σηκώσουν τα “λάβαρα της αντίστασης” απέναντι σ’ ένα ουσιαστικά ανύπαρκτο εχθρό, να δαιμονοποιήσουν τη μουσουλμανική μαντίλα σα σύμβολο καταστροφής, εθνικής, πολιτιστικής και θρησκευτικής απειλής. Να διαδώσουν φήμες για “ιερόσυλους”, “τρομοκράτες”, “εγκληματίες”. Να υποβάλλουν μηνύσεις εναντίον αγνώστων δραστών, υπηρετώντας μικροπολιτικά, πρόσκαιρα κομματικά συμφέροντα, αρνούμενοι να αποδεχτούν την πολυπλοκότητα του προβλήματος και κυρίως, την ανθρώπινή του διάσταση. Αρκέστηκαν σε φωτογραφίες δίπλα στις σκηνές των καταυλισμών και σε πομπώδεις δηλώσεις…
Κάποιοι άλλοι, αγωνίστηκαν και αγωνίζονται διακριτικά και αθόρυβα με διπλή και ξεκάθαρη- από την αρχή- στόχευση. Να απαλυνθούν οι συνέπειες του προβλήματος στους πολίτες του νομού και παράλληλα να ανακουφιστεί ο πόνος της προσφυγιάς. Αυτοί οι δεύτεροι, δεν υποκρίθηκαν πως υπάρχουν μαγικές λύσεις, μίλησαν από την αρχή- από το ζήτημα του Γαλλικού ακόμα- με ειλικρίνεια, έκαναν το προσφυγικό νηφάλια και σταθερά καθημερινή τους έγνοια.
Πολύ πρόσφατα ολοκληρώθηκε η μεταφορά προσφύγων από τους γύρω της Ειδομένης καταυλισμούς. Χωρίς βία, με σταθερή τη βούληση της πολιτείας προς αυτή την κατεύθυνση. Οι πρόσφατες δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού με τη σύμφωνη γνώμη των δημάρχων του νομού, δείχνουν σταδιακή κατάργηση των προσωρινών δομών φιλοξενίας σε Χέρσο και Ν. Καβάλα και αντικατάστασή τους με ένα κέντρο φιλοξενίας, με σαφώς καλύτερες υποδομές και διαχειρίσιμο αριθμό προσφύγων. Το προσφυγικό, με απαραίτητη την προϋπόθεση διατήρησης της συμφωνίας Ε.Ε-Τουρκίας, περνά σε μια επόμενη φάση.
Οι πρόσφυγες, ας μη γελιόμαστε, δεν είναι προφανώς όλοι άγγελοι, ούτε δαίμονες. Όσοι τους έζησαν από κοντά, διαπιστώσανε πως είναι άνθρωποι πονεμένοι μόνο. Θύματα που παρασύρονται, που θυμώνουν, που αγανακτούν, που ελπίζουν. Που κάποιες φορές παραβατούν- όπως όλοι μας. Κάποιοι θα μείνουνε οριστικά ανάμεσά μας. Θα πρέπει να δείξουμε επιείκεια, να σεβαστούμε τη διαφορετικότητά τους. Είναι προς το συμφέρον όλων μας να τους ενσωματώσουμε αρμονικά στο κοινωνικό σύνολο.
Ο νομός μας με το φιλότιμο, την ευαισθησία και την προσφορά της συντριπτικής πλειονότητας των Κιλκισιωτών, καταγράφηκε στον Ευρωπαϊκό χάρτη σαν μια γωνιά ανοχής, ανθρωπιάς και φιλοξενίας. Όχι σαν τόπος μιζέριας, ξενοφοβίας και ρατσισμού. Δεν είναι λίγο στις σημερινές συνθήκες. Μπορούμε να αισθανόμαστε περήφανοι…
*Οικονομολόγος, γραμματέας
ΝΕ Κιλκίς του ΣΥΡΙΖΑ
