«Σίγησε» η μουσική φωνή του Κίζδερβεντ Σωτήρη Κασίμη

Του Πολυκράτη Παντσίδη

«Έφυγε» από την ζωή την Τετάρτη 9.12.20, σε ηλικία 84 χρόνων η μουσική φωνή των Κιζδερβενιωτών, ο αγαπημένος σε όλους μας Σωτήρης Κασίμης.

Ο Σωτήρης Κασίμης (Κασίμογλου) γνωστός ως «Σωτηράκης» (έτσι τον προσφωνούσε χαϊδευτικά η μητέρα του από μικρό και του έμεινε να τον ακολουθεί σε όλη του την ζωή) γεννήθηκε το 1936 στο Νικομηδινό Θεσσαλονίκης από γονείς Κιζδερβενιώτες πρώτης γενιάς. Ήταν το δεύτερο από τα τέσσερα παιδιά (Χριστίνα, Σωτήρης, Κωνσταντινιά, Παντελής) του Δημητρίου Κασίμογλου και της Ευανθίας Παντικίδου. Παντρεμένος με την Ελένη Σταματιάδου επίσης κιζδερβενιώτικης καταγωγής, απέκτησαν τρία παιδιά, τον Δημήτρη, τον Γιώργο και την Παναγιώτα.

Ο Σωτήρης Κασίμης ασχολείτο αρχικώς με την γεωργία και μετά την στρατιωτική του θητεία για πολλά χρόνια ως οδηγός νταλίκας. Αυτό, όμως, που τον «κέρδισε» περισσότερο, ήταν το μεράκι του, η μουσική, που επίσης την ασκούσε επαγγελματικά.
Η ενασχόληση του με την μουσική και το τραγούδι μόνο τυχαία δεν ήταν. Όταν τον ρωτούσαν σχετικά, έλεγε:
«Μουσικά ακούσματα είχα από πολύ μικρός μέσα στην οικογένεια μου. Η μητέρα μας, μας κοίμιζε με νανουρίσματα, τραγουδούσε συνέχεια στο σπίτι, επιτραπέζια τραγούδια της πατρίδας μας, είχε υπέροχη φωνή. Τα κιζδερβενιώτικα τραγούδια από αυτήν τα έμαθα. Επίσης, είχε πολύ ωραία φωνή και ο αδελφός της μητέρας μου, ο θείος μου Γιώργος Παντικίδης, όταν αντάμωναν τραγουδούσαν μαζί. Τα θυμάμαι όλα αυτά. Καλές φωνές είχαν και οι αδελφές μου, αυτές ήταν ανώτερες από μένα, ιδιαίτερα η Κωνσταντινιά».

Μεγαλωμένος ο Σωτήρης, μέσα σε αυτό το οικογενειακό περιβάλλον, με πρώτη διδάσκουσα την μητέρα του, και βαθιά επηρεασμένος από τους μουσικούς σκοπούς και τα τραγούδια της αλησμόνητης πατρίδας, που μετέφεραν οι πρώτης γενιάς Κιζδερβενιώτες μουσικοί, ανακαλύπτει από νωρίς το πηγαίο ταλέντο του, το οποίο φροντίζει να «καλλιεργήσει».

Πριν τον στρατό κατεβαίνει συχνά στην Θεσσαλονίκη και συναναστρέφεται με παραδοσιακούς μουσικούς. Ακούει, ρωτά, συζητεί μαζί τους, και με το χρόνο εμβαθύνει τις γνώσης του. Εμπειρικά μαθαίνει γρήγορα όλα τα είδη παραδοσιακής και λαϊκής μουσικής που την εποχή εκείνη της δεκαετίας του ΄΄50, το ρεμπέτικο κυριαρχεί στην δισκογραφία.

Στο ερώτημά μας, πως επέλεξε το ούτι και όχι κάποιο άλλο όργανο, η απάντηση του ήταν: «Επέλεξα το ούτι ως όργανο, διότι συνδύαζε απόλυτα το παραδοσιακό με το ρεμπέτικο και, κυρίως, είναι το όργανο που μπορεί να αποδώσει αυθεντικά την μικρασιατική μουσική των προγόνων μου».

Στον στρατό το ούτι το είχε στο προσκεφάλι του, και σε κάθε ευκαιρία ψυχαγωγούσε τους στρατιώτες.
Με την επιστροφή του στο χωριό, αφού πλέον έχει αποκτήσει την επιθυμητή πείρα στο ούτι και γνώση ενός πλούσιου ρεπερτορίου, με εμπιστοσύνη και αυτοπεποίθηση για τις δυνατότητες του, εισέρχεται επαγγελματικά στο χώρο των μουσικών. Καλείται να «παίζει» σε γάμους και πανηγύρια, δίπλα σε παλιούς μουσικούς αλλά και μόνος του, στο χωριό του το Νικομηδινό. Η φήμη του απλώνεται γρήγορα στην γύρω περιοχή και στους συμπατριώτες Κιζδερβενιώτες εκτός του χωριού του. Γίνεται περιζήτητος και αγαπητός σε όλους.

Το αγαπημένο του μουσικό όργανο, το ούτι, γίνεται αναπόσπαστο μέρος του σώματος του, τον ακολουθά σε όλη του τη ζωή, γίνετε η μεγάλη του αγάπη. Στις δύσκολες μοναχικές μέρες, μετά το πρόωρο χαμό της αγαπημένης του συζύγου Ελένης, καταφεύγει σε αυτό για να βρει παρηγοριά και δύναμη να συνεχίσει.

Με την συνταξιοδότησή του και την απόσυρσή του από την ενεργό δράση, ο Σωτήρης, προσφέρει με την μουσική του πολύτιμες υπηρεσίες στους κιζδερβενιώτικους πολιτιστικούς συλλόγους. Μέσα από τις εκδηλώσεις των συλλόγων του δίνεται η ευκαιρία να γίνει ευρέως το όνομα του γνωστό στην μεγάλη οικογένεια των Κιζδερβενιωτών.

Ταξιδεύει μαζί τους, και ακούγεται η φωνή του μετά από πολλές δεκαετίες, στον αιωνόβιο πλάτανο της πλατείας της γενέτειρας των προγόνων μας, προκαλώντας ρίγη συγκίνησης στους απογόνους Κιζδερβενιώτες επισκέπτες. Τα κιζδερβενιώτικα τραγούδια ξανακούγονται στον τόπο όπου γεννήθηκαν, στο ίδιο ακριβώς μέρος που έστηναν τα πανηγύρια τους οι πρόγονοί μας.

Ιστορικά θα μείνουν σε όλους μας, τα ανεπανάληπτα γλέντια, που προκαλούσε με τους καρσιλαμάδες, αμανέδες και τσιφτετέλια στους χορούς και τα ανταμώματα των Κιζδερβενιωτών. Ως γνήσιος εκφραστής της κιζδερβενιώτικης μουσικής, αποτελούσε γιΆ δεκαετίες τον μοναδικό συνδετικό «κρίκο» του χθες και του σήμερα. Κατάφερε με το δικό του μοναδικό τρόπο, να μεταδώσει την κιζδερβενιώτικη μουσική, στις νεώτερες γενιές των Κιζδερβενιωτών. Είναι πολύ σημαντικό, ότι πολλοί νέοι Κιζδερβενιώτες σήμερα ομολογούν, ΌΤΙ, αν δεν ήταν ο Σωτηράκης, δεν θα γνώριζαν την τόσο σπουδαία μουσική παράδοση των προγόνων τους.

Το μουσικό έργο του Σωτήρη Κασίμη, διασωσμένο σε εκπομπές στην τηλεόραση και ψηφιακά cd, υπό την μέριμνα των Κιζδερβενιώτικων πολιτιστικών συλλόγων αλλά και άπειρων βιντεοσκοπήσεων από θαυμαστές του, αναμφισβήτητα αποτελεί την καλύτερη παρακαταθήκη για τους Κιζδερβενιώτες. Δικαίως μπορεί να του χρεωθεί ο τίτλος του κύριου εκφραστή και μεταλαμπαδευτή του μικρασιάτικου κιζδερβενιώτικου τραγουδιού.

Η απώλειά του αναμφισβήτητα αποτελεί μεγάλο πλήγμα στην κιζδερβενιώτικη κοινότητα, και το κενό που αφήνει δυσαναπλήρωτο.

«Το ούτι μου, είναι η ψυχή μου!», έλεγε. Και εσύ αγαπημένε μας μεγάλε Σωτήρη Κασίμη, θα μας επιτρέψεις να λέμε, ήσουν και θα είσαι η μουσική ψυχή των Κιζδερβενιωτών.

Το κείμενο αυτό αποτελεί τιμητική μνεία στον αείμνηστο Σωτήρη Κασίμη για την μεγάλη του προσφορά στη μουσική ιστορία του Κίζδερβεντ.