Την Παρασκευή στο Κιλκίς οι Μωμό(γ)εροι ….«ξαναχτυπούν»
Το πανάρχαιο θεατρικό δρώμενο των Μωμό(γ)ερων θα απολαύσουν κάτοικοι και επισκέπτες του Κιλκίς την Παρασκευή 26.12.14 στο «Χριστουγεννιάτικο Χωριό» στην πλατεία Ειρήνης, σε διοργάνωση του πολιτιστικού και μορφωτικού συλλόγου «Οι Μωμό(γ)εροι» Αγίου Μάρκα, με την συνεργασία των πολιτιστικών συλλόγων Ευκαρπίας «Το Λαβάς», Ηλιολόστου «Το Καρς» και τα χορευτικά συγκροτήματά τους.
Οι Μωμό(γ)εροι είναι ένα θεατρικό δρώμενο που παιζόταν το Αγιο Δωδεκάμερο μεταξύ Χριστουγέννων και Φώτων.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Χρήστο Σαμουηλίδη υπάρχουν 55 παραλλαγές σε όλον τον Πόντο. Η παραλλαγή του Αγίου Μάρκου προέρχεται από τους κατοίκους της Λαραχανής, περιοχή Ματσούκας και περιφέρεια Τραπεζούντος.
Κάθε παραμονή της Πρωτοχρονιάς και την Πρωτοχρονιά νέοι μεταμφιέζονταν σε διάφορα πρόσωπα και δημιουργούσαν ένα θίασο. Τα μέλη ή πρόσωπα του θιάσου ήταν ο γαμπρόν ή αλογάς, η νύφε, ο γέρον, η γραία, ο γιατρόν, ο τσανταρμάς, το άλογον, οι μωμόγεροι, δισακκάς, μουσικοί (ο λυράρης, νταουλτσής..) και παλιά (δίκωλος, αρκούδα και αρκουδάς….) και έκτακτα πρόσωπα όπως ο νοικοκύρης και οι Θεατές.
Το περιεχόμενο κατά κανόνα είναι κωμικό και η παράσταση χαρακτηρίζεται κωμωδία. Στοιχείο της κωμωδίας είναι και η παρανόηση της γραίας στο διάλογό της με τον γιατρό. Η κωμωδία όμως αυτή, προσλαμβάνει σε μερικές περιπτώσεις κοινωνικές διαστάσεις και σατιρίζει τη διαφθορά και την αυταρχικότητα (τότε των Τούρκων αρχόντων, των Τούρκων δικαστών, των γιατρών και των αστυνομικών οργάνων, καθώς και την τυραννική συμπεριφορά των πρώτων σε βάρος των απλών, των φτωχών ανθρώπων και ραγιάδων) και τώρα όλων αυτών στην πατρίδα μας. Η αντίδραση σ’ όλα αυτά είναι κοροϊδία και τα κωμικά καμώματα από τη μεριά των καταπιεζομένων ή και ο εξευτελισμός των σημερινών αφεντάδων.
Και αυτό αναδεικνύεται ιδιαίτερα στο κομμάτι της νεκρανάστασης του γέρου με τον διάλογο της γραίας-γιατρού-νοικοκύρη.
Ο κόσμος χρησιμοποιούσε τις φράσεις, για τον θίασο «Τα Μωμοέρα» έρχουνταν ενώ για την παράσταση έλεγαν «παίζ’νε τα Μωμοέρα».
Η πομπή των Μωμογέρων περιφέρεται στους δρόμους και πηγαίνει από σπίτι σε σπίτι του χωριού.
Οι κάτοικοι του χωριού στήνουν τραπέζια με ποτά και κεράσματα για να υποδεχθούν του Μωμόγερους.
Σε όλη την διάρκεια της παράστασης οι Μωμό(γ)εροι δημιουργούν φοβερή και άγρια εντύπωση προκαλώντας στους θεατές φόβο και δέος αλλά και με την συμπεριφορά και τα πειράγματα τους γέλιο. Είναι ανήσυχοι και σε πλήρη επιφυλακή και περιφέρονται γύρω από την νύφη. Μην κανείς διανοηθεί και αρπάξει την νύφη. Αλλά παράλληλα διακηρύττουν τραγουδώντας τα κάλλη και την ομορφιά της Νύφης. Και αυτή με τη συμπεριφορά της προκαλεί τον έρωτα, την γονιμότητα. Οι θεατές συμμετέχουν ενεργά στο θεατρικό δρώμενο προσπαθώντας να κλέψουν την νύφη, ή πειράζοντας το γέρο και τη γραία.
Ο δε γιατρός εξετάζει, επίσης, τους θεατές, τους νοικοκυραίους, διερχόμενα ζώα κι ότι άλλο μπορεί να προκαλέσει γέλιο
Τελικά στην κατάλληλα διαμορφωμένη πλατεία του χωριού θα δοθεί η κεντρική παράσταση του θεατρικού δρώμενου καθώς και παρουσίαση ποντιακών χορών από το χορευτικό συγκρότημα του Συλλόγου και στο τέλος θα ακολουθήσει γενικός χορός για όλους τους παρισταμένους.
Η πομπή των Μωμο(γ)έρων θα ακολουθήσει την διαδρομή δημαρχείο-21ης Ιουνίου-πλατεία Ειρήνης.
Μετά τους Μωμό(γ)ερους θα ακολουθήσουν ποντιακή βραδιά με το Στάθη Νικολαϊδη
και φυσικά το παραμύθι από την Κική Μωυσίδου, τα ζαχαρωτά, το τσαγάκι και πολλές πολλές εκπλήξεις ….
