Κώστας Παπαδήμος: Το πραγματικό «Κατηγορώ»

Γράφει ο παιδίατρος Κώστας Παπαδήμος

Είναι, αλήθεια, αδύνατο για κάποιον που μέχρι πρότινος είχε ενεργό δράση- ως γραμματέας της ένωσης νοσοκομειακών γιατρών στην Ημαθία – να παραμένει σιωπηλά αμέτοχος μπροστά στα προσφάτως τεκταινόμενα στο χώρο της υγείας (ΚΥΑ του περασμένου μήνα που δίνει δικαίωμα σε ιδιώτες γιατρούς να πραγματοποιούν εξωτερικά ιατρεία αλλά και να νοσηλεύουν εντός των κατ΄ επίφαση δημόσιων νοσοκομείων) αλλά και στα όσα συνέβησαν και γράφηκαν πρόσφατα μετά την επίσκεψη του πολιτικού μας προϊσταμένου στο δικό μας νοσοκομείο.

Υπάρχει ένας πληθωρισμός τελευταία της εικόνας του γιατρού της παθολογικής κλινικής να εκλιπαρεί «δεν αντέχω άλλο». Κι αν είναι αυτό που μένει τελικά ως εικόνα, τί κρύβεται πίσω της;

Χωρίς να σημαίνει πως δεν είναι επιμέρους προβλήματα, όμως, ασκείται πραγματική κριτική, και γίνεται ουσιαστική αντιπολίτευση, προβάλλοντας ξανά και ξανά τα ράντζα και τις αναμονές στα επείγοντα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, απαριθμώντας απλώς τα κενά στο οργανόγραμμα ενός νοσοκομείου, ασχολούμενος με την «κακοδιαχείριση» του περίπου ενάμισι εκατομμυρίου ευρώ της ανακαίνισης του τμήματος επειγόντων και τις κακοτεχνίες μιας ράμπας; Γιατί εδώ και ενάμισι χρόνο σχεδόν κάθε επίσκεψη σε νοσοκομείο του υπουργού «εμπορίου της υγείας» -όπως του αποδίδεται ο τίτλος- συνοδεύεται από «θερμές» υποδοχές και καταλήγει σε φωνασκίες και επικοινωνιακά shows ενός «υπαλλήλου σε εντεταλμένη υπηρεσία» και «καμικάζι» των δύσκολων αποστολών όπως κάποιοι τον χαρακτηρίζουν; (θυμίζω τους νόμους για την εξαήμερη εργασία και το δεκαεξάωρο σε δύο εργοδότες στο σύντομο πέρασμά του από το υπουργείο εργασίας προ διετίας). Και πάλι, είναι αυτή η εικόνα που πρέπει να αφήνουμε να βγαίνει προς τα έξω, εφόσον δε συνοδεύεται από την πραγματική της επεξήγηση, ή μήπως, γνωρίζοντας τί εκπροσωπεί, πρέπει απλώς να απαξιώνουμε τη θέα του;

Ας εστιάσουμε: μετά την υπηρετούμενη από όλες τις κυβερνήσεις σκόπιμη απαξίωση του δημόσιου συστήματος υγείας- με την υποχρηματοδότηση, την υποστελέχωση και τη συστηματική προπαγάνδα δυσφήμισης- διάρκειας δύο τουλάχιστον δεκαετιών, έφτασε η ώρα για την εκποίησή του (χωρίς, προφανώς, το κυρίως ζητούμενο να είναι η τιμή πώλησης! -μ’ αυτή ας ασχοληθούν άλλοι…)

Διανύουμε την εποχή της «φιλετοποίησης» του Ε.Σ.Υ. σε κομμάτια εύπεπτα για τα δόντια ιδιωτικών ομίλων και προφανώς τα πρώτα υποψήφια προς ιδιωτικοποίηση τμήματα αναμένεται να είναι και τα πλέον προσοδοφόρα (παράδειγμα η παιδοογκολογική μονάδα του νοσοκομείου παίδων στην Αθήνα αλλά και το πολυδιαφημιζόμενο νοσοκομείο παίδων στο Φίλυρο που κι αυτό ιδιωτικού δικαίου θα είναι όπως και τα νεόδμητα νοσοκομεία Σπάρτης και Κομμοτηνής- να πούμε και στα δικά μας;), ενώ τα υπόλοιπα θα αντιμετωπίζονται ως μη επικερδή και «φύρα».

Και βέβαια, προκειμένου η μετάβαση αυτή να πραγματοποιηθεί κατά το δυνατόν «αναίμακτα», πρέπει, όσο οι δομές υγείας παραμένουν δημόσιες, να επέλθουν τέτοιες αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις αλλά και στον τρόπο λειτουργίας τους, ώστε να μετατραπούν σε «υγιείς επιχειρήσεις» με όρους «κόστους-κέρδους». Ας ρίξουμε, λοιπόν, μια αδρή ματιά στο τί πιστώνεται στο κυβερνητικό «έργο» την τελευταία διετία, και θα συνειδητοποιήσουμε πως η ιδιωτικοποίηση της υγείας «καλπάζει»:

1) πέρασμα του 80% της χρηματοδότησης των νοσοκομείων στον ΕΟΠΥΥ παράλληλα με την εισαγωγή του ηλεκτρονικού φακέλου και των DRG (σύστημα κλειστών ενοποιημένων νοσηλίων, ώστε σε μία εισαγωγή να κοστολογείται ακόμη και η σύριγγα.)

2) θέσπιση των απογευματινών επί πληρωμή χειρουργείων. Είναι η πρώτη φορά που εντός του Ε.Σ.Υ. έχουμε προσφορά υπηρεσιών με τόσο έντονο το στοιχείο της ταξικής διαστρωμάτωσης.

3) δικαίωμα στους γιατρούς του Ε.Σ.Υ. να ασκούν ιδιωτικό έργο σε ιατρεία ή κλινικές (ακόμη και στους ειδικευόμενους!)

4) νομοσχέδιο για την ψυχική υγεία με το οποίο η τελευταία παραδόθηκε έρμαιο σε ένα σύστημα κρατικοδίαιτων ΜΚΟ και ΑΜΚΕ.

5) αλλά και το νομοσχέδιο για τον προσωπικό γιατρό δεν αντιμετωπίζει τους ασθενείς ως κόστος και με στόχο δημοσιονομικές περικοπές τους κατευθύνει όχι σε ένα σύστημα αλλά σε ένα συνονθύλευμα σημείων αμφίβολης ποιότητας  παροχών υγείας με   πιθανότατα ελλιπή τεχνολογικό εξοπλισμό και στελεχιακό δυναμικό ενώ, για να «χρυσώσει το χάπι», μετονομάζει τους ανειδίκευτους, έως τώρα ονομαζόμενους αγροτικούς γιατρούς, σε προσωπικούς;

6) δικαίωμα σε ιδιώτες γιατρούς να πραγματοποιούν εξωτερικά ιατρεία και να νοσηλεύουν περιστατικά εντός των δημόσιων νοσοκομείων (πικρογελώντας θα πούμε πως πλέον στα νοσοκομεία οι γιατροί δεν γνωρίζουμε αν είμαστε δημόσιοι που ιδιωτεύουμε ή ιδιώτες που «δημοσιεύουμε»!).

7) την ίδια ώρα, κι ενώ οι απευθείας αναθέσεις καλά κρατούν, πέριξ των νοσοκομείων δραστηριοποιούνται ένα σωρό ιδιωτικές επιχειρήσεις φύλαξης, καθαριότητας, σίτισης, πληροφορικής, ιδιωτικών ασθενοφόρων, συντήρησης ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού.

8) προσπάθεια να ανατεθεί ακόμη και ο προγεννητικός έλεγχος των νεογνών σε ιδιωτική εταιρία (αμερικανικών συμφερόντων) που ανακόπηκε από τη γενική κατακραυγή για την πρόσβαση της τελευταίας σε γενετικά δεδομένα.

9) σκέψεις για εφαρμογή του περίφημου «νέου υγειονομικού χάρτη» με «αλλαγή χαρακτήρα» νοσοκομείων και «κόψε-ράψε» τμημάτων σε αυτά πάντοτε με τους όρους της δικής τους «αποδοτικότητας» μακριά από τις ανάγκες σε υγεία και περίθαλψη των τοπικών πληθυσμών που, ωστόσο, αναβλήθηκε λόγω του διαφαινόμενου πολιτικού κόστους.

10) αύξηση της τιμής πλήθους φαρμακευτικών σκευασμάτων πρώτης γραμμής και καθημερινής χρήσης.

11) για τους εργαζόμενους έχει ελαστικές εργασιακές σχέσεις που σύμφωνα με προ δεκάμηνου έρευνα της Ο.Ε.Ν.Γ.Ε. αφορούν το 40% του παραϊατρικού προσωπικού. Επικουρικοί νοσηλευτές, εργαζόμενοι με προγράμματα του ΟΑΕΔ, εργολαβικοί εργαζόμενοι που σε περιπτώσεις ακόμη και δεκαετίας ανανεώνουν ετήσιες ή και πιο βραχυπρόθεσμες συμβάσεις ζώντας σε κατάσταση εργασιακής επισφάλειας.

Στην πραγματικότητα φαίνεται να έχει ολοκληρωθεί στον μεγαλύτερο βαθμό η λεγόμενη «παθητική» ιδιωτικοποίηση των νοσοκομείων με το μόνο που απομένει να έρθει κάποια στιγμή και η «ενεργητική» με την τοποθέτηση της ταμπέλας «ιδιωτικού δικαίου». Εάν, επομένως, κάποιος από εμάς βρισκόταν απέναντι στον υπουργό υγείας θα είχε απλώς σε ήρεμο τόνο να ρωτήσει: «πιστεύετε πως όλα τα παραπάνω αναφερόμενα δεν είναι στην κατεύθυνση της ιδιωτικοποίησης της υγείας; φέρνουν καλύτερες μέρες για τους ασθενείς (πρόσβαση σε δωρεάν ποιοτικές υπηρεσίες) και για τους εργαζόμενους στον χώρο;» -η απάντηση που δίνουμε είναι προφανής κι αυτό είναι και το πραγματικό μας «κατηγορώ».

Έτσι λύνεται και η όποια απορία γιατί αυτό το κράτος διαθέτει ζεστό «ευρωπαικό» χρήμα για την ανακαίνιση των ΤΕΠ σε κτίρια δεκαετιών αλλά όταν η κουβέντα φτάσει σε προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών απαντάει μάλλον ειρωνικά πως δεν υπάρχουν «λεφτόδεντρα», γιατί θα δαπανήσει 27 δις μέσα στα λίγα επόμενα χρόνια σε νατοϊκούς εξοπλισμούς αλλά δεν έχει χρήματα για υποδομές και χτίσιμο καινούργιου νοσοκομείου.

Επειδή έχει σε προτεραιότητα τα κέρδη των λίγων κι όχι τη βελτίωση της ζωής των πολλών ξεπουλώντας έναν-έναν τους παραγωγικούς τομείς και τις κοινωνικές παροχές. Αυτό δεν είδαμε στην ενέργεια; Η κοστοβόρα παραγωγή στο κράτος και στους ιδιώτες η πώληση και να που έφτασαν οι λογαριασμοί. Αυτό είδαμε και στα τρένα: το δίκτυο στο κράτος και οι ιδιώτες να «κόβουν τα εισιτήρια» και μάθαμε «πού βγαίνει…». Λέτε, ακολουθώντας αντίστοιχο μοντέλο, στην υγεία τα πράγματα να πάνε καλύτερα ή κάποια στιγμή θα μας πούνε «ξέρετε το ασφαλιστικό σας ταμείο δεν σας καλύπτει πλήρως» και πρέπει να τσοντάρετε από την τσέπη σας, αν χρειαστεί να νοσηλευτείτε; Κάπως έτσι εξηγείται και η αύξηση της εκμετάλλευσης της εργασίας (εντατικοποίηση) , η διάλυση των εργασιακών σχέσεων, οι καθηλωμένοι μισθοί που σε συνδυασμό με τις περιορισμένες κοινωνικές παροχές (και την ακρίβεια) κάνουν την κατάσταση αβίωτη, ακόμη-ακόμη και η καταστολή στους χώρους εργασίας με το χτύπημα του δικαιώματος της απεργίας, τη βιομηχανία των συνδικαλιστικών διώξεων, την επιβολή «σιγής ιχθύος» στους χώρους δουλειάς (πρόσφατο το παράδειγμα του νέου πειθαρχικού δικαίου στο δημόσιο.) Και τώρα, παρά το ότι τα συστημικά μέσα ενημέρωσης αλλά και μέρος των εργατικών σωματείων κάνουν λες και δεν υπάρχει, έρχεται η ιστορικού χαρακτήρα απόλυτη παρέμβαση ελαστικοποίησης του ημερήσιου εργάσιμου χρόνου και στην ποιότητα αλλά ακόμη και στην κατανομή του με το 13ωρο. Σκέτη βαρβαρότητα, τί να πρωτοπούμε για τις επιπτώσεις στη σωματική, πνευματική και ψυχική υγεία του εργαζόμενου, στην προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική του ζωή, στην ασφάλεια της εργασίας –λίγη και η λέξη αποκτήνωση.

Με τα προβλήματα να είναι κοινά σε όλους τους εργασιακούς κλάδους και τις κακοτοπιές κάθε πτυχής της ζωής μας να έχουν κοινή ρίζα το περιεχόμενο των από ‘δω και πέρα διεκδικήσεων γίνεται ρητό. Κι επειδή η εποχή του «εγώ ελπίζω να τη βολέψω» τελείωσε για τους περισσότερους, ο μύθος του καλού κεφαλαίου ξέφτισε και οι σωτήρες-ικανότεροι διαχειριστές της κατάστασης απέτυχαν, είμαστε οι μόνοι που μπορούμε να προστατέψουμε τους εαυτούς μας, να περιφρουρήσουμε τις ζωές μας, να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα των γενιών που έρχονται. Παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες, νομοτελειακά αναδύεται το μέτωπο σύγκρουσης με την πολιτική που προασπίζει τα κέρδη των ολιγοπωλίων, το συμπορευόμενο με τα εργατικά σωματεία ταξικού προσανατολισμού σε ένα κίνημα που διεκδικεί ενεργά και μαζικά ωριμάζοντας στις συνθήκες των αγώνων γνήσια συνείδηση στο δρόμο της πραγματικής ανατροπής!

Τετάρτη 1 του Οκτώβρη παίρνουμε μέρος στην πανεργατική απεργία ενάντια στον νόμο του 13ωρου, συμμετέχουμε στην απεργιακή συγκέντρωση στις 10.30 π.μ. στην πλατεία Ειρήνης διατρανώνοντας ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΤΑΙ!

Σύγχρονο είναι το 7ωρο-5ήμερο-35ωρο! Σταθερή εργασία-αυξήσεις στους μισθούς! Αυτός ο αιώνας δε χωρά σκλαβιά!

(σ.σ. Το νοσοκομείο του Κιλκίς δε θα έχει προβλήματα, όταν δε θα έχουν προβλήματα και τα νοσοκομεία της Άμφισσας, της Πρέβεζας, του Πύργου …)

*Παιδίατρος