Το προσφυγικό ήταν και είναι ένα μείζον θέμα πάντα επίκαιρο

Ένας εγκαταλελειμμένος χώρος, περίπου τέσσερα χλμ. έξω από το Χωρύγι προς το Κοτύλι μεριά, επιλέχθηκε με τη συναίνεση της κεντρικής και τοπικής εξουσίας για την εγκατάσταση των προσφύγων. Πρόκειται για ένα εργοστάσιο παραγωγής εκρηκτικής ύλης, που εδώ και χρόνια δεν λειτουργεί.

Ο συγκεκριμένος χώρος είναι ιδιωτικός, η συμφωνία έχει κλείσει και ο δρόμος που πάει εκεί, έξω από το χωριό, είναι υπό κατασκευή.

Ο πόνος του ανθρώπου είναι ανέκαθεν ότι πιο εμπορεύσιμο στον πλανήτη Γη. Δουλειά χωρίς κέρδος, δε γίνεται ακόμα και για λόγους ανθρωπιάς. Γεύμα δωρεάν δεν υπάρχει από την εποχή του «Συμποσίου του Πλάτωνα» και του «Μυστικού Δείπνου». Τον λογαριασμό κάποιος τον πληρώνει.

Ο ανθρώπινος πόνος, για τους εμπόρους των εθνών, είναι κερδοφόρος. Λίγοι είναι οι καλοί Σαμαρείτες, όπως «οι γιατροί του κόσμου» και «οι γιατροί χωρίς σύνορα». Το βέβαιο είναι ότι στην κατηγορία αυτή δεν υπάγονται πολλές ΜΚΟ, που στη ράχη των προσφύγων και των παράνομων μεταναστών κερδίζουν, χτίζοντας υπερεθνικές καριέρες. Θέσεις υψηλές, αμοιβές καλές και αξιώματα, δομούν ένα κατεστημένο, που συνολικά ενδέχεται να στοιχίζει όσο και οι πρόσφυγες. Οι κατώτερες τάξεις φτιάχνουν διαχρονικά τις ανώτερες.

Στους σκληρούς έως και απάνθρωπους καιρούς που ζούμε, ελάχιστοι διάκεινται ευνοϊκά στους πρόσφυγες. Από τη στάση αυτή δεν εξαιρούμαστε ούτε εμείς, που έχουμε προσφυγική καταγωγή και ξέρουμε τι τράβηξαν οι δικοί μας, όταν ήρθαν στην Ελλάδα το 1920. Από τότε, είναι αλήθεια, πως δεν άλλαξαν πολλά. Ίδιες συμπεριφορές και ίδιοι φόβοι για κάτι το διαφορετικό, είτε αυτό αφορά στην εμφάνιση, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τον πολιτισμό.

Αντιπαρέρχομαι τη θεωρία του Ξένιου Δία. Αντιλαμβάνομαι ότι ατόνησε ως έθιμο η φιλοξενία και διαπιστώνω καθημερινά ότι αποδυναμώνονται τα λόγια του ευαγγελίου:

«Επείνασα γαρ και ουκ εδώκατέ με φαγείν, εδίψασα και ουκ εποτίσατέ με, ξένος ήμην και ου συναγαγετέ με». Αναλογίζομαι, επίσης, ότι τη μετανάστευση την έζησε και ο ίδιος ο Χριστός, όταν μικρός ακολούθησε τους γονείς του στην Αίγυπτο.

Οι καιροί έχουν αγριέψει πολύ. Η ξενοφοβία νίκησε τη φιλανθρωπία. Οι Ελληνίδες μάνες φωνάζουν ότι κινδυνεύουν τα παιδιά τους. Οι Ελληνες πατεράδες φοβούνται μήπως οι πρόσφυγες ή οι μετανάστες βιάσουν τις κόρες τους. Οι γέροι και οι γριές τρέμουν μην τους κλέψουν τη σύνταξη. Ο φόβος έγινε φοβία. Παλιές επιδημίες έχουν εμφανιστεί. Κι όλοι μαζί δεν θέλουν αλλοεθνείς κι αλλόθρησκους στον τόπο τους, για να μην αλλοιωθεί η ελληνοχριστιανική ταυτότητά τους! Το θέμα είναι πολυδιάστατο και καμία μανιχαϊστική λογική δεν αρκεί να το αντιμετωπίσει.

Επειδή όμως μιλάμε για χιλιάδες ψυχών, έξω από την πόρτα μας, δεν γίνεται να τις αγνοήσουμε ούτε να πατήσουμε ένα κουμπί και να τις εξαφανίσουμε. Πρέπει να σκεφθούμε με ποιον τρόπο θα μπορέσουμε να λύσουμε το ζήτημα αυτό για το καλό όλων μας, χωρίς όμως να δεχθούμε να μετατραπεί η χώρα σε απέραντο χώρο προσφύγων – μεταναστών και να αλλοιωθεί δημογραφικά η εθνική της φυσιογνωμία. Γι’ αυτό οφείλει και η Ευρώπη να αναλάβει το ποσοστό που της αναλογεί, αν όντως είμαστε Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πιστεύω πως οι πιο πολλοί γνωρίζουν ότι η γκετοποίηση των προσφύγων σε κατοικημένη ή όχι περιοχή, δε βοηθά στη λειτουργική τους ενσωμάτωση, Οι περιφραγμένοι, οι κοινωνικά αποκλεισμένοι άνθρωποι «αγριεύουν». Κι επειδή ήδη θεωρούνται από την κοινωνία μας παρείσακτοι, η επιπλέον αρνητική συμπεριφορά που θα αναπτυχθεί, λόγω του εγκλεισμού τους, θα δημιουργήσει μεγαλύτερες εντάσεις με τη ντόπια κοινωνία.

Πρόταση δική μου, που δεν διεκδικεί τις δάφνες του αλάθητου, είναι ότι ο αρθμός προσφύγων να κατανέμεται αναλογικά στα χωριά και τις (κωμο)πόλεις, έτσι ώστε η όποια επιβάρυνση να είναι δίκαια κατανεμημένη με βάση τον πληθυσμό τους. (Οι συγγενικές οικογένειες των προσφύγων, αν γίνεται, να μην χωρίζονται. Αλλιώς να μένουν σε κοντινές αποστάσεις).

Η εγκατάστασή τους να γίνεται σε ενοικιαζόμενα σπίτια, από τις προσφυγικές υπηρεσίες, για να ενσωματώνονται εύκολα και να ωφελείται η τοπική κοινωνία, από τα χρήματα που προορίζονται για τη συντήρησή τους. Άλλωστε και την εποχή των «παχιών αγελάδων» είχαμε ξένους στα χωριά και τις πόλεις και δεν υπήρξε πρόβλημα. Έτσι και τώρα, παρότι που οι πρόσφυγες είναι φορείς μιας πιο διαφορετικής κουλτούρας.

Ξέρω πως, αν θα εφαρμοστεί η συγκεκριμένη πρόταση, τα οικονομικά συμφέροντα που θα θιγούν, θα είναι πολλά. Δεν είναι όμως πρέπον, χάριν του κέρδους ολίγων εταιριών και οργανισμών οι πρόσφυγες να ζουν περίκλειστοι και περιφραγμένοι και οι τοπικές κοινωνίες με προλήψεις και προκαταλήψεις, εξαιτίας του φόβου.

Άλλωστε, από τις «Δαναΐδες Ικέτιδες» του Αισχύλου ως σήμερα το προσφυγικό ήταν ένα θέμα πάντα επίκαιρο.