Δρ. Ιωάννης Δ. Πάσσος: Αποχαιρετισμός σε ένα φίλο

Δεν πιστεύω σε δοξασίες. Δεν πιστεύω σε ιδεολογίες και ιδεοληψίες. Δεν πιστεύω πως, αν προσευχηθώ, δεν θα πέσει το αεροπλάνο. Πιστεύω στα απαράβατα δόγματα της Φύσης και των επιστημών της, όπως αυτά ορίστηκαν από το Δημιουργό της (ή την τύχη). Ερχόμαστε στη ζωή και κάποια στιγμή φεύγουμε από αυτήν. End of story. Η ουσία όμως που επιλέγουμε να δώσουμε στη ζωή μας, το έργο μας, η δημιουργική κληρονομιά μας, η υστεροφημία μας, έχουν τόσο μεγάλη ετερογένεια μεταξύ των ανθρώπων, ώστε, σε τελική ανάλυση, ένας άνθρωπος, όταν φεύγει από τη ζωή, να κρίνεται από το έργο του εν ζωή, τον αντίκτυπο του ιδίου και του έργου του στις επόμενες γενιές, αλλά και από την αποδοχή – αγάπη – σεβασμό των άλλων στο πρόσωπό του.

Η απώλεια ενός αγαπημένου ανθρώπου προκαλεί πόνο. Τα πώς και τα γιατί, αμείλικτα. Αυτό που έχω μάθει από το επάγγελμα που επέλεξα να εξασκήσω, είναι ότι ο κάθε άνθρωπος ανεβαίνει το δικό του προσωπικό Γολγοθά, για τον οποίο μπορεί κανείς να μη γνωρίζει το παραμικρό. Όπως επίσης έχω μάθει ότι όσα φέρνει η ώρα και η στιγμή, δεν τα φέρνει ο χρόνος. Σκληρές διαπιστώσεις, αλλά πέρα για πέρα αληθινές. Ο Σταύρος, με το έργο του, με την καθημερινή προσφορά του, κατάφερε δικαιωματικά να ανήκει στη μειοψηφία των ανθρώπων που πρόσφεραν, που παρήγαγαν, που έκαναν τα πράγματα λίγο καλύτερα. Δεν σπατάλησε τη ζωή του σε τρυφηλές απολαύσεις και μοιρολατρίες. Δούλεψε για όλους μας, για μια καλύτερη πόλη, για μια ποιοτικότερη διαβίωση όλων μας.

Ο Σταύρος ήταν μια κινητή εγκυκλοπαίδεια. Οι γνώσεις του πάνω σε θέματα ιστορίας, πολιτικής, λαογραφίας, αθλητισμού αλλά και επιστημών, ήταν ασυναγώνιστες. Ποτέ δεν παρίστανε τον «έξυπνο», αλλά με τον τεκμηριωμένο λόγο του σε έπειθε, σε κέρδιζε, σε αποστόμωνε, σε γονάτιζε. Ο Σταύρος ήξερε να επιχειρηματολογεί, σεβόμενος πάντα το συνομιλητή του.

Ο Σταύρος ήταν άριστος χειριστής του γραπτού και του προφορικού λόγου. Σε μια εποχή μηδενιστική, όπου η αλλοιωμένη και ωραιοποιημένη εικόνα «πουλάει» περισσότερο από τον ορθό λόγο, ο Σταύρος αντιστάθηκε. Κράτησε ψηλά την αδιαμφισβήτητη ποιότητά του ως ομιλητής αλλά και ως συγγραφέας. Πολλές φορές «διόρθωνε» εκφράσεις και ιδιωματισμούς που χρησιμοποιούνται ευρέως και που κανείς δεν είχε αμφισβητήσει το (λανθασμένο όντως) τρόπο εκφοράς τους. Ο Σταύρος ήξερε να γράφει και να μιλάει σωστά.

Ο Σταύρος ήταν μόνιμα «στο πεδίο». Με την τσάντα ταχυδρόμου του, τα μαύρα γυαλιά ηλίου, τη φωτογραφική του μηχανή, το σημειωματάριό του, «όργωνε» καθημερινά την πόλη του Κιλκίς -και όχι μόνο- για να πραγματοποιήσει ένα επίκαιρο και αξιόπιστο ρεπορτάζ, να παρατηρήσει, να στηλιτεύσει, να υπερθεματίσει, να αναδείξει, να προτείνει, να ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙ… Ο Σταύρος είχε μάθει να δουλεύει άοκνα, ψάχνοντας την είδηση εν τη γενέσει της, προτείνοντας διορατικές λύσεις, με γνώμονα το κοινό καλό και όχι το χάιδεμα αυτιών.

Σε γνώρισα, Σταύρο, περίπου 20 χρόνια πριν, ένα κρύο χειμωνιάτικο πρωινό του χειμώνα του 2004. Επεδίωξα να σε συναντήσω (έβαλα και «μεσάζοντα» τη μάνα μου), μην μπορώντας άλλο πια να κρατώ τις σκέψεις και τις ανησυχίες μου για τον εαυτό μου.

Ήσουν ήρεμος, λιγομίλητος -αρχικά-, θα τολμούσα να πω αυστηρός. Όμως, όσο μιλούσες, όσο ξεδίπλωνες με μαεστρία τη σκέψη σου έναν άρτιο συντακτικά, πλούσιο προφορικό λόγο, όσο η συσσωρευμένη στους νευρώνες του μυαλού σου γνώση πάλευε απεγνωσμένα να βγει έξω από το περιοριστικό «κουκούλι» του εγκεφάλου και να γίνει άποψη, νουθεσία, παρατήρηση, σχόλιο και ενημέρωση, τόσο καταλάβαινα πόσο ευγενική ψυχή ήσουν, πόσο σε ένοιαζε το καλό της πόλης μας, πόσο μπροστά έβλεπες, πόσο εκνευριστικά ακριβοδίκαιος αλλά και βαθύς γνώστης των τεκταινόμενων ήσουν.

Εκεί λοιπόν, σε εκείνο το γραφείο του «Μαχητή» με την τεράστια βιβλιοθήκη και το αναμνηστικό ομοίωμα του κυπελλούχου αντισφαίρισης Γ.Α.Σ. Κιλκίς, μαζί με το Βαγγέλη τον Αποστολίδη, έγινε η πρώτη μας συνάντηση..

• (Εγώ) «Καλημέρα σας, είμαι ο …(συστήθηκα) και θέλω να γράψω τις σκέψεις και τις ιδέες μου… »
• (Σταύρος) «Ε ωραία, τι περιμένεις, πάρε χαρτί και μολύβι, κάτσε εκεί και ξεκίνα να γράφεις!.. »

Το θυμάμαι σαν χθες.

Σταύρο Φάσσο, ήσουν ένας στρατιώτης του ρεπορτάζ, με οπλισμό τις αστείρευτες γνώσεις σου, μου έδωσες βήμα να αποτυπώσω τις σκέψεις μου, ήσουν αθεράπευτα αντικειμενικός και δηκτικός, σε έναν κόσμο γεμάτο φαρισαίους. Ήταν τιμή μου που σε γνώρισα, είσαι ένας από τους ελάχιστους ανθρώπους που -για όλα όσα προανέφερα- σε θαύμαζα και θα συνεχίσω να σε θαυμάζω. Στο Βραχόκηπο της δικής μου ψυχής, ως άλλος Νίκος Καζαντζάκης, φύτεψες σπόρους αλήθειας και ήθους. Ζούμε σε καιρούς δύσκολους, όπου οι ηθικές σταθερές, η αντικειμενικότητα και η αξιοκρατία βάλλονται βάναυσα. Θα είσαι πάντα για μένα ένας φάρος φώτισης, αξιών και σκληρής δουλειάς.

Για όλα αυτά, σε ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ. Πάνω από όλα όμως, γράφω σήμερα για σένα γιατί πραγματικά θα μου λείψεις πάρα πολύ. Αντίο φίλε Σταύρο, αν υπάρχει ζωή μετά το θάνατο, εύχομαι να σε συναντήσω ξανά.

*Γενικός Χειρουργός
Στρατιωτικός Ιατρός – Διδάκτωρ Ιατρικής ΑΠΘ