Η συμμετοχή του κλήρου στην Επανάσταση του 1821 και η κληρονομιά του Κολοκοτρώνη στην νεολαία

Την 25η Μαρτίου η Ορθοδοξία γιορτάζει τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και το Ελληνικό έθνος πανηγυρίζει την έναρξη του Αγώνα, γιά την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, γιά την απόκτηση της Ελευθερίας του.

Διπλή, λοιπόν, η Γιορτή της 25ης Μαρτίου γιά τον ελληνορθόδοξο λαό. Θρησκευτική και εθνική.

Πολύ σωστή, λοιπόν, η απόφαση γιά την ολιγοήμερη μεταχρονολόγηση της ημερομηνίας έναρξης της Εθνικής Επανάστασης του 1821, γιά να συμπίπτουν οι δύο μεγάλες εθνικές γιορτές και γιά να αποκτήσει η Επανάσταση την πνευματική της ταυτότητα, που είναι το κυρίαρχο σύνθημα «ΜΑΧΟΥ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ».

Το σύνθημα αυτό χρησιμοποιήθηκε ως τίτλος στην πρώτη προκήρυξη – πρόσκληση, που απηύθυνε ο αρχηγός της Επανάστασης Αλέξανδρος Υψηλάντης προς το γένος των Ελλήνων, γιά τον ξεσηκωμό του προς αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και την απόκτηση της Ελευθερίας του, που είναι βγαλμένη «από τα κόκκαλα των Ελλήνων τα ιερά», όπως γράφει ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός στο ποίημά του «Ύμνος εις την Ελευθερίαν». Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια υποβαθμίζεται η διπλή αυτή γιορτή του Ελληνισμού.

Το πνεύμα της διαστρέβλωσης από εκείνους, που αυτοαποκαλούνται «προοδευτικοί» και προσπαθούν να δώσουν στην εθνικοαπελευθερωτική Επανάσταση πνεύμα «ταξικό», αφού την βλέπουν ως απόηχο της Γαλλικής Επανάστασης, που προηγήθηκε της Ελληνικής κατά λίγα χρόνια.

Οι ίδιοι κύκλοι αμφισβητούν και τον ιστορικό ρόλο της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, όπως αμφισβητούν και την ορθόδοξη ταυτότητα των Ελλήνων. Ισχυρίζονται, ότι σε όλη την διάρκεια της μακραίωνης δουλείας των Ελλήνων, ο ρόλος του κλήρου υπήρξε καταλυτικώς αρνητικός, και ιδιαιτέρως κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821.

Χαρακτηρίζουν ως ψεύδη και μυθεύματα την υποστήριξη και βοήθεια του κλήρου προς την Επανάσταση, τα οποία «κατασκευάσθηκαν» δήθεν πολύ αργότερα από τους κοτζαμπάσηδες, που μαζί με τον κλήρο κατέκλεψαν όλα τα κινητά πλούτη, που άφησαν πίσω τους οι Τούρκοι. Και γιά να γίνουν πιο πιστευτοί οι …«προοδευτικοί», δέχονται, ότι σε ωρισμένες μόνο περιπτώσεις, που αποτελούν εξαίρεση, κάποιοι κληρικοί του κατώτερου κλήρου συμμετέσχον στην Επανάσταση.

Την απάντηση στα παραπάνω φληναφήματα των αντίχριστων και άθεων δήθεν προοδευτικών, μας την δίνει ο ίδιος ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, που στα απομνημονεύματά του αναφέρει: «…Η Επανάσταση η δική μας, δεν μοιάζει με καμμία από όσες έγιναν στην Ευρώπη. Στην Ευρώπη οι Επαναστάσεις είναι εμφύλιοι πόλεμοι, ο δικός μας πόλεμος ήταν πλέον δίκαιος και έθνος, με άλλο έθνος…».

Ο ίδιος σε ομιλία του, που εκφωνήθηκε στην Πνύκα στις 8 Οκτωβρίου 1838, η οποία αποτελεί πνευματική παρακαταθήκη προς την νέα γενιά, μεταξύ άλλων, τόνισε: «….Όταν αποφασίσαμε να κάμωμε την Επανάσταση… …ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι συμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση…».

Γιά την συμμετοχή του κλήρου στην Επανάσταση του 1821 και ο ήρωας της Επανάστασης στρατηγός Μακρυγιάννης γράφει στα απομνημονεύματά του: «…Και βρίζουν, οι πουλημένοι στους ξένους, και τους παπάδες μας, που τους ζυγίζουν άναντρους και απόλεμους. Εμείς τους παπάδες, τους είχαμε μαζί σε κάθε μετερίζι (προμαχώνα), σε κάθε πόνον και δυστυχίαν. Όχι μόνον διά να βλογάει τα όπλα τα ιερά αλλά και αυτοί με ντουφέκι και γιαταγάνι πολεμώντας ωσάν λιοντάρια…».

Ο ίδιος στα απομνημονεύματά του αναφέρεται και στις ιερές μονές γράφοντας: «…Αυτά τα μοναστήρια ήταν τα πρώτα προπύργια της Επανάστασής μας. Εκεί ήταν οι τζεμπιχανέδες μας (πυριτιδαποθήκες) και όλα τα αναγκαία του πολέμου.

Οτ’ ήταν παράμερον (απόμακρο) και μυστήριον (άγνωστο) από τους Τούρκους».
Πράγματι, τα μοναστήρια κατά την διάρκεια της Επανάστασης ήταν ορμητήρια των αγωνιστών, νοσοκομεία γιά τους τραυματισμένους, καταφύγια γιά τους κυνηγημένους. Τροφοδοτούσαν και χρηματοδοτούσαν τους αγωνιστές.

Πολλοί ιερείς και μοναχοί εντάχθηκαν στις ένοπλες δυνάμεις και συμμετέσχον σε πολλές μάχες. Αρκετοί σκοτώθηκαν και ακόμη πιό πολλοί τραυματίσθηκαν. Είναι μεγάλος ο αριθμός των ενθομαρτύρων κληρικών και μοναχών, που πότισαν με το αίμα τους το δένδρο της ελληνικής λευτεριάς.

Σε ιστορικές πηγές αναφέρονται τα επώνυμα 73 αρχιερέων, που έλαβαν μέρος στον Αγώνα. δύο Οικουμενικοί Πατριάρχες και 45 αρχιερείς (μητροπολίτες) εκτελέστηκαν ή έπεσαν σε μάχες. Μνημονευτέα πρωτοπαλλήκαρα ο Αθανάσιος Διάκος (Αλαμάνα), ο Παπαφλέσσας (Μανιάκι), ο καλόγερος Σαμουήλ (Κούγκι), ο Βρεσθένης Θεοδώρητος, ο Άρτης Πορφύριος, ο Αθηνών Θεόφιλος, ο Σαλώνων Ησαϊας, ο Ρωγών Ιωσήφ κα.

Η σημαντικότερη, όμως, προσφορά του Ράσου προς το Έθνος μας, κατά την προσωπική ταπεινή άποψη μας, δεν είναι η συμμετοχή του κλήρου στις ένοπλες εξεγέρσεις και συγκρούσεις, όσο η συντήρηση του ελληνορθόδοξου φρονήματος και της αγάπης προς την Πατρίδα, την Οικογένεια και την Ελευθερία.

Το σημερινό επετειακό άρθρο μας το κλείνουμε με απόσπασμα από την προαναφερθείσα ομιλία του Κολοκοτρώνη προς τους νέους της εποχής του (Πνύκα 8 Οκτωβρίου1838), που πρέπει διαχρονικώς να διδάσκεται, γιά να αποτελεί πολύτιμη κληρονομιά του «Γέρου του Μωριά» προς τα Ελληνόπουλα.

Μεταξύ άλλων είπε ο Κολοκοτρώνης:

«…Σας είπα όσα ο ίδιος είδα, ήκουσα και εγνώρισα, διά να ωφεληθήτε από τα απερασμένα και από τα κακά αποτελέσματα της διχόνοιας, την οποία να αποστρέφεσθε και να έχετε ομόνοια… Εις εσάς μένει να ισάσετε και να στολίσετε τον τόπο, πρέπει να έχετε ως θεμέλια της πολιτείας, την Ομόνοια, τη Θρησκεία, της καλλιέργειας του Θρόνου (πολιτεύματος) και τη Φρόνιμου Ελευθερίαν».

Γένοιτο.