Το έθιμο της βαφής των δύο κόκκινον αυγών την Μεγάλη Τετάρτη στην Γουμένισσα

Γράφει ο Γεώργιος Χ. Τοσιλιάνης*

Σε λίγες ημέρες θα εορτάσουμε την κορυφαία Χριστιανική εορτή, το Πάσχα, την Ανάσταση του Θεανθρώπου και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, την νίκη της Ζωής επί του Θανάτου.

Ένα από τα πατροπαράδοτα έθιμα του Χριστιανικού κόσμου τις ημέρες αυτές είναι και το βάψιμο των κόκκινων αυγών, καθώς το αυγό συμβολίζει τον ερμητικά κλειστό Τάφο του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού και την «Ζωή» που περικλείει μέσα του, ενώ το κόκκινο χρώμα, το αίμα που έχυσε ο Χριστός για την Λύτρωσή μας, αλλά και ως χρώμα χαρούμενο, τον θρίαμβο της Ανάστασης επί του Θανάτου.

Μετά το «Χριστός Ανέστη», ακολουθεί το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών και το Φιλί της Αγάπης με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, ταυτόχρονα με τις ευχές: «Χριστός Ανέστη – Αληθώς Ανέστη!».

Το βάψιμο των κόκκινων αυγών συνηθίζεται να γίνεται την Μ. Πέμπτη, ημέρα κατά την οποία ο Ιησούς Χριστός Σταυρώθηκε και έχυσε το Άγιο Αίμα Του.

Στην Γουμένισσα, εκτός από τα αυγά που θα καταναλωθούν μετά την Ανάσταση κατά την Πασχαλινή περίοδο και τα οποία κατά κανόνα βάφονται την Μ. Πέμπτη, μία ημέρα νωρίτερα, την Μ. Τετάρτη, ημέρα κατά την οποία ο Ιησούς Χριστός προδόθηκε από τον Ιούδα και παραδόθηκε στους Εβραίους, σύμφωνα με πατροπαράδοτο έθιμο των Γηγενών – Ντόπιων κατοίκων, οι νοικοκυρές έβαφαν και συνεχίζουν να βάφουν, πριν δύσει ο ήλιος, δύο κόκκινα αυγά. Το ένα αυγό είναι αφιερωμένο στην Παναγία και το άλλο του σπιτιού.

Επίσης, κόβουν ένα κλαδάκι τσουκνίδας και το δένουν με κόκκινη κλωστή, τοποθετώντας το σε ένα πιατάκι μαζί με τα δύο κόκκινα αυγά.

Η γιαγιά ή η μεγαλύτερη ηλικιακά νοικοκυρά του σπιτιού, αφού πάρει το ένα από τα αυγά, «το αυγό της Παναγίας», «ευλογεί» με αυτό όλα τα μέλη της οικογένειας, πρώτα τα μικρότερα παιδιά, στην συνέχεια τους μεγαλύτερους και τελευταία τον εαυτό της, περιφέροντας τρείς φορές κυκλικά το αυγό στο πρόσωπο του καθενός, ξεκινώντας από το μέτωπο και καταλήγοντας, με δεξιόστροφη κίνηση, πάλι στο μέτωπο και στην συνέχεια στο στόμα, για να το φιλήσει ο ευλογούμενος.

Ταυτόχρονα, σε κάθε περιφορά με το αυγό «ευλογεί» το άτομο, λέγοντας στην διάλεκτο των Γηγενών – Ντόπιων κατοίκων της Γουμένισσας την φράση: «Άσπρο κόκκινο, σε σένα η υγεία, στους Εβραίους το τρέμουλο».

Στην συνέχεια, το αυγό αυτό το οποίο είναι αφιερωμένο όπως είπαμε στην Παναγία, τοποθετείται στο εικονοστάσι του σπιτιού, όπου και φυλάσσεται έως την επόμενη χρονιά. Το δεύτερο αυγό, τοποθετείται πάνω στα κεραμίδια για την ευλογία όλου του σπιτικού.

Παράλληλα, το κλαδάκι τσουκνίδας δεμένο με κόκκινη κλωστή, κρεμιέται σε κάποια κολόνα – στύλο του σπιτιού. Το πράσινο κλαδάκι τσουκνίδας, φυτό πικρό που όταν το ακουμπήσουμε προκαλεί οξύ ερεθισμό και πόνο, δεμένο με κόκκινη κλωστή, συμβολίζουν και μας θυμίζουν τα Πάθη του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού και το Αίμα που έχυσε για την Λύτρωση – Σωτηρία του ανθρώπινου γένους.

Το κλαδάκι τσουκνίδας δεμένο με την κόκκινη κλωστή, μένει κρεμασμένο καθ’ όλη την διάρκεια της χρονιάς, για να αντικατασταθεί την Μ. Τετάρτη του επόμενου χρόνου.
Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση με Υγεία σε όλους μας.

*M.th Θεολογίας Καθηγητή Θεολόγου