Κορωνοϊός SARS – CoV2: Τι πρέπει να γνωρίζουμε: Μύθοι και αλήθειες

Γράφει η Ευφροσύνη Τσιρογιάννη*

Ο κορωνοϊός SARS – CoV2 ανήκει στην οικογένεια των κορωνοϊών, μία ομάδα ιών που συχνά προκαλούν κατά κανόνα ήπιες αναπνευστικές λοιμώξεις στον άνθρωπο και στα ζώα.

Το συγκεκριμένο νέο στέλεχος κορωνοϊού, δεν είχε ως τώρα ταυτοποιηθεί στον άνθρωπο, πριν από τα πρόσφατα κρούσματα πνευμονίας στην πόλη Wuhan στην Κϊνα το Δεκέμβριο του 2019. Η νόσος που προκαλεί ονομάζεται επίσημα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας COVID-19.

Όταν ένας νέος ιός προσβάλει τους ανθρώπους, κανείς δεν έχει ανοσία και όλοι μπορεί να προσβληθούν (πανδημία).

Η ευρεία αυτή εξάπλωση του ιού είναι και ο λόγος που έχει προκληθεί παγκόσμια ανησυχία και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε παγκόσμιο συναγερμό στις 30 Ιανουαρίου 2020.

Πως μεταδίδεται ο SARS-CoV2;
Το νέο στέλεχος κορωνοϊού εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο με τα σταγονίδια από το βήχα ή το φτέρνισμα και τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως εντός 2 με 5 ημερών (μέγιστο χρονικό διάστημα 14 ημέρες) από τη μόλυνση.

Είναι πιο μολυσματικός συγριτικά με τις άλλες δύο επιδημίες κορωνοϊών τα τελευταία 20 έτη (SARS και MERS) και σύμφωνα με υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο κάθε ασθενής κολλάει 1,4 – 2,5 άλλα άτομα (ενώ στην εποχική γρίπη κάθε ασθενής κολλάει κατά μέσο όρο 1,3 άλλα άτομα). Είναι όμως λιγότερο θανατηφόρος, με τη θνητότητα να κυμαίνεται στο 1-2%.

Ποια είναι τα συμπτώματα της λοίμωξης;
Τα συμπτώματα της λοίμωξης ποικίλλουν από ήπια, όπως αυτού του κοινού κρυολογήματος, (ρινική καταρροή, πονόλαιμος, δέκατα, βήχας) ως και πολύ σοβαρά, όπως πνευμονία, αναπνευστική ανεπάρκεια, σηπτική καταπληξία, αρρυθμίες.

Οι επιπλεγμένες βαριές λοιμώξεις όμως αφορούν συνήθως ασθενείς με ηλικία άνω των 60 ετών που έχουν άλλα προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας. Θα πρέπει βέβαια να πούμε ότι πολλοί που έχουν πρσβληθεί από τον ιό, μπορεί να είναι εντελώς ασυμπτωματικοί, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δε μεταδίδουν τον ιό.

Υπάρχει θεραπεία ή εμβόλιο για τον κορωνοϊό;
Δεν υπάρχει ειδική αντι-ιϊκή θεραπεία για τη λοίμωξη παρά μόνο γενικά υποστηρικτικά μέτρα, όπως ανάπαυση, λήψη πολλών υγρών, καλή διατροφή κτλ.

Δεν υπάρχει ακόμη εμβόλιο για το νέο κορωνοϊό, αλλά ήδη ξεκίνησε η προσπάθεια δημιουργίας του και υπολογίζεται ότι θα είναι διαθέσιμο μέσα στους επόμενους μήνες.

Τρόποι πρόληψης του κορωνοϊού
Όπως και στην περίπτωση του ιού της γρίπης, τα μέτρα ατομικής υγιεινής είναι πολύ σημαντικά για την πρόληψη της μετάδοσης και περιλαμβάνουν καλό πλύσιμο χεριών, με αντισηπτικά αλκοολούχα διαλύματα ή σαπούνι και νερό, αποφυγή συνωστισμού, χρήση μάσκας όταν νοσούμε.

Μύθοι και αλήθειες
Καθώς η ανεξέλεγκτη μετάδοση πληροφοριών μπορεί εύκολα να δημιουργήσει πανικό καλό είναι να διαχωρίσουμε τους μύθους από τις αλήθειες.

Μύθος: Ο ιός είναι ιδιαίτερα θανατηφόρος και αν διαγνωστεί κανείς μ’ αυτόν το πιο λογικό είναι να πεθάνει.
Αλήθεια: Η θνησιμότητα, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, φτάνει μόλις το 1-2% και αφορά κυρίως ανθρώπους μεγάλης ηλικίας ή με επιβαρυμένο ιστορικό. Αυτός φυσικά δεν είναι λόγος για να αδιαφορήσει κανείς. Αλλά τα πράγματα είναι πιο εύκολα από ότι πολλοί φαντάζονται.

Μύθος: Είναι ένα τρομερά επικίνδυνος ιός, ίσως ο πιο επικίνδυνος παγκοσμίως…
Αλήθεια: Προφανώς και δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Υπάρχουν πολλοί ιοί με σαφώς μεγαλύτερο ποσοστό θνησιμότητας όπως είναι ο Έμπολα ο οποίος είναι και ιδιαίτερα ανθεκτικός.

Μύθος: Το πιο προστατευτικό μέτρο πρόληψης είναι η μάσκα.
Αλήθεια: Και όμως πρόκειται για κάτι πιο απλό. Αν διατηρείτε τα χέρια σας καθαρά με τακτικό, καλό πλύσιμο, η πρόληψη είναι σαφώς πιο αποτελεσματική. Επίσης δεν χρειάζεται να βήχετε πάνω στους άλλους αλλά ούτε και να βάζετε τα άπλυτα χέρια σας στη μύτη ή στα μάτια σας.

Μύθος: Μπορώ να κολλήσω τον κορονοϊό από το κατοικίδιό μου.
Αλήθεια: Απολύτως κανένα στοιχείο δεν υπάρχει που να στοιχειοθετεί τον παραπάνω συλλογισμό. Ούτε από τους σκύλους ούτε από τις γάτες έχει μεταδοθεί κορονοϊός στον άνθρωπο.

Μύθος: Τα αντιβιοτικά προλαμβάνουν ή / και θεραπεύουν το νέο κορονοϊό
Αλήθεια: Ούτε ο νέος κορονοϊός, ούτε ο ιός της γρίπης ή άλλης ίωσης (π.χ. κρυολόγημα) επηρεάζεται από τα αντιβιοτικά. Τα αντιβιοτικά καταπολεμούν βακτήρια, όχι ιούς. Επειδή λοιπόν ο νέος κορονοϊός είναι ιός, τα αντιβιοτικά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως μέσον πρόληψης ή θεραπείας γι’ αυτόν, τονίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

*Η Ευφροσύνη Τσιρογιάννη είναι ειδικός παθολόγος, ιδιώτης ιατρός, διδάκτωρ ΑΠΘ και επιστημονικός συνεργάτης του Γ.Ν.Θ. «Ιπποκράτειο»