Το αυξανόμενο κόστος ζωής αποτελεί τη μεγαλύτερη ανησυχία των Ευρωπαίων, σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύθηκε σήμερα.

Την ώρα όμως που- σύμφωνα με τα στοιχεία- το κόστος ζωής αποτελεί ανησυχία για το 93% των Ευρωπαίων, το αντίστοιχο ποσοστό για τους ερωτηθέντες από την Ελλάδα είναι συντριπτικό και «αγγίζει» το 100%. Η χώρα μας εμφανίζεται επίσης να ανησυχεί για την απειλή της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και τη μετανάστευση.

Παράλληλα, το 66% των ερωτηθέντων από την Ελλάδα δηλώνουν ότι έχει ήδη μειωθεί το βιοτικό τους επίπεδο, ενώ το 29% σημειώνουν ότι δεν έχουν δει ακόμη το βιοτικό τους επίπεδο να μειώνεται, αλλά αναμένουν ότι αυτό θα συμβεί το επόμενο έτος. Κύπρος (70%), Ελλάδα (66%) και Μάλτα (65%) συγκεντρώνουν τα μεγαλύτερα ποσοστά.

Ακόμα μεγαλύτερες οικονομικές δυσκολίες αναδεικνύει το 86% των ερωτηθέντων από την Ελλάδα που απαντούν ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες πληρωμής λογαριασμών «τις περισσότερες φορές» ή «μερικές φορές». Πρόκειται για αύξηση 14 μονάδων, και η χώρα μας καταγράφει το μεγαλύτερο ποσοστό σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ακολουθούν η Πορτογαλία με 65% και η Βουλγαρία με ποσοστό 64%.

Όλα αυτά προσαυξάνουν την δυσαρέσκεια των Ελλήνων, με το 77% να είναι δυσαρεστημένοι από την διαχείριση της ακρίβειας σε επίπεδο ΕΕ, και το 79% από την διαχείριση της ακρίβειας σε εθνικό επίπεδο. Ελλάδα και Κύπρος (76%)  είναι οι πλέον δυσαρεστημένες χώρες για την διαχείριση σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Οι πρόσφατες κρίσεις αν και έχουν ενισχύσει την στήριξη των πολιτών για την ΕΕ, φαίνεται ότι πλήττουν την υποστήριξη της Ελλάδας στην Ένωση, όπου το 65% θεωρούν ότι η συμμετοχή στην ΕΕ έχει ωφελήσει τη χώρα τους και το 43% βλέπουν την ΕΕ θετικά.

Συμπερασματικά, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, οι Έλληνες εμφανίζονται να αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα και να έχουν και τη χειρότερη εικόνα για την ΕΕ.

Τι ανησυχεί τους Ευρωπαίους

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο που αφορά την περίοδο του φθινοπώρου του 2022, σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, περισσότεροι από επτά στους δέκα ερωτηθέντες ανησυχούν για την αύξηση του κόστους ζωής, με τα χειρότερα αποτελέσματα να παρατηρούνται στην Ελλάδα (100%), την Κύπρο (99%), την Ιταλία και την Πορτογαλία (98% και για τις δύο χώρες).

Οι αυξανόμενες τιμές, μεταξύ άλλων για την ενέργεια και τα τρόφιμα, γίνονται αισθητές σε όλες τις κοινωνικές και δημογραφικές κατηγορίες, ανεξαρτήτως π.χ. φύλου ή ηλικίας, ή εκπαιδευτικού και κοινωνικού-επαγγελματικού προφίλ.

Η δεύτερη μεγαλύτερη ανησυχία των Ευρωπαίων πολιτών με 82% είναι η απειλή της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, ποσοστό που στην Ελλάδα ανέρχεται στο 97%.

Σε επίπεδο ΕΕ, τρίτη κατά σειρά ανησυχία αποτελούν η κλιματική αλλαγή και η εξάπλωση του πολέμου στην Ουκρανία σε άλλες χώρες (81%). Η μετανάστευση ωστόσο απασχολεί ιδιαίτερα τους Έλληνες πολίτες, όπου αποτελεί την τρίτη πιο διαδεδομένη ανησυχία με ποσοστό 86%, ακολουθούμενη από την κλιματική αλλαγή, με 84%.

Οικονομικές δυσκολίες

Σχετικά με την οικονομική κατάσταση των πολιτών, η έρευνα δείχνει ότι οι επιπτώσεις από τις αλλεπάλληλες κρίσεις γίνονται όλο και περισσότερο αισθητές. Σχεδόν το ήμισυ του πληθυσμού της ΕΕ (46%) δηλώνει ότι το βιοτικό του επίπεδο έχει ήδη μειωθεί λόγω των συνεπειών της πανδημίας COVID-19, των συνεπειών του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία και του αυξανόμενου κόστους ζωής.

Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό φτάνει το 66%. Ένα επιπλέον 39% (29% για την Ελλάδα) δεν έχουν δει ακόμη το βιοτικό τους επίπεδο να μειώνεται, αλλά αναμένουν ότι αυτό θα συμβεί το επόμενο έτος, δημιουργώντας μια μάλλον ζοφερή προοπτική για το 2023.

Ένας άλλος χαρακτηριστικός δείκτης των αυξανόμενων οικονομικών δυσχερειών είναι η αύξηση του ποσοστού των πολιτών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες πληρωμής λογαριασμών «τις περισσότερες φορές» ή «μερικές φορές», όπου παρατηρείται αύξηση εννέα μονάδων από 30% σε 39% σε επίπεδο ΕΕ από το φθινόπωρο του 2021.

Στην Ελλάδα υπήρξε αύξηση 14 μονάδων, με το ποσοστό αυτό να αγγίζει το 86%, με το 35% να δυσκολεύεται «τις περισσότερες φορές» και το 51% να δυσκολεύεται «μερικές φορές».

Όσον αφορά την διαχείριση της ΕΕ και την εξεύρεση λύσεων, οι Ευρωπαίοι δεν είναι ικανοποιημένοι με τα μέτρα που έχουν ληφθεί σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς μόνο ένας στους τρεις ερωτηθέντες βλέπει θετικά τις πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους ζωής. Τα αποτελέσματα είναι ακόμη αρνητικότερα στην Ελλάδα, όπου μόνο ένας στους πέντε ερωτηθέντες απάντησε θετικά.

Ειδικότερα, αναφορικά με την ικανοποίηση των Ευρωπαίων για τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση της ακρίβειας σε εθνικό επίπεδο, το 64% απαντούν ότι είναι δυσαρεστημένοι, ενώ το ελληνικό ποσοστό ανέρχεται στο 79%. Σε σε επίπεδο ΕΕ, το 56% των Ευρωπαίων απαντούν ότι είναι δυσαρεστημένοι, σε σύγκριση με το 77% των Ελλήνων.

Το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης, η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός, η κλιματική αλλαγή και η πιθανότητα εξάπλωσης του πολέμου στην Ουκρανία και σε άλλες χώρες.

Αυτά είναι τα σημαντικότερα ζητήματα που απασχολούν -σε συντριπτική πλειονότητα- τους Έλληνες, αλλά και τους υπόλοιπους Ευρωπαίους πολίτες, όπως καταγράφεται στο φθινοπωρινό Ευρωβαρόμετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που δημοσιεύτηκε σήμερα.

Περισσότεροι από επτά στους δέκα Ευρωπαίους πολίτες που συμμετείχαν στην έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, χαρακτήρισαν την αύξηση του κόστους διαβίωσης συνέπεια του υψηλού πληθωρισμού, ως το σημαντικότερο πρόβλημά τους, με το μεγαλύτερο ποσοστό να καταγράφεται στην Ελλάδα με το 100% των ερωτηθέντων.

Ακολουθούν η Κύπρος με 99% και η Ιταλία και η Πορτογαλία με 98%.

Το αυξημένο κόστος διαβίωσης ανησυχεί όλες τις κοινωνικές και δημογραφικές ομάδες και άπαντες οι ερωτηθέντες, ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, εκπαίδευσης και επαγγελματικού προφίλ, το χαρακτηρίζουν ως το βασικότερο ζήτημα.

Η απειλή της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη ανησυχία των Ευρωπαίων πολιτών, με ποσοστό 82%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στη χώρα μας φθάνει το 97%.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στη χώρα μας μόλις το 1% των ερωτηθέντων απάντησε ότι μπορεί να ζήσει πολύ άνετα με το εισόδημά του, ενώ το ποσοστό που θεωρεί ότι μπορεί να ζήσει σχετικά άνετα βρίσκεται στο 20%.

Αντίθετα, το 79% των Ελλήνων που συμμετείχαν στην έρευνα του Ευρωβαρόμετρου απάντησε ότι ζει με κάποιες ή και με πολλές δυσκολίες.

Απογοητευμένοι εμφανίζονται οι Έλληνες και με τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους διαβίωσης, καθώς την απογοήτευσή του για τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο εκφράζει το 77%, ενώ το 79% δηλώνει απογοητευμένο από τα μέτρα που έχει λάβει η ελληνική κυβέρνηση.

Το μεταναστευτικό, 3η ανησυχία των Ελλήνων

Η κλιματική αλλαγή και η πιθανότητα εξάπλωσης του πολέμου της Ουκρανίας και σε άλλες περιοχές αποτελεί, με ποσοστό 81%, την τρίτη κατά σειρά ανησυχία των πολιτών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ωστόσο, στην Ελλάδα, αν και οι ερωτηθέντες ξεπερνούν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής με ποσοστό 84%, το τρίτο μεγαλύτερο πρόβλημα αποτελεί η μετανάστευση με ποσοστό 86%, αρκετά υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ, που αξίζει το 70%.

Το ελληνικό παράδοξο: Ωφεληθήκαμε από την ΕΕ, αλλά έχουμε τη χειρότερη εικόνα για αυτήν

Η στήριξη για την ΕΕ καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό ιστορικά, αν και στην Ελλάδα είναι αισθητά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συνολικά, το 62% των πολιτών στην ΕΕ βλέπει θετικά τη συμμετοχή της χώρας τους στην ΕΕ, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των ερωτηθέντων στην Ελλάδα βρίσκεται στο 43%.

Τα δύο τρίτα των Ευρωπαίων (66%) θεωρούν σημαντική την ένταξη της χώρας τους στην ΕΕ, ενώ το 72% πιστεύει ότι η χώρα τους έχει ωφεληθεί από το γεγονός ότι είναι μέλος της ΕΕ.

Στην Ελλάδα το 59% αξιολογεί ως σημαντική την ένταξη της χώρας μας στην ΕΕ, ενώ το 65% θεωρεί ότι έχουμε ωφεληθεί από την ιδιότητα του κράτους – μέλους, ωστόσο μόλις το 34% των ερωτηθέντων έχει θετική εικόνα για την ΕΕ, ποσοστό που κατατάσσει την Ελλάδα στην τελευταία θέση της σχετικής λίστας.

Ευρωπαϊκές Εκλογές 2024 και πρόθεση συμμετοχής

Σχεδόν ενάμιση χρόνο πριν από τις Ευρωπαϊκές Εκλογές του 2024, σχεδόν ένας στους δύο Ευρωπαίους πολίτες δηλώνει ότι ενδιαφέρεται για τη διαδικασία (54%), ενώ στην Ελλάδα ενδιαφέρον δηλώνει το 56% των πολιτών, ποσοστό αισθητά αυξημένο, κατά 14 μονάδες.

Στο ερώτημα αν θα ψήφιζαν, εφόσον οι εκλογές αυτές ήταν προγραμματισμένες για την επόμενη εβδομάδα, οι Έλληνες απαντούν θετικά, με ένα από τα υψηλότερα ποσοστά μεταξύ των 27 κρατών – μελών (75%), ενισχυμένο κατά έξι μονάδες σε σχέση με το εαρινό Ευρωβαρόμετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2022. Ο μέσος όρος των Ευρωπαίων ερωτηθέντων απαντά θετικά σε ποσοστό 67%.

Οι γεωπολιτικές κρίσεις

Οι πολλαπλές γεωπολιτικές κρίσεις των τελευταίων ετών εξακολουθούν να δημιουργούν σοβαρές προκλήσεις για τους πολίτες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Με τον πληθωρισμό στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και δεκαετίες, οι Ευρωπαίοι πολίτες θέλουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρωθεί στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (37%). Η δημόσια υγεία παραμένει σημαντική για πολλούς Ευρωπαίους πολίτες (34%), όπως και η συνεχιζόμενη δράση κατά της κλιματικής αλλαγής (31%). Η στήριξη της οικονομίας και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (31%) είναι επίσης ψηλά στον κατάλογο των Ευρωπαίων πολιτών.

Στην Ελλάδα, οι ερωτηθέντες επέλεξαν την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού ως πρώτη προτεραιότητα (58%), δεύτερη την υποστήριξη της οικονομίας και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (55%) και τρίτη τη δημόσια υγεία (44%).

Όσον αφορά τον βαθμό που οι Ευρωπαίοι δηλώνουν ότι επηρεάστηκαν οικονομικά από τις αλλεπάλληλες κρίσεις των τελευταίων ετών, το 46% απαντούν ότι έχουν ήδη δει τις συνθήκες ζωής τους να επιδεινώνονται και το 39% ότι αναμένουν να τις δουν να επιδεινώνονται εντός του έτους.

Αντίστοιχα για τους ερωτηθέντες από την Ελλάδα, τα ποσοστά διαμορφώνονται στο 66% και 29%.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία

Η «ειρήνη» επανέρχεται στο μυαλό των πολιτών ως ένας από τους βασικούς και θεμελιώδεις λόγους της ίδρυσης της Ευρωπαϊκής  Ένωσης: Το 36% των Ευρωπαίων δηλώνουν ότι η συμβολή της ΕΕ στη διατήρηση της ειρήνης και την ενίσχυση της ασφάλειας είναι τα κύρια οφέλη της ένταξης σε αυτήν, μια αύξηση έξι μονάδων από το φθινόπωρο του 2021. Το ποσοστό είναι υψηλότερο στην Ελλάδα, όπου φτάνει το 46%. Επιπλέον, οι Ευρωπαίοι πιστεύουν επίσης ότι η ΕΕ διευκολύνει την καλύτερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών (35%) και συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη (30%).

Σχεδόν ενάμιση χρόνο πριν από τις Ευρωπαϊκές Εκλογές του 2024, ένας στους δύο Ευρωπαίους πολίτες δηλώνουν ότι ενδιαφέρονται για τη διαδικασία (54%), στα ίδια επίπεδα με το αντίστοιχο διάστημα πριν από τις Ευρωπαϊκές Εκλογές του 2019 (53% τον Οκτώβριο του 2017). Στην Ελλάδα ενδιαφέρον δηλώνουν το 56% των πολιτών, ποσοστό αισθητά αυξημένο, κατά 14 μονάδες. Στο ερώτημα αν θα ψήφιζαν, εφόσον οι εκλογές αυτές ήταν προγραμματισμένες για την επόμενη εβδομάδα, οι Έλληνες απαντούν θετικά, με ένα από τα υψηλότερα ποσοστά μεταξύ των 27 (75%), ενισχυμένο κατά έξι μονάδες σε σχέση με το εαρινό Ευρωβαρόμετρο του ΕΚ το 2022. Ο μέσος όρος των Ευρωπαίων ερωτηθέντων απαντά θετικά σε ποσοστό 67%.