Ευρωπαϊκό πακέτο για βαμβάκι 30 ευρώ το στρέμμα, καλαμπόκι 25, ηλίανθο 20, αμπέλι 100 και αμύγδαλα 150 ευρώ

Οι ενισχύσεις αφορούν αποζημιώσεις καλλιεργητών ύψους 143 εκατ. ευρώ, μέσω του Μέτρου 23 και έχουν να κάνουν με τις ακραίες κλιματολογικές συνθήκες του περασμένου καλοκαιριού (2024).

Η βασική δέσμη αποζημιώσεων περιλαμβάνει τελικά 13 καλλιέργειες, στις οποίες θα πρέπει να προστεθεί και η ειδικότερη μέριμνα που αφορά στο Κωπαϊδικό Πεδίο, για το οποίο έχουν προβλεφθεί και πρόσθετες καλλιέργειες και μεγαλύτερα ποσά. 

 Για την πρώτη και βασική κατηγορία ενισχύσεων που αφορούν στο σύνολο της χώρας η λίστα έχει ως ακολούθως:

1. (Ισχύοντα) ποσά και ποσοστά στήριξης

Το εφάπαξ ποσό στήριξης για κάθε δικαιούχο είναι το γινόμενο των εκταρίων / κυψελών που κατέχει επί ένα ενιαίο ποσό ανά εκτάριο / κυψέλη για κάθε τομέα/καλλιέργεια. Οι ενιαίες τιμές ανα εκτάριο/κυψέλη και τομέα/καλλιέργεια είναι οι ακόλουθες:

• Τομέας μελισσοκομίας: 15 ευρώ/κυψέλη
• Καλλιέργεια βαμβακιού: 30,1 ευρώ ανά στρέμμα
• Καλλιέργεια κάστανου: 146,1 ευρώ ανά στρέμμα
• Καλλιέργεια αχλαδιών: 192,5 ευρώ ανά στρέμμα
• Καλλιέργεια αμυγδάλων ποικιλίας «Ferragnes»: 146,1 ευρώ ανά στρέμμα
• Καλλιέργεια σύκων: 205,7 ευρώ ανά στρέμμα
• Καλλιέργεια κελυφωτών φιστικιών: 146,1 ευρώ ανά στρέμμα
• Καλλιέργεια ηλίανθου: 20,4 ευρώ ανά στρέμμα
• Καλλιέργεια αμπέλου οινοποιίας: 101,9 ευρώ ανά στρέμμα
• Καλλιέργεια αμπελιού επιτραπέζιο: 244,7 ευρώ ανά στρέμμα
• Καλλιέργεια αραβόσιτου (καρπός και ενσίρωσης): 24,7 ευρώ ανά στρέμμα
• Καλλιέργεια φασολιού (βρώσιμο όσπριο): 140,8 ευρώ ανά στρέμμα (χρησιμοποιήθηκε ο μέσος όρος των τυπικών αποδόσεων των δύο κατηγοριών φασολιών)
• Καλλιέργειες Κωπαϊδικού πεδίου με τιμές ενίσχυσης ανάλογα με τις καλλιέργειες που επλήγησαν, σύμφωνα με τον ακόλουθο πίνακα:

Οι επαγγελματίες αγρότες και οι νεοεισερχόμενοι επαγγελματίες αγρότες λαμβάνουν το 100% της ανωτέρω προσδιορισθείσας ενίσχυσης, ενώ οι κάτοχοι αγροτικών εκμεταλλεύσεων (μη επαγγελματίες αγρότες, εγγεγραμμένοι στο ΜΑΑΕ) το 50% αυτής. Το τελικό ποσό ανά δικαιούχο δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 42.000 ευρώ.

Αναλυτικά προβλέπονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

Είδος στήριξης: Επιχορηγήσεις

Η στήριξη θα λάβει τη μορφή εφάπαξ, κατ’ αποκοπή ποσού, η οποία θα καταβληθεί στους δικαιούχους έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, βάσει των αιτήσεων παροχής στήριξης που θα εγκριθούν έως τις 30 Ιουνίου 2025.

Η ενίσχυση δεν αφορά σε δαπάνες, οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί ή θα πραγματοποιηθούν από τον γεωργό, ούτε στην πλήρη αποζημίωση της ζημίας, που υπέστησαν.

Στους τομείς/καλλιέργειες που προαναφέρθηκαν και για τη συγκεκριμένη φυσική καταστροφή την περίοδο μετά την 1η Ιανουαρίου 2024 δεν έχει χορηγηθεί καμία ενίσχυση από άλλο ενωσιακό ή εθνικό χρηματοδοτικό μέσο.

Η συνολική ενίσχυση από όλα τα χρηματοδοτικά μέσα που μπορεί να λάβει ένας δικαιούχος για τη συγκεκριμένη φυσική καταστροφή και καλλιέργεια/τομέας την περίοδο μετά την 1η Ιανουαρίου 2024 δεν μπορεί να ξεπερνά τις 42.000 ευρώ.

Σε περίπτωση που το αιτούμενο συνολικό ποσό είναι μεγαλύτερο του ποσού που έχει κατανεμηθεί στο μέτρο θα μειωθεί αναλογικά το εφάπαξ ποσό / δικαιούχο.

Δικαιούχοι:

Δικαιούχοι είναι οι ενεργοί γεωργοί, σύμφωνα με την υπ’ αριθ. 519/135068/05.05.2023 «Καθορισμός οριζοντίων θεμάτων για την εφαρμογή των παρεμβάσεων άμεσων ενισχύσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 και το Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας για την ΚΑΠ 2023-2027» (ΦΕΚ 3071Β’) Υπουργική Απόφαση, όπως αυτή ισχύει, οι οποίοι εκπληρώνουν τα κριτήρια επιλεξιμότητας που αναφέρονται σε επόμενη παράγραφο.

Όροι επιλεξιμότητας:

Οι δικαιούχοι του παρόντος μέτρου θα πρέπει να:

Είναι ενεργοί γεωργοί σύμφωνα με τον ορισμό της υπ’ αριθ. 519/135068/05.05.2023 «Καθορισμός οριζοντίων θεμάτων για την εφαρμογή των παρεμβάσεων άμεσων ενισχύσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 και το Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας για την ΚΑΠ 2023-2027» (ΦΕΚ 3071Β) Υπουργική Απόφαση, όπως αυτή ισχύει.

Είναι εγγεγραμμένοι, στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΜΑΑΕ), είτε ως επαγγελματίες αγρότες, είτε ως κάτοχοι αγροτικών εκμεταλλεύσεων, είτε ως νεοεισερχόμενοι επαγγελματίες αγρότες από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως και την 29η Απριλίου 2025, σύμφωνα με τα φορολογικά στοιχεία του οικονομικού έτους 2022 ή του οικονομικού έτους 2023.

Έχουν υποστεί καταστροφή τουλάχιστον του 30 % του σχετικού δυναμικού/παραγωγής τους, αναφορικά με τις προαναφερόμενες καλλιέργειες/τομείς, από το σχετικό καταστροφικό αίτιο και η φυσική καταστροφή έλαβε χώρα από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά. Η ανά δικαιούχο ζημία μεγαλύτερη ή ίση με το 30 % του σχετικού δυναμικού /παραγωγής τους αποδεικνύεται βάσει των συγκεντρωτικών καταγραφών/βεβαιώσεων των αρμόδιων ΔΑΟ/ΔΑΟΚ, που βρίσκονται οι σχετικές καλλιέργειες/τομείς.

Έχουν υποβάλλει δήλωση στο ΟΣΔΕ έτους 2024, για το ζημιωμένο τομέα/καλλιέργεια.

Οι καλλιέργειές/μελισσοσμήνοι βρίσκονται εντός των σχετικών περιφερειών/περιφερειακών ενοτήτων, όπως περιγράφονται ανωτέρω ή εντός της οριοθετημένης περιοχής του Κωπαϊδικού πεδίου.

Ενισχυόμενοι κλάδοι που αφορούν και τους παραγωγούς στην περιφερειακή ενότητα Κιλκίς

Τομέας Μελισσοκομίας:

Σύμφωνα με βεβαιώσεις των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ), ανά Περιφερειακή Ενότητα, αλλά και επιστολών των κατά τόπων Μελισσοκομικών Κέντρων οι αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή μελιού αλλά και στην αποδυνάμωση των πληθυσμών αφορά σε ποσοστό μεγαλύτερο του 30% στο σύνολο των μελισσοκόμων της Χώρας, δεδομένου ότι οι προαναφερόμενες συνθήκες επικράτησαν στο σύνολο της Χώρας.

Η ενίσχυση αναμένεται να χορηγηθεί σε περίπου 17.700 δικαιούχους  σε όλη την χώρα, οι οποίοι διαθέτουν συνολικά 2.173.345,00 κυψέλες (κατά προσέγγιση).

Καλλιέργεια βαμβακιού

Σύμφωνα με βεβαιώσεις των ΔΑΟ/ΔΑΟΚ, ανά Περιφερειακή Ενότητα, η ανωτέρω απώλεια παραγωγής είναι μεγαλύτερη από 50% και αφορά στο σύνολο των καλλιεργούμενων εκτάσεων σε αυτές τις περιφερειακές ενότητες. Η ενίσχυση εκτιμάται ότι θα χορηγηθεί σε περίπου 37.000 δικαιούχους, σε σύνολο περίπου 2.145.000 στρεμμάτων.

Καλλιέργεια Κάστανου

Η καλλιέργεια κάστανου υπέστη ποσοτική ζημιά και ποιοτική υποβάθμιση σε ποσοστό 50-70% της παραγωγής, λόγω του έντονου καύσωνα και της ανομβρίας. Οι καρποί συρρικνώθηκαν, αφυδατώθηκαν και μειώθηκαν σε μέγεθος. Ως δευτερογενής επίπτωση αυτού του φαινομένου ήταν και η εκδήλωση φαιάς σήψης με αποτέλεσμα την περαιτέρω υποβάθμιση της εμπορικής τους αξίας. Η φυσική καταστροφή στην παραγωγή κάστανου εκδηλώθηκε στις καλλιέργειες των περιφερειακών ενοτήτων Αρκαδίας, Αιτωλοακαρνανίας, Εύβοιας, Ηλείας, Λακωνίας, Πέλλας, Πιερίας, Φθιώτιδας, Χανίων, Τρικάλων και Κιλκίς, σε συνολική έκταση που εκτιμάται στα 48.000 στρέμματα. Σύμφωνα με καταγραφές των ΔΑΟ/ΔΑΟΚ των προαναφερθέντων περιφερειακών ενοτήτων, το αναφερόμενο ποσοστό απώλειας παραγωγής αφορά στο σύνολο των καλλιεργούμενων εκτάσεων καλλιέργειας κάστανου, σε αυτές τις περιοχές.

Καλλιέργεια αμυγδάλων ποικιλίας «Ferragnes»

Παρατηρήθηκε έντονη καρπόπτωση σε ποσοστό 35-40% της παραγωγής λόγω του συνδυασμένου φαινομένου καύσωνα – ξηρασίας αλλά και καύσωνα – έντονων και άκαιρων βροχοπτώσεων κατά την ανθοφορία, που οδήγησαν σε μη σωστή γονιμοποίηση. Οι πληγείσες εκτάσεις αφορούν σε περίπου 7.600 εκτάρια σε διάφορες περιφερειακές ενότητες ,μεταξύ των οποίων και του Κιλκίς

Σύμφωνα με καταγραφές των ΔΑΟΚ των προαναφερθέντων περιφερειακών ενοτήτων, το αναφερόμενο ποσοστό απώλειας παραγωγής αφορά στο σύνολο των καλλιεργούμενων εκτάσεων καλλιέργειας αμύγδαλων ποικιλίας «Ferragnes».

Καλλιέργεια αχλαδιών

Παρατηρήθηκε σημαντική μείωση της παραγωγής στις περισσότερες ποικιλίες αχλαδιάς, σε ποσοστό > 30% λόγω έξαρσης «βακτηριακού καψίματος», ως δευτερογενή επίπτωση του συνδυασμένου φαινομένου καύσωνα και άκαιρων έντονων βροχοπτώσεων. Επίσης, στην ποικιλία (κρυστάλλια) στην ΠΕ Ξάνθης διαπιστώθηκε μικροκαρπία, μερική καρπόπτωση και ποιοτική υποβάθμιση εξαιτίας των παρατεταμένων ξηροθερμικών συνθηκών και των υψηλών θερμοκρασιών καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Η μείωση παραγωγής που αναφέρεται σε σχετικές βεβαιώσεις των ΔΑΟΚ είναι σε επίπεδο 30-40% της παραγωγής. Οι πληγείσες εκτάσεις αφορούν σε περίπου 36.000 στρέμματα στις  πληγείσες περιφερειακές ενότητες.

Καλλιέργεια Ηλίανθου (ενεργειακά & ελαιούχοι σπόροι)

Την καλλιεργητική περίοδο 2024 η παρατεταμένη ξηρασία και ανομβρία, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του καλοκαιριού, δημιούργησαν μεγάλες ανάγκες σε νερό και είχαν ως αποτέλεσμα την μειωμένη και ακανόνιστη ανάπτυξη των φυτών και τελικά σημαντικές απώλειες παραγωγής. Στις ξηρικές καλλιέργειες οι ξηροθερμικές αυτές συνθήκες είχαν μεγαλύτερο αντίκτυπο στην παραγωγή προκαλώντας επιπλέον μικρό μέγεθος ταξιανθίας (κεφαλής) και μειωμένο ειδικό βάρος σπόρων σε σχέση με τις αρδευόμενες καλλιέργειες, που όμως κι αυτές παρουσίασαν μειωμένη παραγωγή. Σε περιόδους έλλειψης νερού, όπως αυτή της καλλιεργητικής περιόδου 2024, η παραγωγή πρωϊμίζει, οι αποδόσεις μειώνονται ανάλογα και ελαττώνεται η περιεκτικότητα σε λάδι. Επισημαίνεται επίσης, ότι η ξηρασία που επικράτησε καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες, είχε ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση των αρδευτικών αναγκών και τελικά την αύξηση του τελικού κόστους παραγωγής. Η μείωση παραγωγής που αναφέρεται σε σχετικές βεβαιώσεις των ΔΑΟ/ΔΑΟΚ είναι σε επίπεδο μεγαλύτερο του 30% της παραγωγής. Οι πληγείσες εκτάσεις αφορούν σε περίπου 533.οοο στρέμματα.

Καλλιέργεια αμπέλου οινοποιίας

Τα συνδυασμένα φαινόμενα καύσωνα και ξηρασίας, αλλά και καύσωνα και άκαιρων ισχυρών βροχοπτώσεων, σε συνδυασμό με πρώιμους παγετούς είχαν ως αποτέλεσμα τόσο τη μείωση της παραγωγής της καλλιέργειας αμπέλου οινοποιίας κατά το έτος 2024 αλλά και την παραγωγή των επόμενων ετών (δυναμικό). Η μείωση παραγωγής, που αναφέρεται σε σχετικές βεβαιώσεις των ΔΑΟ/ΔΑΟΚ είναι σε επίπεδο μεγαλύτερο του 30% της παραγωγής. Οι πληγείσες εκτάσεις αφορούν σε περίπου 170.000 στρέμματα στις  πληγείσες περιφέρειες .

Καλλιέργεια Αραβόσιτου (καρπός και ενσίρωσης)

Την καλλιεργητική περίοδο 2024 οι κλιματολογικές συνθήκες που επικράτησαν χαρακτηρίζονταν από μειωμένες βροχοπτώσεις τον χειμώνα και παρατεταμένους καύσωνες και ανομβρία το καλοκαίρι, με αποτέλεσμα να υπάρξουν σημαντικές απώλειες παραγωγής στην καλλιέργεια του αραβόσιτου. Η παρατεταμένη ξηρασία σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού δημιούργησαν μεγαλύτερες του κανονικού ανάγκες σε νερό, που αν και ο αριθμός και ο όγκος των αρδεύσεων αυξήθηκε, προκάλεσαν καχεκτικά φυτά, μικρό μέγεθος ρόκας και μειωμένο ειδικό βάρος σπόρου. Οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες συνέπεσαν κατά την περίοδο της ανθοφορίας Ιουνίου – Ιουλίου, μειώνοντας σημαντικά την παραγωγή σε επίπεδα από 30-60%, σύμφωνα με σχετική βεβαίωση των ΔΑΟ/ΔΑΟΚ των περιφερειακών ενοτήτων που ζημιώθηκαν. Οι πληγείσες εκτάσεις αφορούν σε περίπου 160.000 στρέμματα.

Καλλιέργεια Φασολιού (όσπριο)

Το συνδυασμένο, έντονο και μεγάλης διάρκειας φαινόμενο καύσωνα και ξηρασίας που παρατηρήθηκε κατά το 2024 επηρέασε όλα τα στάδια καρπόδεσης των φασολιών. Η μείωση παραγωγής που αναφέρεται σε σχετικές βεβαιώσεις των ΔΑΟ/ΔΑΟΚ είναι σε επίπεδο του 30% της παραγωγής. Οι πληγείσες εκτάσεις αφορούν σε περίπου 43.000 στρέμματα εκτάρια.

Χαλάζι στο προ-ανθικό στάδιο

Σε ότι αφορά την χαλαζόπτωση Φεβρουαρίου/Μαρτίου 2024, αυτή προξένησε ζημιές σε δενδρώδεις καλλιέργειες (ακτινίδιο, βερίκοκο, κυδωνιά, κ.λπ.) και σε καλλιέργειες αμπέλου, οι οποίες βρίσκονταν σε προανθικό στάδιο και σε στάδιο έκπτυξης οφθαλμών, αντίστοιχα, στάδιο μη καλυπτόμενο ασφαλιστικά από τον ΕΛΓΑ. Σημειώνεται πως σε πολλά αγροτεμάχια έχουν εγκατασταθεί προληπτικά μέσα για την προστασία από χαλάζι και συγκεκριμένα δίχτυα χαλαζικής προστασίας. Τα μέσα αυτά προστατεύουν αποτελεσματικά την παραγωγή, όμως κατά την διάρκεια του χειμώνα και μέχρι και τον Μάρτιο ή και τις πρώτες μέρες του Απριλίου (ανάλογα με την πρωιμότητα) τα δίχτυα παραμένουν μαζεμένα για λόγους ασφαλείας καθώς σε περίπτωση χιονοπτώσεων αν τα δίχτυα είναι ανοιχτά υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κατάρρευσης της εγκατάστασης λόγω βάρους (έχει τύχει αρκετές φορές, και ιδίως τον Μάρτη, να καταρρέουν σαν ντόμινο λόγω βάρους). Συνοψίζοντας, εκτός του γεγονότος της σπανιότητας χαλαζόπτωσης αρχές Μαρτίου, τα δίχτυα χαλαζικής προστασίας τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο είναι κλειστά (μαζεμένα) και συνεπώς η ζημιά δεν μπορούσε να προβλεφθεί ή να προληφθεί από τον παραγωγό.

Πηγή: agronews.gr