Δαπανήθηκαν τόσα και τόσα κονδύλια για να… παραμένει κλειστό το μοναδικό μουσείο λίμνης στη Δοϊράνη;
Διαθέτουμε, ως νομός, στην Δοϊράνη ίσως το ωραιότερο μουσείο της Χερσονήσου του Αίμου για την λιμναία ζωή. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει δεύτερο.
Για την απλή ανέγερσή του δαπανήθηκαν τεράστια ποσά (υπολογίζοναι σε πάνω από 400.000 ευρώ).
Το ίδιο υψληλό υπήρξε και το κόστος αναπλαστικών και αναδιαρθρωτικών παρεμβάσεων σ΄αυτό κατά τα τελευταία δύο χρόνια, μαζί με το αντίστοιχο των κατά διαστήματα αναγκαίων έργων συντήρησής του (πάνω από 270.00 ευρώ).
Η περίπτωση διεκδικεί θέση στο… βιβλίο επιδόσεων Γκίννες!
Πουθενά και ποτέ δεν ξοδεύτηκαν τόσο μεγάλα κονδύλια για να… παραμένει κλειστό ένα τόσο σημαντικό μουσείο!
Ένα μουσείο, το οποίο, αν είχε λειτουργήσει ευθύς μετά την αποπεράτωσή του και είχε προβληθεί διεθνώς σε πανελλήνιο και διεθνές επίπεδο, θα είχε… αποσβέσει προ πολλού τα κόστη κατασκευής και κατόπιν ανακαινίσεώς του και θα είχε αναχθεί σε μόνιμη «πηγή» εσόδων για την τοπική οικονομία (σε επίπεδο νομού), αποτελώντας πόλο έλξης τουριστών και συμβάλλοντας στην σταδιακή δημιουργία θέσεων εργασίας, έτσι που να δίνει γενικώς πνοή ζωής στον ακριτικό τόπο μας.
Με την μη λειτουργία του μουσείου λίμνης Δοϊράνης, οι ιθύνοντες του δήμου Κιλκίς συμπλέουν απροκάλυπτα με τους αντίστοιχους της κεντρικής διοίκησης, οι οποίοι εξαγγέλλουν μέτρα που «σκοτώνουν» μικρομεσαίες επιχειρήσεις εστίασης και αναψυχής.
Επακόλουθο αυτής της σύμπλευσης η… πλήρης εγκατάλειψη της περιοχής της Δοϊράνης δίπλα στην μεθόριο με τα Σκόπια με το κλειστό μουσείο, τις κλειστές ψαροταβέρνες, τα κλειστά καταλύματα κλπ.
Μια θλιβερή «εικόνα», η οποία θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως «αποτύπωμα» μιας τουλάχιστον εγκληματικής πολιτικής απέναντι σε τούτο τον τόπο, συγκρινόμενη με την αντίστοιχη της (… ολόκληρης πόλης!) Δοϊράνης της απέναντι εκείθεν των συνόρων πλευράς, την οποία ξεκίνησε να «φιλοτεχνεί» για… ευνόητους λόγους ο Τίτο, επί ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, και συνέχισαν με την ίδια «ευλάβεια» οι «κληρονόμοι» του της… Βαρδαρίας (ή Βάρνταρσκα, έτσι έλεγαν έως το 1945 την περιοχή της αρχαίας Δαρδανίας με πρωτεύουσα τα Σκόπια!).
Μία «εικόνα», για την οποία τόσο οι τοπικοί άρχοντες όσο και οι διαχειριστές της κεντρικής εξουσίας είναι υπόλογοι στην κοινωνία του νομού Κιλκίς και ιδίως στην κοινωνία της ευρύτερης μεθοριακής περιοχής της Δοϊράνης.
«Έως το Καλοκαίρι»
Η τεχνική υπηρεσία του δήμου Κιλκίς υποστηρίζει ότι ο δήμος έκανε ό,τι έπρεπε στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς του.
«Το έργο με τίτλο «Διαμόρφωση-αναβάθμιση μουσείου λίμνης Δοϊράνης και υποδομών πρόσβασης», προϋπολογισμού 272.000 ευρώ, εκτελέσθηκε από εμάς εντός των προβλεφθέντων χρονοδιαγραμμάτων, με κονδύλια από το τεχνικό πρόγραμμα του δήμου, στην ΣΑΤΑ και διάφορες άλλες «πηγές»», δήλωσε στο δημοσιογραφικό συγκρότημα «Μαχητή» ο αντιδήμαρχος τεχνικών έργων και αντιδήμαρχος Δοϊράνης Νίκος Ταχτσίδης, προσθέτοντας: «Ήδη ως δήμος το παραλάβαμε, ενώ η οριστική παραλαβή αναμένεται το Μάρτιο ή τον Απρίλιο. Στο εξής, όσον αφορά στην δική μας αρμοδιότητα, έχουμε:
-Οργάνωση των χώρων του μουσείου για τα εκθέματα, φιλοξενία εκθέσεων, ξεναγήσεις, πολιτιστικές κ.ά. εκδηλώσεις.
-Φιλοτέχνηση εικαστικών έργων για διακόσμηση όλων των χώρων.
-Ενέργειες για τοποθέτηση μονίμου υπαλλήλου.
Η σχετική μελέτη συντάχθηκε το 2017, με τίτλο «Παροχή υπηρεσίας μόνιμης εικαστικής παρέμβασης και παράλληλων εκδηλώσεων», ενώ η πρόσκληση εφαρμογής της αναμένεται να απευθυνθεί στον δήμο Κιλκίς έως την Άνοιξη».
«Μικρό καλάθι»
Ιθύνοντες του δήμου τοποθετούν την έναρξη λειτουργίας του μουσείου έως το προσεχές καλοκαίρι.
Την… «αισιόδοξη» αυτή προοπτική δεν συμμερίζεται ο δήμαρχος Δημήτρης Σισμανίδης: «Γνωρίζουμε την… ελληνική γραφειοκρατία, τα μάτια μας έχουν δει πολλά και μάθαμε να… κρατούμε μικρό καλάθι.
Ακούγεται καλά το «έως το καλοκαίρι», αλλά εγώ προσωπικώς λόγω καλού-κακού «σε ένα χρόνο».
Ωστόσο, ο ίδιος απέφυγε να αναφερθεί στα αίτια της τόσο μακράς διάρκειας κατασκευής του κτιρίου και της συνεχιζόμενης μη λειτουργίας του μουσείου αλλά και να αποδώσει ευθύνες.
«Από την εποχή… της δραχμής!»
Σε εντελώς διαφορετικό «μήκος κύματος» κινούνται οι θέσεις, που διατυπώνει επί του θέματος ο πρώην δήμαρχος Δοϊράνης Γιώργος Δήμπαλας, πρόεδρος του ομίλου φίλων λίμνης Δοϊράνης, του φορέα που, με την δική του «κατάθεση ψυχής», «τράβηξε το κουπί» και «επωμίσθηκε» το βάρος στην υπόθεση της ανέγερσης του μουσείου, όντας ο «πατέρας» της ιδέας και σχεδόν ο μόνος που «πάλεψε» για την υλοποίησή της:
«Το έργο ξεκίνησε προ δεκαετίας», δήλωσε στον «Μαχητή» ο κ.Δήμπαλας, «ενώ είχαν προηγηθεί μελέτες και σχέδια από την εποχή… της δραχμής, δηλαδή πριν το 2002 επί δημαρχίας Περτσινίδη.
«ΔΕΝ λειτούργησε ποτέ!».
Έκτοτε είχαμε μια… «βροχή» υποσχέσεων, παρεμβάσεων, πρωτοβουλιών και άλλων ενεργειών από διάφορες πλευρές για την ανέγερση του μουσείου. Πολλές από αυτές, μάλιστα, αφορούσαν όχι μόνο στην κατασκευή των εκθεσιακών χώρων, αλλά και στην δημιουργία ενυδρείου στο ίδιο κτίριο. Εν τέλει μετά πολλών κόπων και βασάνων, το κτίριο αποπερατώθηκε μετά από πολλά χρόνια, χωρίς ενυδρείο, ενώ ΔΕΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕ ΠΟΤΕ ως κανονικό μουσείο. Ό,τι περιστασιακώς γίνεται με επισκέψεις, οφείλεται σε πρωτοβουλίες κυρίως, αν όχι αποκλειστικώς του ομίλου φίλων λίμνης Δοϊράνης».
«Ιδού οι υπεύθυνοι»
Όμως ο κ. Δήμπαλας δεν περιορίζεται στο αποτέλεσμα αλλά επισημαίνει και τα αίτια, χρησιμοποιώντας «σκληρή γλώσσα» στην απόδοση ευθυνών:
«Κατ΄αρχάς για την μη λειτουργία του μουσείου ευθύνονται οι εκάστοτε αρμόδιες αρχές, είτε ως δέσμιες του γνωστού «τέρατος» της γραφειοκρατίας είτε επιδεικνύοντας την αδιαφορία που σχετίζεται με την έλλειψη βούλησης. Αναφορικά με κακοτεχνίες του έργου η ευθύνη βαρύνει τους αναδόχους του αλλά και τους κατά καιρούς τοπικούς άρχοντες, που το παρέλαβαν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η έλλειψη ακόμη και στοιχειώδους στεγάνωσης, με συνέπεια τις πολλές φθορές στο κτίριο κατά τα τελευταία χρόνια, που η στάθμη των υδάτων της λίμνης ανήλθε στα προ τριακονταετίας επίπεδα και αυτά πλημμύρισαν χώρους του μουσείου. Έτσι, χρειάσθηκαν πρόσθετα κονδύλια για αποκατάσταση, ανακαίνιση και βελτίωση. Άρα, στοίχισε «ο κούκος αηδόνι» ένα έργο, που με πολύ λιγότερα χρήματα θα είχε αποφέρει πολύ μεγαλύτερα οφέλη για όλο τον νομό, ιδίως σε σχέση με την προβολή και την τουριστική κίνηση.
Όσο για την συνεχιζόμενη μη λειτουργία, έχουμε το αιώνιο πρόβλημα της σύγκρουσης αρμοδιοτήτων μεταξύ φορέων της πολιτείας, της περιφέρειας και της τοπικής διοίκησης, που οδηγεί σε συνεχείς καθυστερήσεις, οι οποίες προστίθενται σ΄αυτήν των εργασιών επισκευής».
«Να καταλογισθούν»
Στην συνέχεια ο κ.Δήμπαλας προχωρεί ένα «βήμα» παραπέρα:
«Το θέμα, όμως, δεν είναι απλώς η ύπαρξη ευθυνών. Χρειάζεται, κάποια στιγμή επί τέλους, να καταλογισθούν, και οι αρμόδιοι να τις αναλάβουν. Τούτο σημαίνει, επιτάχυνση από εδώ και πέρα της όποιας διαδικασίας πλήρους ανακαινίσεως του κτιρίου, ώστε να τεθεί στην διάθεση των επισκεπτών.
Επίσης, δεν θα πρέπει να ξεχνούν οι ιθύνοντες, ότι τα ανεκτίμητης αξίας εκθέματα συνέλεξαν με ζήλο, αγάπη και μεράκι άνθρωποι που «πονούν» τον τόπο τους και νοιάζονται για την προβολή του χωρίς κανένα υλικό αντάλλαγμα. Χωρίς αυτούς δεν θα ήταν δυνατή και η απλή ίδρυση μουσείου. Και μάλιστα του μοναδικού στην Ελλάδα. Αποτελεί, λοιπόν, ελάχιστη ηθική υποχρέωση προς αυτούς τους ανθρώπους η ελάχιστη ανταμοιβή των κόπων τους, με την οριστική αποπεράτωση και πλήρη λειτουργία του μουσείου.
«Να παραχωρηθεί η χρήση»
Επειδή παρ΄όλες τις διαβεβαιώσεις σε σχέση με αριθμούς και χρονοδιαγράμματα για την λειτουργία του μουσείου, υπάρχει πάντα ο φόβος των εμποδίων της γραφειοκρατίας εξαιτίας της οποίας μπορούν να πέσουν από λίγο μέχρι… πάρα πολύ εξων προτείνων για πρακτικούς λόγους:
Έως την πλήρη αποπεράτωση και έναρξη λειτουργίας του μουσείου η χρήση του να παραχωρηθεί γι΄αυτό το διάστημα στον Όμιλο Φίλων Λίμνης Δοϊράνης, προκειμένου να το λειτουργήσει πάνω στην εθελοντική βάση, στην οποία στηρίζεται η συνολική λειτουργία των μελών του, χωρίς καμμία οικονομική ή άλλη επιβάρυνση στον δήμο και στην πολιτεία.
Άλλωστε, αυτή η εθελοντική λειτουργία επιτρέπει την ανταποδοτικότητα των όποιων εξόδων για την λειτουργία και συντήρηση του χώρου. Αυτά τα χρήματα, δηλαδή, δεν καταλήγουν στο ταμείο του ομίλου.
Την πρότασή μου αυτή θα την υποβάλω και επισήμως στην δημοτική αρχή στο αμέσως προσεχές μέλλον, πιστεύοντας ότι μπορεί να συμβάλει σε επίσπευση των διαδικασιών, ώστε η λειτουργία του μουσείου να ξεκινήσει νωρίτερα από το προβλεπόμενο».