Βλαδίμηρος Τριανταφίλλοφ (Τριανταφυλλίδης): Η μεγάλη στρατιωτική ιδιοφυϊα που «έφυγε» πρόωρα

Ο Βλαδίμηρος Τριανταφίλλοφ γεννήθηκε στο χωριό Μαγαρατζίκ του Καρς. Το Μαγαρατζίκ ήταν ένα κεφαλοχώρι με 1779 κατοίκους, προερχόμενους από την Τσάλκα της Γεωργίας και την Αργυρούπολη του Πόντου. Ιδρύθηκε το 1882, είχε εκκλησία, τετραθέσιο δημοτικό σχολείο και απέχει περίπου 7 χλμ από την πόλη του Καρς. Οι κάτοικοι του Μαγαρατζίκ μετά τον ερχομό τους στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν στην Καλαμαριά, τη Ραχώνα Γιαννιτσών, τη Νέα Μεσημβρία, το Μαυροδένδρι Κοζάνης, Αλεξάνδρεια Ημαθίας, Νέα Ζωή, Μακρύγιαλο Πιερίας, Νέο Ελευθεροχώρι Κατερίνης, Άγιο Βαρθολομαίο, Σκλήθρο, Λιμνοχώρι, Φανό Φλώρινας κ. α. Ελάχιστοι παρέμειναν στη Ρωσία, μεταξύ τους και ο Αξιωματικός του ρώσικου στρατού, Βλαδίμηρος Τριανταφυλλίδης, που έφθασε στο βαθμό στρατηγού». (Πηγή: «Γεννηθείς εις Καύκασον Ρωσίας»).
Στο βιβλίο του, «Ονομαστοί Έλληνες στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης τον 20ο αιώνα», ο καθηγητής Πανεπιστημίου Θεοχάρης Χ. Κεσσίδης, αναφέρει: «Ο Βλαδίμηρος Τριανταφίλλοφ το 1914 στάλθηκε στη 2η Σχολή Ανθυπολοχαγών της Μόσχας, την οποία τελείωσε τον Νοέμβρη του 1915. Ύστερα από δύο χρόνια με το βαθμό του λοχαγού διοικεί τάγμα στο Νοτιοδυτικό Μέτωπο. Τραυματίστηκε τρεις φορές και για την ανδρεία του έλαβε 5 παράσημα πολέμου. Μετά την επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1917 γράφεται στο κόμμα των εσέρων (επαναστατών σοσιαλιστών), μεγάλο πολιτικό κόμμα της Ρωσίας (1901-1921), στο οποίο ανήκαν εκπρόσωποι της διανόησης, των αγροτών και των εργατών. Κατά την περίοδο κατάληψης της εξουσίας από του μπολσεβίκους, τον Οκτώβριο του 1917, η στρατιωτική επιτροπή του συντάγματος αναδιοργανώθηκε σε στρατιωτική επαναστατική επιτροπή (ΣΣΕ). Το τάγμα όπου δρούσαν από κοινού ριζοσπάστες εσέροι και μπολσεβίκοι, εξέλεξε τον αριστερό εσέρο Τριανταφίλλοφ διοικητή του συντάγματος και κατόπιν διοικητή της 7ης στρατιάς.
Το Καλοκαίρι του 1918 καλείται στον Κόκκινο Στρατό όπου διοικεί λόχο και κατόπιν τάγμα μαθητών της στρατιωτικής σχολής πεζικού στο Ασάτοβο. Μετά την εξέγερση των αριστερών εσέρων κατά της σοβιετικής εξουσίας, ο Τριανταφίλλοφ διέκοψε με αυτό το κόμμα και το 1919 γράφτηκε στο κομμουνιστικό κόμμα. Τον Σεπτέμβριο του 1919 γράφτηκε σπουδαστής στην Ακαδημία του Γενικού Επιτελείου. Όπως κι άλλοι σπουδαστές συνδύαζε τις σπουδές με τη συμμετοχή στις μάχες. Διοικώντας σύνταγμα, ταξιαρχία και εργαζόμενος στα επιτελεία πολέμησε στο Ανατολικό Νότιο και Νοτιοδυτικό Μέτωπο και για τον ηρωισμό του, του απονεμήθηκε το παράσημο της κόκκινης στρατιάς.
Μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου και τη λαμπρή ολοκλήρωση των σπουδών στην Ακαδημία του Γενικού Επιτελείου (1923) ο Τριανταφίλλοφ στάλθηκε στο επιτελείο του ΕΑΚΣ, όπου σημείωσε σημαντικές επιτυχίες στην υπηρεσία: Τον Απρίλιο του 1924 διορίζεται τμηματάρχης της διεύθυνσης επιχειρήσεων του Επιτελείου, ενώ τον Σεπτέμβριο του 1925 αναλαμβάνει τη θέση του διευθυντή της διεύθυνσης επιχειρήσεων.
Η καριέρα του εξελίχθηκε όχι μόνον χάρη στις προσωπικές αρετές του, αλλά και λόγω σειράς περιστάσεων, μεταξύ τους και οι ανάγκες της στρατιωτικής μεταρρύθμισης με το πέρασμα στην ειρηνική εργασία. Θα προσθέσουμε ότι στη δεκαετία του -20 και στις αρχές της δεκαετίας του -30 η υπαγωγή του στο λεγόμενο μη γηγενές έθνος δεν αποτελούσε εμπόδιο για την προαγωγή του στην υπηρεσία, όπως συνέβη αργότερα, όταν στο κατώφλι της στρατιωτικής καριέρας για ορισμένους εκπροσώπους εθνικών μειονοτήτων, ειδικότερα των Ελλήνων, μπορούσε να είναι ο βαθμός του συνταγματάρχη.
Κατά την περίοδο πραγματοποίησης των στρατιωτικών μεταρρυθμίσεων ο Τριανταφίλλοφ βρισκόταν δίπλα στους Μ. Φρούντζε και Μ. Τουχατσέφσκι στη διεύθυνση της στρατιωτικής οικοδόμησης. Τον Οκτώβριο του 1928 διορίζεται αναπληρωτής επιτελάρχης του ΕΑΚΣ.
Το ταλαντούχο επιτελικό στέλεχος συνδύαζε με επιτυχία την πρακτική δραστηριότητα με την επιστημονική – ερευνητική εργασία. Το 1929, ζωηρή ζήτηση προκάλεσε το βιβλίο του Τριανταφίλλοφ, «Ο χαραχτήρας των επιχειρήσεων των σύγχρονων στρατιών». Σύμφωνα με τον στρατάρχη Γκ. Κ. Ζούκωφ, αυτό έγινε πολύ δημοφιλές. Στο βιβλίο διατυπώνονται τολμηρές και βαθυστόχαστες απόψεις για την κατάσταση και τις πρακτικές ανάπτυξης του στρατού εκείνης της εποχής, διαγράφονται οι βασικοί οδοί του τεχνικού εξοπλισμού και της συγκρότησής του: Ειδικότερα, ο συγγραφέας προέβλεπε ότι τα άρματα μάχης αποτελούν ένα από τα ισχυρότερα επιθετικά μέσα για τον μελλοντικό πόλεμο. Το κεφαλαιώδες επιστημονικό έργο του Τριανταφυλλίδη έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επιχειρησιακή προετοιμασία των διοικητικών στελεχών του Κόκκινου Στρατού, ιδίως των ανωτάτων στελεχών.
Ο Τριανταφίλλοφ ήταν αντίπαλος της πολιτικοποίησης της στρατιωτικής θεωρίας. Χαρακτηριστικό για την πολεμική του σκέψη ήταν ο πραγματισμός, η ευελιξία και η αντικειμενικότητα. Στον τομέα των κανόνων των στρατιωτικών- τακτικών μεθόδων, υπήρξε ρηξικέλευθος.
Ο Τριανταφίλλοφ ήταν φίλος με τον Τουχατσέφσκι. Τους ένωνε η αναζήτηση του νέου και η ικανότητα να ενθαρρύνουν τις πολεμικές καινοτομίες. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ο Τριανταφίλλοφ κάλεσε στη Μόσχα τον Α.Μ. Βασιλιέφσκι, όπου και άρχισε η σταδιοδρομία του.
Η ζωή του Τριανταφίλλοφ κόπηκε απότομα. Σκοτώθηκε κατά την άσκηση υπηρεσιακών καθηκόντων στις 12 Ιουλίου το 1931. Σε νεκρολογία του αναφερόταν ότι η ιστορία του Κόκκινου Στρατού θα είναι γεμάτη με εκατοντάδες σελίδες για το Βλαδίμηρο Κυριάκοβιτς (Τριανταφίλλοφ), οι σύντροφοι του οποίου θα γράψουν πολλά διδακτικά πράγματα για τις εργασίες και τις ιδέες του. Αυτό, όμως, δεν συνέβη. Η στενή του σχέση με τον Τουχατσέφσκι, που εκτελέστηκε το 1937, αποτέλεσε την αιτία να λησμονηθεί για πολλά χρόνια το όνειρο του Τριανταφίλλοφ, του ανθρώπου, στον οποίο το χάρισμα του θεωρητικού συνδυαζόταν με το ταλέντο του οργανωτή και πρακτικού. Μόλις στη δεκαετία του -60 άρχισαν να τον αναφέρουν στα απομνημονεύματά τους οι Γκ. Κ. Ζούκωφ, Α.Μ. Βασιλιέφσκι Μ.Β. Ζαχάρωφ κ.ά.
Τα δέοντα στον Τριανταφίλλοφ απέδωσε ο πολεμικός ιστορικός Α.Β. Γολούμπιεφ στο άρθρο του «Ένας διάσημος σοβιετικός θεωρητικός», που δημοσιεύτηκε στο Βοεννο-ιστορίτσεσκι Ζουρνάλ ( 1968, Νο. 3). Στο άρθρο αναφερόταν ότι ο Τριανταφίλλοφ υπήρξε ένας από τους πρώτους μορφωμένους σοβιετικούς πολεμικούς συγγραφείς, ο οποίος επεξεργάσθηκε τις αφετηριακές θέσεις του χαρακτήρα της προπαρασκευής και διεξαγωγής ενός μελλοντικού πολέμου, αποκάλυψε τις πιθανές ιδιαιτερότητες της αρχικής του περιόδου και κατέδειξε τις νέες δυνατότητες της στρατηγικής και επιχειρησιακής καθοδήγησης σε συνάρτηση με την ανάπτυξη της πολεμικής τέχνης.
Σήμερα όλοι αναγνωρίζουν τη μεγάλη υπηρεσία του Τριανταφίλλοφ στην επεξεργασία της πρωτοπόρας πολεμικής θεωρίας, η οποία άντεξε στη δοκιμασία του χρόνου και εμπλουτίσθηκε στη φωτιά του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου 1941-45. Η τεφροδόχος του είναι θαμμένη στο τοίχος του Κρεμλίνου.