Αθανάσιος Τζούρτζος: Ο θεσμός της Αυτοδιοίκησης μπροστά σε νέες προκλήσεις
Βρισκόμαστε μερικές εβδομάδες πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023 και έχουμε, ήδη, εισέλθει σε μία περίοδο της οποίας το βασικό χαρακτηριστικό στον πολιτικό λόγο είναι ζητήματα καίριας σημασίας για το παρόν, αλλά και το μέλλον των τοπικών κοινωνιών.
Ο θεσμός της Αυτοδιοίκησης συμβάλλει – και αυτό είναι αποδεδειγμένο στη διάρκεια των παρελθόντων ετών – καθοριστικά στην επίτευξη του στόχου της πολύπλευρης περιφερειακής ανάπτυξης, καθώς και σε πιο εξειδικευμένα στοιχεία, όπως η ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε τόπου.
Η Αυτοδιοίκηση είναι και “φιλοδοξεί” να είναι, χρειάζεται και πρέπει να είναι ο “καθρέφτης” των κατοίκων του κάθε τόπου. Ο πολίτης χρειάζεται να βρίσκει στην Αυτοδιοίκηση και ειδικότερα στους αιρετούς όλα όσα θέλει να βλέπει όλα όσα συνθέτουν τα δικά του ποιοτικά χαρακτηριστικά, με κυρίαρχο την ανιδιοτέλεια, την αξιοσύνη και την αγάπη για τον τόπο.
Στη διαδικασία αυτή, ασφαλώς κυρίαρχο ρόλο οφείλουν να έχουν οι κάτοικοι κάθε περιοχής που μέσα από τις επιλογές τους στις εκλογές, διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις και τις συνθήκες για να μετουσιώσουν τα θέλω τους σε πράξη. Ζητήματα, δηλαδή, που αφορούν κάθε πτυχή της καθημερινότητας τους, αλλά και θέματα που αφορούν το σύνολο του πληθυσμού, μικρά και μεγάλα.
Στην πολύχρονη ενασχόληση μου με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αυτό το οποίο μπορώ με βεβαιότητα να καταθέσω ως δεδομένο, είναι ότι, βασικά συστατικά της επιτυχίας είναι η γνώση, η οργάνωση, συμμετοχή και η συνεργασία. Και όλα αυτά, σε μια εποχή όπου η πληροφορία διακινείται με τρομερή ταχύτητα και η δυνατότητα επιλογών πρέπει να είναι άμεση και αποτέλεσμα ολοκληρωμένου σχεδιασμού.
Στη βάση της λειτουργίας του θεσμού της Αυτοδιοίκησης, μπορούμε να προσδιορίσουμε επιγραμματικά, τους βασικούς πυλώνες στους οποίους στηρίζεται η δράση της διοίκησης κάθε Δήμου.
Οι υποδομές ανάπτυξης, με έργα που αφορούν τον πρωτογενή τομέα και την ποιότητα ζωής των δημοτών είναι ένας βασικός τομέας στον οποίο επενδύει η Αυτοδιοίκηση.
Έργα που αφορούν το οδικό δίκτυο για την ανάπτυξη και την ασφάλεια των μεταφορών, καθώς και έργα που αναβαθμίζουν την αγροτική οδοποιία δεν μπορεί να λείπουν από το Προγραμματικό Σχέδιο Ανάπτυξης κάθε διοίκησης.
Αντίστοιχα, μπορούμε να χαρακτηρίσουμε και τα έργα υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης, καθώς και τη διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων.
Ένα άλλο στρατηγικής σημασίας πλαίσιο ανάπτυξης πολιτικών και δράσεων είναι το περιβάλλον. Δράσεις που αφορούν την προστασία του φυσικού πλούτου της περιοχής μας, ορθολογικής διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού και ενεργειακής αναβάθμισης των δημόσιων κτηρίων οφείλει να είναι μια συνεχής διαδικασία τόσο σε επίπεδο σχεδιασμού όσο και υλοποίησης.
Η πρωτόγνωρη – για τα παγκόσμια δεδομένα – περιπέτεια που βιώσαμε με την πανδημία του κορονοϊού (covid -19), ανέδειξε την ανάγκη οργάνωσης των θεσμικών Φορέων, καθώς και των κοινωνικών Δομών για την αντιμετώπιση ανάλογων ή παρόμοιων καταστάσεων. Άλλωστε, οι Κοινωνικές Δομές στην Αυτοδιοίκηση είναι μια κατάκτηση με ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο.
Εξίσου σημαντικά για την ψυχοσωματική υγεία, την ευεξία και την ενδυνάμωση των πολιτών είναι και τα Κ.Α.Π.Η. (Κέντρα Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων), τα Κ.Δ.Α.Π. (Κέντρα δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών) και τα αντίστοιχα Κέντρα για άτομα με Αναπηρία, οι Βρεφονηπιακοί Σταθμοί και οι Συμβουλευτικές υπηρεσίες, δομές οι οποίες έχουν συμβάλλει σημαντικά στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των δημοτών. Σ’ αυτά αν προσθέσουμε και τα Κ.Ε.Π. (Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών), τότε, με βεβαιότητα μπορούμε να σημειώσουμε ότι ο κύκλος των συγκεκριμένων παρεχόμενων υπηρεσιών είναι -σε μεγάλο βαθμό- ολοκληρωμένος.
Είναι δεδομένο ότι κοινωνία χωρίς ισχυρή συνεκτικότητα πολύ δύσκολα θα μπορέσει να λειτουργήσει συλλογικά και να επιτύχει τους στόχους που θέτει. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να μπορέσουμε μέσα από αντίστοιχες πρωτοβουλίες και συνεργασίες να δημιουργήσουμε το πλαίσιο στο οποίο, τοπικοί Φορείς και Διοίκηση του Δήμου να διαμορφώσουν από κοινού ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα και φυσικά τον τρόπο με τον οποίο θα το υλοποιήσουν.
Επαναλαμβάνω, υπογραμμίζω και επιμένω στους όρους συνεργασία και συνέργεια, διότι πιστεύω ότι στην πράξη έχει καταγραφεί η αναγκαιότητα και η αποτελεσματικότητα αυτής της διαδικασίας.
Είναι άλλωστε γνωστό πόσο έχουν συμβάλλει οι Σύλλογοι και οι Φορείς του τόπου μας, τόσο σε επίπεδο προτάσεων, όσο και σε επίπεδο δράσης, των επιλογών που έχουμε διαμορφώσει από κοινού, για την ανάπτυξη της περιοχής.
Πολιτισμός, αθλητισμός, περιβάλλον, τουρισμός είναι τομείς όπου υπάρχει μεγάλο πεδίο ενεργοποίησης όλης αυτής της προσπάθειας και της επένδυσης στο μέλλον.
Για όλα τα παραπάνω υπάρχουν οι βάσεις και τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να τα υποστηρίξουμε. Ωστόσο, για να έχουμε και θετικό αποτέλεσμα υπάρχει μια παράμετρος που δεν είναι άλλη από το ανθρώπινο δυναμικό του Δήμου. Και φυσικά αναφέρομαι τόσο στους αιρετούς όσο και στους εργαζόμενους που αποτελούν ένα σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα της εύρυθμης λειτουργίας ενός Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.).
Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι ο προγραμματισμός και η οργάνωση στη λειτουργία ενός δήμου αποτελούν το τρίπτυχο της επιτυχίας.
Ευθύνη κάθε Δημοτικής Αρχής είναι να εξασφαλίζει ασφαλές περιβάλλον για τους εργαζόμενους και να συνεργάζεται μαζί τους για να μπορέσουν να υλοποιήσουν από την πλευρά τους τις αποφάσεις που λαμβάνει το Δημοτικό Συμβούλιο.
Ένα Δημοτικό Συμβούλιο που δεν αρμόζει και δεν πρέπει να λειτουργεί ως πεδίο άγονης αντιπαράθεσης και ως αρένα, όπου ο καθένας θα επιδίδεται σε λεονταρισμούς απλά για να δικαιολογήσει την παρουσία του, είτε για να καλύψει την έλλειψη θέσεων και πολιτικού λόγου.
Αντίθετα, ο ουσιαστικός διάλογος και η κατάθεση διαφορετικών απόψεων είναι το γεγονός που προάγει το θεσμό και ενισχύει τη δυναμική της όποιας απόφασης.
Η περίοδος που διανύουμε απαιτεί σοβαρότητα, διαφάνεια και συμμετοχή. Φαινόμενα που δημιουργούν έντονο αίσθημα αμφιβολίας και αμφισβήτησης από την τοπική κοινωνία, συμβάλλουν αρνητικά στην πρόοδο και την ανάπτυξη. Άλλωστε στις τοπικές κοινωνίες όλοι γνωριζόμαστε και όλοι κρινόμαστε καθημερινά.
Λογοδοτούμε για τις αποφάσεις και τις πράξεις μας και εισπράττουμε την αποδοχή ή την αμφισβήτηση από τους δημότες. Άλλωστε η λογοδοσία είναι συστατικό της Δημοκρατίας και βασική προϋπόθεση για την λειτουργία μιας κοινωνίας που θέλει να προχωρά μπροστά.
Σε κάθε περίπτωση όλοι μας έχουμε ένα χρέος απέναντι στον εαυτό μας και στους συνανθρώπους μας.
Οφείλουμε ως άνθρωποι και ως αιρετοί στη διοίκηση ενός δήμου, να είμαστε ειλικρινείς, υπεύθυνοι, εργατικοί και συναινετικοί.
Από την πλευρά τους οι δημότες έχουν την ευθύνη της επιλογής των ανθρώπων που θα εμπιστευθούν την ανάπτυξη του τόπου τους και την βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.
Είναι μια απόφαση που αφορά τον καθένα ξεχωριστά αλλά και που συνδέεται με το συλλογικό αίσθημα επειδή μας αφορά όλους.
Ελπίζω και εύχομαι η απόφαση αυτή στις επικείμενες εκλογές της 8ης Οκτωβρίου, να είναι η καλύτερη δυνατή για τον τόπο μας, διότι πραγματικά το αξίζει.