Απογοητευτική η κατάσταση σε όλους τους ΤΟΕΒ του νομού

Γράφει ο Βαγγέλλης Αποστολίδης

Με αφρομή την πρόσφατη κυβερνητική νομοθετική πρωτοβουλία (Πέμπτη 7.6.18) σε επίπεδο τροπολογίας, που, εκτός των άλλων, ρυθμίζει με νόμο (4546/2018) και τις οφειλές των κατά τόπους ΤΟΕΒ οφειλές στην ΔΕΗ με 36 δόσεις, και μέσω και σχετικού ρεπορτάζ επιχειρούμε να δούμε την κατάσταση που υπάρχει στην περιφερειακή μας ενότητα σε σχέση με θεωρητικώς δεκατρείς ΤΟΕΒ (οργανισμούς κοινής ωφέλειας) που «λειτουργούν» στα όριά της.

Και τίθεται εντός εισαγωγικών η έννοια της λειτουργίας καθώς από τους δεκατρείς, έξι ουσιαστικώς είναι εν ενεργεία, δηλαδή λειτουργούν τα δίκτυα στις ζώνες ευθύνης τους ήτοι σε έκταση 38.000-40.000 στρεμμάτων από τα συνολικώς 55.000 στρέμματα που υπάγονται σε αυτούς.

Δυστυχώς, για τους γνωρίζοντες πράγματα και καταστάσεις η κατάσταση που επικρατεί στην ενότητή μας σε σχέση με το τι συμβαίνει στις υπόλοιπες ενότητες όταν υπάρχουν ανάλογοι οργανισμοί είναι πραγματικά απογοητευτική.

Είναι ενδεικτική η αναφορά ενός τοπικού υπηρεσιακού παράγοντα που λόγω θέσεως μετέχει σε ευρύτερων σχετικών συσκέψεων, που τονίζει, ότι πολλές φορές «αισθάνεται, ότι ενώ αυτός συζητεί για το πρώτο γράμμα της αλφαβήτου οι συνομιλητές του ομιλούν για τα τελευταία αυτής».

Μια κατάσταση, που σαφώς δεν τιμά την περιοχή μας, και η οποία έχει διαμορφωθεί κυρίως λόγω του ελλείμματος που υπάρχει από πλευράς των κατά τόπους μελών των ΤΟΕΒ, δηλαδή ιδιοκτήτες εκτάεων στις «ζώνες» ευθύνης των, για την συγκρότηση των οργάνων λειτουργίας των, δηλαδή της γενικής συνέλευσης και του διοικητικού συμβουλίου που εκλέγεται εξ αυτής ως εκτελεστικό όργανο, αλλά και των αδυναμιών που υπάρχουν από κρατικής πλευράς σε οργανωτικό επίπεδο (έλλειψη κτηματολογίου), ώστε να είναι ευκολότερη η σύσταση ενός ΤΟΕΒ.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε ότι από τους έξι ενεργούς ΤΟΕΒ της ενότητάς μας μόνον ένας, αυτός της περιοχής Αρτζάν-Αματόβου, λειτουργεί με βάση τα προβλεπόμενα από σχετικό νόμο και τον κανονισμό πάνω στην βάση των σχετικών ελέγχων, η αρμοδιότητα των οποίων έχει επιστρέψει στις κατά τόπους περιφερειακές διοικήσεις μετά από μια επταετή (2011-2017) «τραυματική» περιπλάνιση στους δήμους, που και σε επίπεδο νομού δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν αποτελεσματικώς στον εποπτικό χαρακτήρα τους λόγω κυρίως της δραματικής ελλείψεως κατάλληλου προσωπικού.

Τα νέα δεδομένα, σε συνδυασμό και με την αυστηροποίηση γενικότερα του θεσμικού πλαισίου, που αφορά στους ΤΟΕΒ (εφαρμοστική εγκύκλιος) είναι βέβαιον, ότι θα οδηγήσει σε ανάλογες εξελίξεις ιδιαιτέρως μετά το τέλος της θερινής περιόδου με ορατό τον κίνδυνο εάν δεν αλλάξουν τα δεδομένα όλοι οι ΤΟΕΒ με εξαίρεση αυτόν της Αρτζάν-Αματόβου να περάσουν από το καθεστώς της αυτοδιαχείρισης σε αυτό των υποχρεωτικών γενικών συνελεύσεων και κατ΄επέκταση των διοικητικών τους συμβουλίων.

Η αλήθεια είναι, ότι τις περισσότερες φορές η λειτουργία των ΤΟΕΒ της ενότητάς μας ασκείται πρακτικώς από τα κατά τόπους διοικητικά τους συμβούλια σε ένα πλαίσιο ανεκτής ανταποδοτικότητας ώστε να καλύπτονται τα έξοδα συντήρησης των δικτύων από τις εισφορές ενός μέρους των μελών τους με την συγκρότηση των γενικών συνελεύσεων να αποτελούν ζητούμενο στις ….λείστες εάν όχι στο σύνολο των περιπτώσεων και πολλά μάλλον δε σε ότι αφορά την εκτέλεση των αρμοδιοτήτων τους λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από πλευράς των αγροτών.

Γεγονός το οποίο μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες και σε ότι αφορά τις χρηματοδοτήσεις ΤΟΕΒ από ευρωπαϊκά κονδύλια για επεκτάσεις, βελτιώσεις και εκσυχρονισμό έργων εγγείων βελτιώσεων, που υπάρχουν στα σχετικά μέτρα του υπουργείου αγροτικής ανάπτυξης, αλλά στα οποία προφανώς δεν θα μπορέσουν να ενταχθούν οι ΤΟΕΒ της ενότητας διότι ουσιαστικώς, δεν τηρούν τις οριζόμενες εκ των κανονισμών προϋποθέσεις λειτουργίας των.

Διέξοδοι στην υπάρχουσα άκρως προβληματική κατάσταση, βεβαίως, υπάρχουν, όπως τονίζουν στελέχη της αγροτικής οικονομίας με πείρα στα θέματα, που αφορούν στους ΤΟΕΒ, κάνοντας λόγο σε επίπεδο νομού για εθελοντικές συγχωνεύσει όμορων ΤΟΕΒ με εξαίρεση την περιοχή της Γουμένισσας, ούτως ώστε να είναι ευκολότερη η στελέχωση συνέλευσης και η άσκηση των καθηκόντων της ή η λειτουργία τους από τους ΟΤΑ με την επιλογή της εκκαθάρισης να αποτελεί την ακρο….. επιλογή σε περίπτωση πλήρους εγκατάλειψης.

Σε κάθε περίπτωση οι παραγωγοί αφείλουν να κατανοήσουν, ότι οι ΤΟΕΒ αποτελούν έργα υποδομής σε κάποιες περιπτώσεις δεκάδων εκατομμμυρίων ευρώ, που είναι περιουσιακά στοιχεία των ιδίων και, ως εκ τούτου, οφείλον όχι μόνο να την διαφυλάξουν, αλλά και φροντίσουν, ώστε η λειτουργία τους να υλοποιείται πάνω στην βάση που προβλέπουν οι νόμοι και ο προβλεπόμενος εκ του καταστατικού του κανονισμού, ούτως ώστε να επωφελούνται των προνομίων που τους παρέχουν στον τομέα των λεγομένων αποδοτικών καλλιεργειών.