Άννα Θεοφυλάκτου: Πέθανε «η τελευταία μεγάλη κυρία του Ποντιακού Ελληνισμού»
Την τελευταία της πνοή άφησε η Άννα Θεοφυλάκτου, σε ηλικία 99 ετών, η «τελευταία μεγάλη Κυρία του Ποντιακού Ελληνισμού», όπως αναφέρει το σωματείο δράσης Νίκος Καπετανίδης στο αποχαιρετιστήριό του για τη γυναίκα που αποτέλεσε «έναν φωτεινό φάρο ενότητας, αξιοπρέπειας, αξιοπιστίας και γνώσης, ως η κόρη του μεγάλου ανδρός πατέρα της Θεοφύλακτου Θεοφυλάκτου, που υπήρξε εκ των ιδρυτών της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης».
Η ίδια η Άννα Θεοφυλάκτου, όπως σημειώνεται, «υπήρξε ο κρίσιμος κρίκος της αλυσίδας, που συγκράτησε την θεσμική και ιστορική μνήμη της αστικής τάξης της Πατρογονικής Τραπεζούντας». Ως επί πολλά έτη πρόεδρος της Ιστορικής Μέριμνας Ποντίων Κυριών, που είχε την απαρχή της το 1904 στην Τραπεζούντα των Κομνηνών, «κράτησε σε ανυπέρβλητα ύψη το κύρος της Μερίμνης με το απαράμιλλο ήθος της, που αφειδώς διεσκόρπισε όχι μόνο στα άξια τέκνα της αλλά και σε όλα τα μέλη της Μερίμνης και ευρύτερα στην Ποντιακή Κοινότητα».
Η διακεκριμένη πρώτη Ελληνίδα χειρουργός οφθαλμίατρος Άννα Θεοφυλάκτου φιλοξενήθηκε στο Κιλκίς στην εκδήλωση που διοργάνωσε η ένωση Ποντίων νομού Κιλκίς «Οι Αργοναύτες» με τίτλο «Ταξίδι στις αναμνήσεις» την Τετάρτη 27.5.15.
Η Άννα Θεοφυλάκτου γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1924. Ήταν κόρη του ιατρού Θεοφύλακτου Θεοφυλάκτου και της Ιφιγένειας Κογκαλίδου-Θεοφυλάκτου. Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και έλαβε την ειδικότητα της οφθαλμιάτρου. Σημειώνεται οτι πρόκειται και για την πρώτη γυναίκα χειρουργό οφθαλμίατρο στην Ελλάδα. Έζησε τον ελληνοϊταλικό πόλεμο και τη γερμανική Κατοχή και έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Είχε τρία παιδιά. Η κόρη της Ιφιγένεια Πανίδου είναι Πρόεδρος του σημερινού συμβουλίου της Μέριμνας Ποντίων Κυριών Θεσσαλονίκης. Η Άννα Θεοφυλάκτου ασχολήθηκε με τα κοινά ήδη από τα φοιτητικά χρόνια της. Στόχος της ήταν η επαφή με όλα τα ποντιακά σωματεία της Θεσσαλονίκης μέσα από τα οποία προσέφερε πλούσιο εθνικό και κοινωνικό έργο. Με δική της πρωτοβουλία η «Μέριμνα» επισκέφθηκε τη μαρτυρική Κύπρο το 1975, ενώ το 1976 το σωματείο προσκάλεσε και φιλοξένησε 65 παιδιά από την Κύπρο. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου Φιλίας «Ελλάς-Κύπρος» το 1976 και αντιπρόεδρος του πρώτου συμβουλίου του, ενώ εκτελούσε χρέη Προέδρου. Τιμήθηκε επανειλημμένως από τους Κυπρίους για την πολυσήμαντη προσφορά της στην Μεγαλόνησο. Τρέφοντας ιδιαίτερη αγάπη και συμπάθεια για την «Μέριμνα», την οποία οι γονείς της, μαζί με τη Θάλεια Σαουλίδου επανίδρυσαν στην Θεσσαλονίκη μετά τον ξεριζωμό, αγωνίστηκε για την πρόοδο του σωματείου, ιδιαιτέρως μετά την εκλογή της στη θέση της Προέδρου το 1974.
Η πρώτη γυναίκα χειρουργός οφθαλμίατρος της Ελλάδας κα Άννα Θεοφυλάκτου
Στα εννέα χρόνια της προεδρεία της (1974-1983), ιδρύθηκε ο πρότυπος στη λειτουργία του παιδικός σταθμός «Αργώ» για την ανακούφιση της εργαζόμενης μητέρας, ενώ με εισήγησή της ο προστάτης της «Μέριμνας» και πολιούχος της Τραπεζούντος Άγιος Ευγένιος καθιερώθηκε από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδας ως πολιούχος της Καλαμαριάς, το 1979. Από το 1981 έως πρόσφατα πραγματοποίησε πολλά ταξίδια στον Πόντο, δημιουργώντας σταδιακώς μία αξιόλογη συλλογή παλαιού και νέου φωτογραφικού υλικού, που παρουσίασε και παρουσιάζει και σήμερα σε περιοδικές εκθέσεις φωτογραφιών και κειμηλίων, εντυπωσιάζοντας τους επισκέπτες. Το αρχείο αυτών των φωτογραφιών δωρίστηκε από την ίδια στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης του Δήμου Θεσσαλονίκης το 2000. Μεγάλη τιμή για την ίδια και τη «Μέριμνα» αποτελεί η βράβευσή της από την Ακαδημία Αθηνών, το 1992, που την τίμησε για το πολυποίκιλο και πολυδιάστατο κοινωνικό και εθνικό της έργο. Με την πείρα, τις γνώσεις και τη σοφία της αποτελεί και σήμερα σημαντικό κεφάλαιο για τη «Μέριμνα» και αρωγό στις προσπάθειες του σωματείου για την επίτευξη των στόχων του. Τον Νοέμβριο του 2021, στα 97 της χρόνια η Άννα Θεοφυλάκτου είχε αφηγηθεί την ζωή της, στην εκπομπή «Ανθρώπων Ιστορίες» του ΤV100 Μίλησε και για την πορεία της μετά, για την κατοχή, για την ζωή της στην Κύπρο, αλλά και για προσωπικές της στιγμές. Μας έβαλε μέσα στα προσωπικά της βιώματα, αφού μοιράστηκε την προσωπική συλλογή φωτογραφιών και κειμηλίων της και παρουσίασε ιστορίες για τα πρόσωπα που σημάδεψαν τη ζωή της. Τέλος, στην εκπομπή ήταν παρούσα και η σημερινή πρόεδρος της Μέριμνας Ποντίων Κυριών Ανατολή Δημητριάδου και μίλησε για το ιστορικό σωματείο..
Την «Μεγάλη Κυρία του Πόντου» Άννα Θεοφυλάκτου αποχαιρετούν με ανακοινώσεις τους, φορείς του ποντιακού ελληνισμού.
Ο πρόεδρος και το Δ.Σ. της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος με βαθιά θλίψη αποχαιρετά την Άννα Θεοφυλάκτου με μία ανακοίνωση. Αναφέρουν μεταξύ άλλων ότι «Συμμετείχε ενεργά σε πολιτιστικούς φορείς προσφέροντας πλούσιο εθνικό και κοινωνικό έργο, ενώ στήριξε από την πρώτη στιγμή τη δημιουργία της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος», αναφέρεται -μεταξύ άλλων- στην ανακοίνωση.
Υπογραμμίζεται, δε, το έργο της στη «Μέριμνα Ποντίων Κυριών», της οποίας υπήρξε πρόεδρος: «Στα εννέα χρόνια της προεδρεία της (1974-1983), ιδρύθηκε ο παιδικός σταθμός “Αργώ” για την ανακούφιση της εργαζόμενης μητέρας καθώς και η Διαμαντίδειος Στέγη για τη φιλοξενία των ηλικιωμένων. Με εισήγησή της ο προστάτης της “Μέριμνας Ποντίων Κυριών” και πολιούχος της Τραπεζούντος Άγιος Ευγένιος καθιερώθηκε το 1979, από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδας ως πολιούχος της Καλαμαριάς. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου Φιλίας “Ελλάς-Κύπρος” το 1976, αντιπρόεδρος του πρώτου συμβουλίου του και μετέπειτα Πρόεδρος».
Η Άννα Θεοφυλάκτου πραγματοποίησε πολλά ταξίδια στον Πόντο ενώ το αρχείο των φωτογραφιών της δωρίστηκε από την ίδια στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης του Δήμου Θεσσαλονίκης το 2000. Για το μεγάλο και σπουδαίο έργο της βραβεύτηκε από την «Ακαδημία Αθηνών» το 1992.
Ολόκληρη η ανακοίνωση
Ο Πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβούλιο της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος εκφράζουν την βαθιά τους θλίψη για τον θάνατο της αγαπητής Άννας Θεοφυλάκτου.
Εξαίρετη αγωνίστρια, συμμετείχε ενεργά σε πολιτιστικούς φορείς προσφέροντας πλούσιο εθνικό και κοινωνικό έργο, ενώ στήριξε από την πρώτη στιγμή τη δημιουργία της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος.
Η Άννα Θεοφυλάκτου, η πρώτη γυναίκα χειρούργος οφθαλμίατρος στην Ελλάδα, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1924 και ήταν κόρη του ιατρού Θεοφύλακτου Θεοφυλάκτου και της Ιφιγένειας Κογκαλίδου – Θεοφυλάκτου. Ασχολήθηκε με τα κοινά από τα φοιτητικά χρόνια της χρόνια, ενώ σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και έλαβε την ειδικότητα της οφθαλμιάτρου. Έζησε τον ελληνοϊταλικό πόλεμο και τη γερμανική Κατοχή και έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση.
Με μεγάλη αγάπη για τη «Μέριμνα Ποντίων Κυριών», αγωνίστηκε ιδιαιτέρως μετά την εκλογή της στη θέση της Προέδρου το 1974. Στα εννέα χρόνια της προεδρεία της (1974-1983), ιδρύθηκε ο παιδικός σταθμός «Αργώ» για την ανακούφιση της εργαζόμενης μητέρας καθώς και η Διαμαντίδειος Στέγη για τη φιλοξενία των ηλικιωμένων. Με εισήγησή της ο προστάτης της «Μέριμνας Ποντίων Κυριών» και πολιούχος της Τραπεζούντος Άγιος Ευγένιος καθιερώθηκε το 1979, από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδας ως πολιούχος της Καλαμαριάς. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου Φιλίας «Ελλάς-Κύπρος» το 1976, αντιπρόεδρος του πρώτου συμβουλίου του και μετέπειτα Πρόεδρος.
Πραγματοποίησε πολλά ταξίδια στον Πόντο ενώ το αρχείο των φωτογραφιών της δωρίστηκε από την ίδια στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης του Δήμου Θεσσαλονίκης το 2000. Για το μεγάλο και σπουδαίο έργο της βραβεύτηκε από την «Ακαδημία Αθηνών» το 1992.
Το «αντίο» της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του ΑΠΘ
Η Άννα Θεοφυλάκτου, η γυναίκα που τίμησε με την παρουσία και το έργο της την ιστορική πατρίδα, τον Πόντο, έφυγε στα 99 χρόνια της, έναν αιώνα γεμάτο προσφορά στον συνάνθρωπο. Από παιδί, δίπλα στον πατέρα της Θεοφ. Θεοφύλακτο, τόσο στην κλινική όσο και στις συναντήσεις στο πατρικό σπίτι της και στα σπίτια συγγενών και φίλων, ήταν αναμενόμενο να γαλουχηθεί με τις αξίες της ανιδιοτελούς προσφοράς και της αγάπης για τον Πόντο και τους Ποντίους. Πρωτοστάτησε είτε ως πρόσωπο είτε ως μέλος συσσωματώσεων (με κυριότερη τη Μέριμνα Ποντίων Κυριών) στους αγώνες του ποντιακού στοιχείου, καθώς και στη διατήρηση της μνήμης της ιστορικής πατρίδας. Η προβολή φωτογραφιών -αποτέλεσμα των πολλών ταξιδιών της στις εστίες του Ελληνισμού του Πόντου και της συστηματικής συγκέντρωσης φωτογραφικού υλικού από οικογένειες αστών της Τραπεζούντας- στα μαθήματα του ομότιμου σήμερα καθηγητή Κωνσταντίνου Φωτιάδη, στα αμφιθέατρα του ΑΠΘ στις αρχές της δεκαετίας του 1990, και φυσικά όπου της ζητήθηκε εντός και εκτός Ελλάδας, δεν διέσωσε μόνο τη μνήμη αλλά και ενέπνευσε εκατοντάδες απογόνους προσφύγων. Πάντοτε δίπλα στους νέους, πάντοτε μπροστά από την εποχή της, με ανιδιοτέλεια και γενναιοδωρία. Η Έδρα Ποντιακών Σπουδών ΑΠΘ την αποχαιρετά με θλίψη αλλά και ευγνωμοσύνη. Ήδη πλέον πραγματοποιεί ένα ακόμη ταξίδι στον Πόντο της καρδιάς της!
