Ανθούλα Ναούμη: “Η στολή των Ευζώνων”
Πέμπτη 1 Απριλίου. Παρακολούθησα στην τηλεόραση του Σκαι την εκπομπή με θέμα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.
Παρουσίασε στιγμιότυπα από την θαυμάσια μεγαλειώδη παρέλαση που έγινε για τα 200 χρόνια από την έναρξη της επαναστάσεως που μας απελευθέρωσε από τον τουρκικό ζυγό. Όταν παρήλασαν οι λεβεντόκορμοι Εύζωνες ένοιωσα εθνική υπερηφάνεια.
Ακόμη σκέφτομαι το αγέρωχο βλέμμα τους, καμαρώνω τον βηματισμό τους και ακούω τον χτύπο των τσαρουχιών τους. Σε όποιον παρακολουθεί την αλλαγή φρουράς στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου, οι Εύζωνες προκαλούν ενθουσιασμό και αισθήματα που δεν περιγράφονται με λόγια. Με την πίστη στον Θεό και με τέτοιους λεβέντες δεν πρέπει να φοβόμαστε όταν η πατρίδα μας κινδυνεύει.
Η ευζωνική στολή παραπέμπει στην στολή των οπλαρχηγών και των αγωνιστών της ελληνικής επαναστάσεως. Επειδή έχω την εντύπωση ότι δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες για την στολή που φορούν οι Εύζωνες, θα παραθέσω ορισμένα χρήσιμα στοιχεία για τα εξαρτήματά της.
Ο σκούφος (φάριο) είναι φτιαγμένος από κόκκινη τσόχα και φέρει μια μεταξωτή μαύρη φούντα. Το κόκκινο χρώμα του σκούφου και το μαύρο χρώμα της φούντας συμβολίζουν τις θυσίες το αίμα, το πένθος και τα δάκρυα των Ελλήνων που χύθηκαν στον βωμό της λευτεριάς. Το λευκό υποκάμισο (υποδήτης) με το μεγάλο άνοιγμα των μανικιών, συμβολίζει την αγνότητα των εθνικών αγώνων.
Το γιλέκο (φέρμελη) έχει κέντημα σπάνιας τεχνικής και σχέδια μεγάλης παραδοσιακής και λαογραφικής αξίας. Ένα από αυτά είναι τα αρχικά Χ και Ο τα οποία θεωρείται ότι αντιστοιχούν στις λέξεις Χριστιανός και Ορθόδοξος. Τα κρόσσια είναι μεταξωτά κορδόνια μπλε και άσπρου χρώματος δηλαδή έχουν τα εθνικά χρώματα της σημαίας μας που συμβολίζουν τον καταγάλανο ελληνικό ουρανό και τις όμορφες θάλασσες της πατρίδος μας. Η ζώνη με τις φυσιγγιοθήκες της συμβολίζει την ετοιμότητα του Εύζωνα για αγώνα.
Η φουστανέλα είναι κατασκευασμένη από 30 μέτρα λευκού υφάσματος και αποτελείται από 400 πιέτες που συμβολίζουν τα χρόνια της δουλείας. Τα τσαρούχια (υποδήματα) είναι το πιο χαρακτηριστικό εξάρτημα της στολής. Είναι εξ ολοκλήρου χειροποίητα κατασκευασμένα από σκληρό κόκκινο δέρμα και σόλα οπλισμένη με 60 καρφιά. Κάθε ζευγάρι ζυγίζει περίπου 3 κιλά.
Η μύτη του τσαρουχιού καταλήγει σε μια αιχμηρή προεξοχή επάνω στην οποία κάθεται με χάρη μια όμορφη φούντα.
Η λαϊκή τέχνη έφτιαξε βαρύ το τσαρούχι, κατά τα χρόνια της σκλαβιάς. Για λόγους πρακτικούς και συμβολικούς. Ο πρακτικός λόγος ήταν η σταθερότητα. Για να πατά σταθερά, να γαντζώνει στο έδαφος και να κλωτσά. Να είναι δηλαδή χρήσιμο σε αγώνα σώμα με σώμα.
Ο συμβολικός λόγος είναι η δύναμη. Ο Έλληνας ήθελε το τσαρούχι δυνατό για να νικάει συμβολικά τον κατακτητή. Όπως το τσαρούχι σκαρφάλωνε ψηλά στις βουνοκορφές έτσι και ο ελληνισμός με αυτό το τσαρούχι θα ανέβαινε ψηλά, δηλαδή θα νικούσε τον κατακτητή και θα αποκτούσε την Λευτεριά του.
Δικαίως οι Εύζωνες μας ενθουσιάζουν και εισπράττουν τις ζητωκραυγές και τα χειροκροτήματά μας.
*Συνταξιούχος δασκάλα
