Το 2ο γυμνάσιο Κιλκίς τιμά με ξεχωριστό τρόπο την επέτειο του «Όχι» του 1940

Το 2ο γυμνάσιο Κιλκίς διατηρεί τον ιστότοπο istoria2gymKilkis.blogspot.gr. Το ιστολόγιο αυτό δημιουργήθηκε από τους μαθητές της γ’ γυμνασίου το σχολικό έτος 2015-16 στο πλαίσιο του μαθήματος της Τοπικής Ιστορίας.

Είναι ένα ταξίδι στην ιστορία του Κιλκίς και του 2ου Γυμνασίου μέσα από τα μάτια παλιών και νέων μαθητών. Φυσικά το ιστολόγιο θα εμπλουτίζεται με υλικό σε όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.

Σε λίγες ημέρες θα γιορτάσουμε την επέτειο του «Όχι». Πότε όμως ξεκίνησε να γιορτάζεται αυτή η επέτειος; Στη wikipedia διαβάζουμε:

«Η επέτειος του «ΟΧΙ» γιορτάστηκε για πρώτη φορά στα χρόνια της Κατοχής. Στο κεντρικό κτίριο και στον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποιήθηκε ο πρώτος εορτασµός στις 28 Οκτωβρίου 1941. Γίνονταν ομιλίες από τους φοιτητές, ενώ μίλησε για την επέτειο την παραμονή και ο καθηγητής Κωνσταντίνος Τσάτσος, ο οποίος αρνήθηκε να κάνει µάθηµα την ηµέρα της επετείου με αποτέλεσμα να απολυθεί από το Πανεπιστήμιο.

Στην δεύτερη επέτειο (28 Οκτωβρίου 1942), ο εορτασμός έγινε στην Πλατεία Συντάγµατος με πρωτοβουλία των οργανώσεων ΕΠΟΝ και ΠΕΑΝ. Υπήρχε ανησυχία για το πώς θα αντιδράσουν οι ιταλικές δυνάμεις Κατοχής, οι οποίες όμως δεν παρενέβησαν. Εκδηλώσεις και διαδηλώσεις εκείνη την ημέρα έγιναν και σε άλλες πόλεις.

Στον Πειραιά πραγματοποιήθηκαν ολιγοπληθείς συγκεντρώσεις, ανέβαινε κάποιος σε μια καρέκλα, έβγαζε ένα σύντομο λόγο, και κατόπιν διαλύονταν, για να αποφύγουν επέμβαση των καραμπινιέρων. Δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για το τι έγινε στις 28 Οκτωβρίου 1943. Σύμφωνα με τον Ηλία Βενέζη γιορτάστηκε η επέτειος στο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας, στην πλατεία Κοτζιά (ο Βενέζης ήταν τότε υπάλληλος της τράπεζας).

Κατέφθασαν όμως οι Γερμανοί, που είχαν την ευθύνη της αστυνόμευσης πλέον, υποχρέωσαν όσους συμμετείχαν να σταθούν με τα χέρια ψηλά μέχρι το βράδυ, ενώ έστειλαν και είκοσι περίπου από αυτά τα άτομα σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Κάποια δεν επέστρεψαν.

Για πρώτη φορά η επέτειος γιορτάστηκε επίσημα στις 28 Οκτωβρίου 1944 με παρέλαση ενώπιον του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου.”
Στα σχολεία όμως πότε άρχισε να γιορτάζεται; Λογικά με την απελευθέρωση. Στα αρχεία του Γυμνασίου Κιλκίς πάντως η πιο παλιά αναφορά σε εορτασμό που βρήκαμε, προέρχεται από το 1947 (φυσικά αυτό δεν αποκλείει το γεγονός να γιορτάστηκε η επέτειος και τα προηγούμενα χρόνια).

Στο πρακτικό του σχολείου μας διαβάζουμε:
(ο γραφικός χαρακτήρας του συντάκτη είναι ιδιαίτερα δύσκολος, μεταγράφουμε όσα αφορούν την γιορτή, έχουν κάποιο ενδιαφέρον για το θέμα μας και μπορούμε να τα διαβάσουμε)

Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 1947
Αριθμός πράξης 13
Εν Κιλκίς σήμερον την 22α του μηνός Οκτωβρίου ημέραν της εβδομάδος Τετάρτην και ώραν 12ην π.μ. συνήλθεν ο Σύλλογος καθηγητών του Γυμνασίου εις συνεδρίαν.
………………………………………………………………………………………………..
Θέμα: Ειδικόν πρόγραμμα εορτασμών της 25ης 27ης και 28ης Οκτωβρίου. Ο κ.
Το προσεχές Σάββατον 25 Οκτωβρίου και ώραν 9,45 παραμονήν της θριαμβευτικής εισόδου του στρατού μας εις Θεσσαλονίκην και επί τη ενάρξει των μαθημάτων του παρόντος σχολικού έτους, το Γυμνάσιον τελεί την …. εορτήν της Σημαίας…
5) Ο κ. Γυμνασιάρχης θα αναγνώση τη σχετική Β.Δ. και το πρακτικό του Συλλόγου και θα ονομάση τον σημαιοφόρον του Γυμνασίου καθώς και τους παραστάτας και τας παραστάτιδας …”
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
“Πρόγραμμα εορτασμού του ιστορικού “ΟΧΙ”
Την προσεχή Δευτέραν 27ην Οκτωβρίου και ώραν 10.30 π.μ. παραμονήν της εορτής του ιστορικού ΟΧΙ δια του οποίου το Ελληνικόν έθνος έδωκεν την Νίκην σε ολόκληρον τον κόσμον, το Γυμνάσιον τελεί εορτήν …. κληθή αι αρχαί και οι γονείς και κηδεμόνες των μαθητών 2) Θέλει γίνη παράταξις των μαθητών και μαθητριών προ του Γυμνασίου και …. της σημαίας 3) Ομιλία του κυρίου Γυμνασιάρχου “η σημασία του ιστορικού ΟΧΙ της 28/10/1940” 4) Θέμα “Ελλάδα μου γλυκειά” υπό χορωδίας του Γυμνασίου. 5) Ομιλία υπό του κ. καθηγητού Ιωαννίδη Ευσταθίου (;) 6) Ποίημα “28 Οκτωβρίου 1940” Στρατή …. υπό μαθητρίας Χαριτοπούλου Α…. 7) Άσμα “περνά ο στρατός” υπό χορωδίας μαθητριών του Γυμνασίου. 8) Απαγγελία ποιημάτων υπό μαθητών Παπαδοπούλου Κ. Μαρκίδου (;) Γ. 9) Χορωδία “Σώπα σε μάνα” 10) Εθνικός Ύμνος 11) Ώρα 12 π.μ. κατάθεσις στεφάνου υπό κ. Γυμνασιάρχου εις Ηρώον πεσόντων. Την ημέραν αυτήν δε θα γίνει μάθημα. 12) εκκλησιασμός 13) συμμετοχή εις εορτασμόν 14) φωταγώγησις σχολείων 27, 28”.

Και για να συμπληρώσουμε την αναδρομή μας σε εκείνες τις μέρες ας θυμηθούμε τι συνέβαινε στο Γυμνάσιο Κιλκίς τις πρώτες μέρες του ελληνοϊταλικού πολέμου …
Στις 28 Οκτωβρίου 1940 η Ιταλία κήρυξε τον πόλεμο στην Ελλάδα. Όλοι οι Έλληνες, από όποια θέση και αν βρίσκονταν και με κάθε τρόπο, συνέβαλαν στον εθνικό αγώνα. Το Γυμνάσιο Κιλκίς δεν μπορούσε να μείνει αμέτοχο: Στις 11 Νοεμβρίου 1940 συντάσσεται πρακτικό του Συλλόγου Διδασκόντων στο οποίο με την 10η πράξη ο Σύλλογος διδασκόντων: “…λαβών υπ’ όψιν τας εκτάκτους κρατικάς ανάγκας λόγω της κηρύξεως του πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος αποφασίζει παμψηφεί όπως διενεργηθεί έρανος μεταξύ των καθηγητών του Γυμνασίου το προϊόν του οποίου θα διατεθή δι’ εθνικούς σκοπούς υπέρ της αγωνιζομένης πατρίδος. κατόπιν τούτου κατεβλήθη το έναντι εκάστου αναγραφόμενον ποσόν:
……..
Το ως άνω συλλεγέν ποσόν εξουσιοδοτείται ο γυμνασιαρχών κ. Αθανάσιος Τσούντας όπως καταθέση εις το ενταύθα υπ/μα της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος, εις τον ανοιγέντα ειδικόν λογαριασμόν του πανελληνίου εράνου της κοινωνικής πρόνοιας. Εν συνεχεία ο σύλλογος των καθηγητών εκφράζει την ευχήν όπως δια τον αυτόν σκοπόν διατεθούν τα δύο τρίτα (2/3) των εισπράξεων του σχολικού ταμείου κατόπιν εισηγήσεως του κ. Αθανασίου Τσούντα εις το συμβούλιον της σχολικής εφορείας…”

Λίγο αργότερα (9-12-1940) με νέο πρακτικό (πράξις 11η) “… ο σύλλογος των καθηγητών αποφασίζει όπως, εκ των εισπραχθέντων εν αρχή του σχολικού έτους χρημάτων από τους μαθητάς δια την αγοράν γραφικής ύλης τόσον δια τα απρόοπτα όσο και για τα εξαμηνιαία διαγωνίσματα, διατεθούν ως πρώτη δόσις οκτώ χιλιάδες δραχμαί (8.000) δια την ενίσχυσιν του ιερού ημών αγώνος. Εν την τοιαύτην δε ημών απόφασιν είμεθα πλέον ή βέβαιοι ότι συμφωνούν απολύτως και οι μαθηταί.

Γ’) Τόνωσις του εθνικού φρονήματος εν υπαίθρω – Ακολούθως λαμβάνεται απόφασις όπως καταρτισθεί συνεργείον εκ καθηγητών το οποίον περιερχόμενον της υπαίθρου και εν συνεργασία μετά των κατά τόπους δημοδιδασκάλων, επιδιώκη την διεκπεραίωσιν των υποθέσεων των στρατευθέντων και συντελή εις την τόνωσιν του εθνικού φρονήματος των χωρικών δια καταλλήλων συζητήσεων εις τα διάφορα κέντρα. Προς τούτο συνιστώμεν τριμελή επιτροπήν ….”

Αξίζει να προσέξουμε ότι από το σύλλογο καθηγητών απουσιάζουν δύο μέλη (οι κ.κ. Γεώργιος Γεωργόπουλος και Γεώργιος Σπηλιόπουλος) οι οποίοι είχαν καταταγεί στις τάξεις του στρατού…