Ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί: Απορίες, μύθοι και αλήθειες

Γράφει ο Πολύκαρπος Βασιλειάδης*

Οπως ακούγεται, οι πρώτοι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί θα ξεκινούν στις 29 Νοεμβρίου και είναι φυσικό να γεννώνται ποικίλες απορίες.

Υπάρχει διαφορά μεταξύ της γνωστής διαδικασίας, σε σχέση με την διαδικασία του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού; …Καταστρατηγούνται δικαιώματα δανειοληπτών ή απλώς αλλάζουν κάποιες διαδικαστικές ενέργειες; Ποιά από όσα ακούγονται είναι αλήθεια και ποιά είναι επικοινωνιακά ”παιχνίδια”;
Παρακάτω θα προσπαθήσουμε όσο το δυνατόν πιο απλά και κατανοητά να αποσαφηνίσουμε κάποια πράματα.

ΜΥΘΟΙ ΗΛΕΚΡΤΟΝΙΚΩΝ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΩΝ

Α μύθος:
Με τον ηλεκτρονικό πλειστηριασμούς ο δανειολήπτης θα χάνει το σπίτι του χωρίς να μάθει πότε, πώς και γιατί. Η αλήθεια είναι ότι η διαδικασία του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού είναι όμοια με εκείνη του κοινού πλειστηριασμού. Όπως στην πρώτη περίπτωση (παραδοσιακή μορφή πλειστηριασμού) επιδίδεται στον οφειλέτη η κατασχετήρια έκθεση για να λάβει γνώση ακινήτου, ποσών, τόπου, και ημερομηνιών έτσι και στον ηλεκτρονικό πλειστηριασμό έχει αναφαίρετο το δικαίωμα να ζητήσει την ακύρωσή του χρησιμοποιώντας κάθε νόμιμο μέσο και τρόπο. Επιπροσθέτως στον ηλεκτρονικό πλειστηριασμό επιβάλλεται να γίνεται ειδική αναφορά για την διενέργεια της αναγκαστικής εκποίησης με ηλεκτρονικά μέσα και στην εντολή προς εκτέλεση και στην κατασχετήρια έκθεση και στο απόσπασμα που εκδίδει και δημοσιεύει ο δικαστικός επιμελητής. Συνεπώς ο οφειλέτης δεν στερείται κανένα από τα νόμιμα δικαιώματά του καθώς και κάθε δυνατότητας που είχε έως τώρα.

Β μύθος:
Ο οφειλέτης δεν θα γνωρίζει πότε γίνεται ο πλειστηριασμός και κατά συνέπειαν θα χάσει το σπίτι του χωρίς να ξέρει πότε. Η αλήθεια είναι ότι ο οφειλέτης οπωσδήποτε λαμβάνει γνώση του γεγονότος του επερχόμενου πλειστηριασμού που θα εκτελείται επτά μήνες μετά. Ακόμη θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τη διαδικασία του πλειστηριασμού από τον υπολογιστή του όπως θα έκανε με φυσική παρουσία στον τόπος διενέργειας. Το μόνο που χρειάζεται είναι να εγγραφεί ως παρατηρητής στη διαδικασία μέσο των συστημάτων ηλεκτρονικών πλειστηριασμών (ΗΛ.ΣΥ.ΠΛΕΙΣ) και μέσο της σχετικής ιστοσελίδας www.eauction.gr όπου θα γίνεται η παρακολούθηση των πλειστηριασμών

ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ. ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΩΝ

Α αλήθεια
Θα αποτελεί μια διαρκή διαδικασία. Το ότι θα διενεργούνται κάθε εργάσιμη Τετάρτη (όπως πάντα) αλλά πλέον και Πέμπτη και Παρασκευή από τις 10.00 έως τις 18.00.
Οι τράπεζες έχουν στόχο να εισπράξουν έσοδα από πλειστηριασμούς έως το 2019 το ποσό των 11 δισ. ευρώ με αμφίβολο βέβαια αποτέλεσμα και αυξημένη την πιθανότητα να καταρρεύσει η αγορά ακινήτων αφού αναμένεται πολύ μεγάλη προσφορά, άρα πολύ χαμηλές τιμές.

Β αλήθεια
Μέσο των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών λαμβάνουν γνώση περισσότεροι και μπορούν να συμμετάσχουν οι πάντες από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου αρκεί να εγγραφούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα χωρίς να απαιτείται η ύπαρξη ελληνικού ΑΦΜ και αρκεί η χρήση του σχετικού αριθμού (ΑΦΜ) που διαθέτουν αν πρόκειται για κατοίκους της Ευρωπαικής Ένωσης.

Γ αλήθεια
Ο πλειστηριασμός είναι η έσχατη προσπάθεια του δανειστή (τράπεζα) να ανακτήσει την απαίτησή του. Αυτό σημαίνει ότι ο οφειλέτης είτε κακόπιστα, είτε αφελώς, είτε λόγω άγνοιας δεν χρησιμοποίησε όσα «εργαλεία» του δίνει ο νόμος (Κώδικας Δεοντολογίας, Εξωδικαστικός, Διαδικασία Εξυγίανσης, υπερχρεωμένα νοικοκυριά, διμερής διαπραγμάτευση κλπ) είτε επειδή η υπερχρέωσή του δεν δίνει καμμία δυνατότητα ρύθμισης για την οφειλή του. Σε περίπτωση πλειστηριασμού το βέλτιστο για τον οφειλέτη θα ήταν να προκληθεί ζωηρός και ελεύθερος ανταγωνισμός μεταξύ των υποψήφιων πλειοδοτών σε μια οργανωμένη διαδικασία ώστε να επιτευχθεί τον υψηλότερο πλειστηρίασμα. Το υψηλό πλειστηριάσμα δύναται να εξοφλήσει την οφειλή και σε ιδανική περίπτωση όπου υπάρξει περίσσευμα του πλειστηριάσματος – μετά την ικανοποίηση του επισπεύδοντος και των υπολοίπων αναγγελθέντων δανειστών – αυτό θα περιέλθει στον οφειλέτη.

Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί ήρθαν για να μείνουν διότι αφ’ ενός μεν αποτελούν προαπαιτούμενο και αφ’ ετέρου δε συνιστούν εκσυγχρονισμό ενός υφιστάμενου θεσμού.

Ωστόσο είναι ”υποχρέωση” κάθε δανειολήπτη να ασκήσει τα δικαιώματά του με κάθε νόμιμο μέσο (είτε μέσο της διαπραγματευτικής οδού, είτε μέσο της δικαστικής) και σε καμμία περίπτωση δεν πρέπει να μείνει άπρακτος παρακολουθώντας τις εξελίξεις.

Δυστυχώς το πρόβλημα της υπερχρέωσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων δεν μπορεί να λυθεί με τους πλειστηριασμούς. Απαιτούνται ριζοσπαστικές πολιτικές και οικονομικές παρεμβάσεις που μέχρι στιγμής δεν φαίνονται στον ορίζοντα…
* Οικονομολόγος, πρώην διευθυντικό τραπεζικό στέλεχος, τηλ. 6942296992