Ο ρόλος του δικηγόρου την περίοδο της “κρίσης”

Γράφει ο Στάθης Τσομίδης

Πολλές φορές τα τελευταία οκτώ χρόνια, άκουσα από εντολείς μου, που έφτασαν απελπισμένοι από την φορο -καταιγίδα, και τον απηνή πόλεμο-εισπρακτικό- των Τραπεζών,στο γραφείο μου,και εσείς τί κάνετε? Συνήθως πρόκειται για ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας, που έχουν ακόμη στο DNA τους, την ξεχασμένη λειτουργία της Δικαιοσύνης και των Λειτουργών της, δηλαδή και των Δικηγόρων.

Αυτές οι απόψεις, δημοκρατικό κεκτημένο, παλαιότερων χρόνων, που σημάδεψαν την χώρα μας, κυρίως την δεκαετία του 1960,είναι μεν διαδεδομένες στους μεγαλύτερους σε ηλικία, σε αντίθεση με τους νεώτερους, που ουσιαστικά όποια συμβουλή και αν τους παράξει, αυτοί μονίμως ρωτούν για τα έξοδα και την αμοιβή, χωρίς ,σχεδόν ποτέ, στον ισολογισμό τους, να σταθμίσουν και την έννοια του πολίτη.

Βέβαια , όσο κανείς -και κυρίως ο γράφων- δεν απαιτεί από τον άλλο να είναι ο “ήρωας της καθημερινότητα”, τόσο οι σκέψεις και οι αμφιβολίες μου γιγαντώνονται, όταν τυχαίνει να ακούσω ότι άλλοι Συνάδελφοί μου, συμβούλεψαν “να τα βρείτε με την Τράπεζα, το Κράτος, την Εφορία”κ.λ.π.

Όχι ,βέβαια, γιατί διατρέχομαι από μια ιδέα δικομανίας, αλλά κυρίως γιατί οικτίρω των όποιο Λειτουργό της Δικαιοσύνης, δείχνει, δια των νομικών του γνωμοδοτήσεων, ότι έχει παραιτηθεί και δεν μπορεί, να συμβουλεύσει και να ενεργήσει, υπέρ του εντολέα του, όταν πρόκειται να συγκρουστεί με τις Αρχές,δηλαδή την Εξουσία.

Αυτή η τακτική, που βέβαια δεν έχει να κάνει με την νομική συμπαράσταση κατά το στάδιο των διαπραγματεύσεων με εξωδικαστικό συμβιβασμό,φανερώνει οτι στις μέρες μας, ο κλάδος μας, πόρρω απέχει από τους παλαιότερους Συναδέλφους, ακόμη και της δεκαετίας του 1990.

Ο Δικηγόρος και τότε αλλά κυρίως τώρα, την περίοδο της οικονομικής, και όχι μόνον κρίσης, είναι ο άνθρωπος που με την γνώση του, και την εμπειρία τους, πρέπει και υποχρεούται να εξαντλήσει όλα τα νόμιμα μέσα για να προστατεύσει τον εντολέα του, πριν του υποδείξει να συμβιβαστεί.

Αυτή όμως η υπόδειξη ,προϋποθέτει σε συνεχή ενημέρωση, διάβασμα κατά το κοινώς λεγόμενο,αλλά κυρίως, υψηλό αίσθημα αυτοπεποίθησης για τον δρόμο ,τον νομικό,που επέλεξε για την λύση του προβλήματος.

Και εδώ έγγυται το πρόβλημα και έτσι η λειτουργία του Δικηγόρου έπαψε να είναι η υπεράσπιση των αδύναμων, με μετατράπηκε σε επάγγελμα, μάλιστα για πολλούς (π.χ. Τζήμερος) παρασιτικό, σε σημείο να απεμπολείται και αυτή η κοινωνική του θέση, στις μέρες μας. Η λαίλαπα των μνημονίων, είναι και λαίλαπα νόμων. Χωρίς τους οποίους δεν μπορούν να εφαρμοστούν. Και η ερμηνεία και η εφαρμογή αυτών των νόμων είναι δουλειά του Δικηγόρου.

Όμως , από την άλλη πλευρά και ο ίδιος ο Δικηγόρος, μετέχοντας στο κοινωνικό γίγνεσθαι, είναι και αυτός αποδέκτης των επιπτώσεων των αποτελεσμάτων της κρίσης.

Και σε αυτό το σημείο , υπάρχει η μεγάλη,κρίσιμη, επιλογή. Όταν ενεργεί ο Δικηγόρος, υπέρ του εντολέα του, πρέπει, αλλά δεν μπορεί να του το επιβάλλει κανένας, παρά μόνον η συνείδησή του, να αποβάλει το προσωπικό στοιχείο, τα όποια “οικονομικά, οικογενειακά, κοινωνικά προβλήματά του” και κυρίως να αποβάλει την νοοτροπία της μη σύγκρουσης, προς υπεράσπιση του εντολέα του.

Η προσπάθεια αυτή, ο πόλεμος ο εσωτερικός, είναι δύσκολος, και για τους περισσότερος, ούτε καν υπάρχει. ΟΙ σκέψεις κατά την εφαρμογή των νόμων, κυρίως κατά την επιλογή του εντολέα, αποβλέπει μόνο στην οικονομική απολαβή, θεμιτή και υποχρεωτική, όχι όμως στην δικαίωση με κάθε νόμιμο μέσον του έχοντος, συνήθως δίκαιο, εντολέα.

Έτσι ο κοινωνικός ρόλος του Δικηγόρου, εξαφανίζεται. Υπερτερεί ο ρόλος του επαγγελματία, τελευταία μάλιστα και σε φορολογικό επίπεδο καταγράφηκε επίσημα αυτή η αλλαγή, αφού χαρακτηριζόμαστε, φορολογικά, όχι ως “ελεύθεροι επαγγελματίες”, αλλά ως αυτοαπασχολούμενοι, εξομοιούμενοι με τους εμπόρους. Για αυτό άλλωστε ο νόμος δεν μιλάει πλέον για έκδοση εκ μέρους μας Αποδείξεων Παροχής Υπηρεσιών, αλλά….για Τιμολόγια.

Δεν ,θέλω να υποτιμήσω κανέναν, και πολύ περισσότερο τους συναδέλφους μου, που όπως και εγώ, έχουμε υποστεί δραματική μείωση των εισοδημάτων μας, υπερφορολόγηση και πολλοί δυστυχώς αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το επάγγελμά τους. Είμαι όμως βέβαιος, ότι τα συλλογικά μας όργανα δεν φρόντισαν να ενισχύουν όχι οικονομικά, ούτε καν ηθικά τους συναδέλφους και κυρίως τους νέους που είναι στην αρχή της καριέρας τους.

Κοινωνία όπου οι Δικηγόροι και τα Συλλογικά τους όργανα, δεν μπορούν να παίξουν τον θεσμικό τους ρόλο ,είναι κοινωνία παραδομένη, υποταγμένη και έρμαια σε κάθε ένα λαοπλάνο (πχ. Σόρρα).

Αντίθετα Δικηγόροι και Δικηγορικοί Σύλλογοι που λειτουργούν και ενεργούν, η λειτουργία τους αποβαίνει πάντοτε υπέρ του κοινωνικού συνόλου. Γιατί τελικά η Δημοκρατία, δεν είναι λόγια, είναι η πιστή εφαρμογή των νόμων και η ισότητα των πολιτών έναντι του νόμου.

ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ Υπ. Πρόεδρος Δ.Σ.Θ.
“ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΠΑΡΑΤΑΞΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ”