Αρθρογραφία

Προτάσεις περί εθελοντισμού

Με αφορμή την πρόσφατη εκδήλωση του δήμου Κιλκίς, της ΚΔΕΚ και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης περί εθελοντισμού, αναλογίσθηκα το πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργεί σήμερα ο εθελοντής και προσφέρει τις υπηρεσίες του σε δομές του ελλαδικού χώρου. Σίγουρα, η εμπειρία μου στην χώρα μας διαφοροποιείται κατά πολύ από την αντίστοιχη εμπειρία μου στην Μεγάλη Βρετανία. Κι αυτό,διότι στην Ελλάδα υπάρχει μια διαστρεβλωμένη άποψη για το τι σημαίνει τελικώς «είμαι εθελοντής, αναζητώ εθελοντές, δομώ ένα ενεργό και αλληλέγγυο δίκτυο εθελοντισμού».
Άποψή μου είναι ότι για να διαρκέσει στο χρόνο ένα τέτοιο δίκτυο, απαραίτητη είναι η σύστασή του και η λειτουργία του υπό την εποπτεία του δήμου, ο οποίος διαθέτει ή θα έπρεπε να διαθέτει μια καταγραφή για τις ανάγκες των πολιτών, τις ελλείψεις και τις παραλείψεις του κράτους,ούτως ώστε να κατορθώσει με ένα έμπειρο στελεχιακό δυναμικό να εκπαιδεύσει, να συντονίσει και να κατευθύνει τους εθελοντές προς την σωστή κατεύθυνση.
Αυτό που απουσιάζει, όλα αυτά τα χρόνια από τον δήμο μας είναι ένα γραφείο εθελοντισμού, με καταρτισμένα στελέχη που σαφέστατα δε θα είναι εθελοντές. Διότι ο εθελοντής δεν μπορεί να είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και διότι ο εθελοντής χρειάζεται κάποιον γνώστη του εκάστοτε αντικειμένου προκειμένου να τον εκπαιδεύσει. Πολλές φορές, λοιπόν, στα εγχειρήματά του το κράτος λησμονεί αυτόν τον πρωταρχικό και καθοριστικό παράγοντα, την εκπαίδευση.
Μπορεί να διαθέτω χρόνο, ενέργεια, όρεξη για δουλειά, αλλά σε ποιον τομέα θα μπορούσα να προσφέρω τα μέγιστα, με αποτελεσματικότητα και πώς; Κι τούτο γιατί ο εθελοντής δεν είναι μια αφηρημένη και γενικόλογη ιδιότητα. Ο προσδιορισμός του ακριβούς αντικειμένου με το οποίο θα ασχολείται χρειάζεται να είναι καθορισμένο με σαφήνεια. Δεν μπορεί, επομένως, την μια ημέρα να ασχολείται με τον τομέα της καθαριότητας και την επομένη με τις κοινωνικές υπηρεσίες.
Για το λόγο αυτό, το γραφείο εθελοντισμού χρειάζεται να διαθέτει «πυλώνες» στους οποίους θα ηγείται ένα στέλεχος με εμπειρία, του οποίου αντικείμενο θα είναι να συντονίζει την ομάδα του. Μια ομάδα, λοιπόν, περιβάλλοντος και καθαριότητας, μια άλλη κοινωνικών υπηρεσιών, μια άλλη αιμοδοσίας και ούτω καθεξής.
Έτσι, όταν εγώ, ως πολίτης, θελήσω να προσφέρω τις υπηρεσίες μου εθελοντικώς θα απευθυνθώ σε μια δομή που θα μπορέσει να με κατευθύνει και να αξιοποιήσει ανάλογα την ενέργεια και το ενδιαφέρον μου.
Μια άλλη, επίσης, παρανόηση που δημιουργείται είναι ότι ο εθελοντής παρέχει υπηρεσίες αντί εργαζομένου ή ελλείψει εργατικού δυναμικού. Ο ρόλος του εθελοντή δεν είναι τίποτε άλλο παρά συμπληρωματικός, δίπλα σε, συνήθως κάποιο ήδη υπάρχον προσωπικό. Ο εθελοντής σε καμμιά περίπτωση δεν υποκαθιστά τον εργαζόμενο. Και το λέω αυτό διότι πολλές φορές έχω ακούσει σε δομές να αξιοποιούν εθελοντές δίχως εκπαίδευση και χωρίς να ηγείται κάποιος της ομάδας.
Αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει μόνο για να απασχολείται εμμίσθως προσωπικό αλλά και γιατί ο εθελοντής χρειάζεται να παρέχει τις υπηρεσίες του για λίγες ώρες μόνο την ημέρα ή ακόμα και την εβδομάδα. Διαφορετικά, κινδυνεύει τόσο ο ίδιος από το πολύ γνωστό σε πολλούς σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout), όπως και η ίδια η δομή από αναποτελεσματικότητα σε ενέργειες και δράσεις.
Είναι εξ ίσου σημαντικό στον εθελοντισμό το «δούναι και λαβείν» και επειδή στην προκειμένη περίπτωση το άτομο δε λαμβάνει οικονομικές απολαβές χρειάζεται με βεβαιότητα την ηθική επιβράβευση και τη δημόσια αναγνώριση, προκειμένου να έχει το σθένος να συνεχίσει αλλά και να εισπράττει ικανοποίηση από την προσφορά του.
Στα σίγουρα ο εθελοντής δεν είναι φιλάνθρωπος. Είναι ένας πολίτης που επιθυμεί να παρέχει φροντίδα και στήριξη στο συνάνθρωπό του και στην κοινωνία μας, με μέτρο και όριο, συνεργαζόμενος με επαγγελματίες που θα σεβαστούν την προσωπικότητα και την προσφορά του.
Εβδομαδιαίες ομάδες εποπτείας και συντονισμού των δράσεων των εθελοντών δεν μπορεί παρά να είναι επιβεβλημένες, με στόχο την ψυχοσυναισθηματική αποφόρτιση, την αλληλοστήριξη και την αλληλοφροντίδα των συμμετεχόντων.
Και για να συμβούν όλα αυτά, δεν χρειάζονται πολλά. Μεράκι, καλή διάθεση, αξιοποίηση του έμπειρου επιστημονικού προσωπικού, συνεργασία με φορείς, λιγότερος ναρκισσισμός, για να καταλήξουμε με επιτυχία, για την πρόοδο της κοινωνίας μας, από το «εγώ στο εμείς».

Περισσότερα
Δείτε ακόμα

Το Eurojackpot αποκλειστικά στα καταστήματα ΟΠΑΠ

Διαθέσιμο στην Ελλάδα το ευρωπαϊκό παιχνίδι που μοιράζει μέχρι και 120 εκατ. ευρώ Διαθέσιμο στην Ελλάδα είναι το δημοφιλές ευρωπαϊκό παιχνίδι Eurojackpot, που μοιράζει κέρδη μέχρι και 120 εκατ. ευρώ. Η συμμετοχή στο παιχνίδι, που έκανε πρεμιέρα στη χώρα μας πριν τρεις εβδομάδες , γίνεται αποκλειστικά μέσω των […]