Γενικά

Προστασία κύριας κατοικίας

Γράφει η Ελένη Στ.Σισμανίδου*

Γράφει η Ελένη Στ.Σισμανίδου*

Ο περίφημος νόμος περί «υπερχρεωμένων νοικοκυριών», γνωστός στο ευρύ κοινό και ως Νόμος Κατσέλη, έχει υποστεί πολλές τροποποιήσεις από το 2010 και εντεύθεν, οπότε και ψηφίστηκε για πρώτη φορά.

Στις τελευταίες τροποποιήσεις του ,κατά τα έτη 2015 και 2016 , διακρίνουμε κλιμακούμενη αυστηροποίηση των προϋποθέσεων υπαγωγής με ταυτόχρονη «χαλάρωση» του νομοθετικού πλαισίου για την προστασία της κύριας κατοικίας από καταδιωκτικά μέτρα, όπως λόγου χάριν οι πλειστηριασμοί.

Συνέπεια των εξελίξεων αυτών, αποτελεί η εξαίρεση μεγάλου αριθμού δανειοληπτών με μη εξυπηρετούμενα δάνεια από την προστασία του νόμου, με αναπόφευκτη πλέον απόρροια τον πλειστηριασμό ακόμη και της κύριας κατοικίας όσων αδυνατούν να ανταποκριθούν στην αποπληρωμή του δανείου τους ,διότι δε θα πληρούν τις προϋποθέσεις των νέων διατάξεων του νόμου.

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

Έως την 31η Δεκεμβρίου 2018 ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει αίτημα προστασίας της κύριας κατοικίας του στο αρμόδιο Δικαστήριο. Για την άσκηση του δικαιώματος υπαγωγής στην διάταξη προστασίας της κύριας κατοικίας, πρέπει να πληρούνται ταυτόχρονα οι παρακάτω προϋποθέσεις :

α) η συγκεκριμένη κατοικία να χρησιμεύει ως κύρια κατοικία του οφειλέτη και όχι απαραίτητα ως πρώτη,

β) το μηνιαίο οικογενειακό του εισόδημα να μην υπερβαίνει το επαρκές για την κάλυψη των εύλογων δαπανών διαβίωσης, το ύψος των οποίων ορίζεται από το νόμο ,

γ) η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας του (και όχι απαραίτητα της πρώτης) να μην υπερβαίνει τις 180.000 ευρώ για τον άγαμο, τις 220.000 χιλιάδες ευρώ για τον έγγαμο προσαυξημένη αναλόγως για κάθε τέκνο, με βάση τις διατάξεις του νόμου,

δ) ο οφειλέτης να είναι συνεργάσιμος δανειολήπτης, βάσει του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών, όπως ψηφίστηκε και ισχύει,

ε) ο οφειλέτης να βρίσκεται σε πραγματική αδυναμία πληρωμής και τέλος,

στ) να διασφαλίζεται ότι οι πιστωτές δεν θα βρεθούν, χωρίς τη συναίνεσή τους, σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν στην οποία θα βρίσκονταν σε περίπτωση έναρξης διαδικασιών εκτέλεσης.

Συμπερασματικά, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι για την υπαγωγή του οφειλέτη στην εν λόγω διάταξη του νόμου ΚΑΤ’ ΑΡΧΗΝ πρέπει να συντρέχουν ταυτόχρονα όλες οι παραπάνω προϋποθέσεις στο πρόσωπο του.

Έπειτα, στο κείμενο του νόμου διατυπώνεται σαφώς ότι προστατεύεται η κύρια κατοικία και όχι απαραίτητα η πρώτη, και τρίτον ότι η επάρκεια του μηνιαίου οικογενειακού εισοδήματος ορίζεται με αντικειμενικά κριτήρια από το νόμο.

Τέλος, παρά την παραφιλολογία που αναπτύσσεται περί του αντιθέτου, εξακολουθεί να ισχύει μέχρι και την 31 Δεκεμβρίου του 2018 η προστασί της κύριας κατοικίας μέσω της υπαγωγής του οφειλέτη στον νόμο περί υπερχρεωμένων νοικοκυριών.

Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται οι ενδιαφερόμενοι δανειολήπτες να συμβουλεύονται τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους, προκειμένου για την υπαγωγή στην εν λόγω διάταξη προστασίας της κύριας κατοικίας.

Για την υπαγωγή στην προστατευτική διάταξη της κύριας κατοικίας, ο οφειλέτης πρέπει να ανταποκρίνεται στην έννοια του «συνεργάσιμου δανειολήπτη», όπως ορίζεται στον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών, δηλαδή

α. παρέχει πλήρη και επικαιροποιημένα στοιχεία επικοινωνίας στους δανειστές (π.χ. αριθμούς σταθερού, κινητού τηλεφώνου διεύθυνση κατοικίας,εργασίας, κτλ) και ορίζει συγγενικό ή φιλικό πρόσωπο, ως αντίκλητο επικοινωνίας για κάθε περίπτωση, που ο ίδιος δεν είναι διαθέσιμος,

β. όταν γνωστοποιεί πληροφορίες, πλήρεις και με ειλικρίνεια προς το δανειστή αναφορικά με την τρέχουσα οικονομική του κατάσταση, εντός 15 εργασίμων ημερών από την ημέρα μεταβολής της ή εντός 15 εργάσιμων ημερών από την ημέρα που θα ζητηθούν ανάλογες πληροφορίες από το δανειστή,

γ. όταν γνωστοποιεί πληροφορίες, πλήρεις και με ειλικρίνεια προς το δανειστή ή όποιον ενεργεί για λογαριασμό του, οι οποίες θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην μελλοντική οικονομική του κατάσταση, εντός 15 εργάσιμων ημερών από την ημέρα που θα περιέλθουν σε γνώση του (π.χ. ανακοινώσεις απόλυσης, καταγγελίες μισθώσεων, εξαγορά ασφαλιστικών προϊόντων, κέρδη οποιασδήποτε μορφής κ.λπ.) και

δ. όταν συναινεί σε διερεύνηση εναλλακτικής πρότασης αναδιάρθρωσης με το δανειστή.

Κατά την αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων ενός δανειολήπτη λαμβάνεται υπόψη, παράλληλα με άλλες πηγές πληροφόρησης, και το επίπεδο των λεγόμενων «εύλογων δαπανών διαβίωσης» :

Ο αντικειμενικός προσδιορισμός των δαπανών, που απαιτούνται για την κάλυψη των βασικών για τη διαβίωση ενός νοικοκυριού περιλαμβάνει τις δαπάνες για διατροφή, ένδυση και υπόδηση, λειτουργικά έξοδα κατοικίας, μετακίνηση, για επισκευή και συντήρηση επίπλων και οικιακού εξοπλισμού, είδη οικιακής κατανάλωσης, για ενημέρωση και μόρφωση, υπηρεσίες τηλεφωνίας και ταχυδρομείων, αγαθά και υπηρεσίες υγείας, υπηρεσίες εκπαίδευσης, υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας και οικονομικές υπηρεσίες.

Κάθε νοικοκυριό αντιμετωπίζεται ως μια ξεχωριστή περίπτωση. Γι’ αυτό και ο προσδιορισμός των εύλογων δαπανών γίνεται σε εξατομικευμένη βάση, λαμβανομένης υπόψη τόσο της οικογενειακής κατάστασης όσο και των τυχόν ιδιαίτερων συνθηκών, όπως χρόνιες ασθένειες, φυσικές ή διανοητικές αναπηρίες, κ.τ.λ.

Εν όψει των ανωτέρω και εφ’ όσον ο οφειλέτης τελικά υπαχθεί στην προστασία του νόμου, ακολουθεί ο προσδιορισμός του χρόνου εξόφλησης της Οφειλής, όπου λαμβάνονται υπ’ όψιν το ύψος της οφειλής και η οικονομική δυνατότητά του.

Το ανώτατο χρονικό όριο ορίζεται ρητά στα είκοσι έτη, με εξαίρεση τις δανειακές συμβάσεις , η διάρκεια των οποίων συμφωνήθηκε για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των είκοσι ετών , οπότε και ο δικαστής έχει τη δυνατότητα να επιμηκύνει την διάρκεια αποπληρωμής με ανώτατο όριο τα 35 έτη.

Η προστατευτική – για την κύρια κατοικία – διάταξη επιβάλλει υποχρεώσεις στον οφειλέτη, η μη τήρηση των οποίων έχει ως αποτέλεσμα αφενός την καταγγελία της ρύθμισης από τους πιστωτές , αφετέρου την έκπτωση από την ανωτέρω ρύθμιση. Ειδικότερα, η καθυστέρηση καταβολής τεσσάρων διαδοχικών μηνιαίων δόσεων ετησίως ή δόσεων , ώστε το συνολικό ύψος του ποσού να υπερβαίνει αθροιστικώς την αξία τεσσάρων μηνιαίων δόσεων ετησίως, δίνει τη δυνατότητα καταγγελίας της ρύθμισης από τους πιστωτές ,με ταυτόχρονη εκκίνηση διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης , ακόμα και της κύριας κατοικίας του οφειλέτη.

Επί πλέον, ο οφειλέτης υποχρεούται στην ειλικρινή δήλωση για τα περιουσιακά στοιχεία και εισοδήματά του, τόσο κατά την υποβολή της αίτησης υπαγωγής όσο και κατά την περίοδο ρύθμισης των οφειλών του, με «ποινή» την έκπτωση από την ρύθμιση .

Με τις τελευταίες τροποποιήσεις, μεταξύ άλλων, προβλέφθηκε και η δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών στο Δημόσιο (ασφαλιστικά ταμεία, Δ.Ο.Υ. κτλ) με την προϋπόθεση ότι συντρέχουν ταυτόχρονα οφειλές και προς ιδιώτες πιστωτές.

Εν κατακλείδι, ο πληρεξούσιος δικηγόρος του εκάστοτε ενδιαφερόμενου δανειολήπτη έχει την αρμοδιότητα να του παράσχει εξατομικευμένες συμβουλές σχετικά με την υπαγωγή του στις διατάξεις του νόμου «περί υπερχρεωμένων νοικοκυριών».

* Δικηγόρος, διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια ΥΔΔΑΔ με εξειδίκευση στην τραπεζική διαμεσολάβηση και πιστοποίηση στην οικογενειακή διαμεσολάβηση

Περισσότερα

Το Eurojackpot αποκλειστικά στα καταστήματα ΟΠΑΠ

Διαθέσιμο στην Ελλάδα το ευρωπαϊκό παιχνίδι που μοιράζει μέχρι και 120 εκατ. ευρώ Διαθέσιμο στην Ελλάδα είναι το δημοφιλές ευρωπαϊκό παιχνίδι Eurojackpot, που μοιράζει κέρδη μέχρι και 120 εκατ. ευρώ. Η συμμετοχή στο παιχνίδι, που έκανε πρεμιέρα στη χώρα μας πριν τρεις εβδομάδες , γίνεται αποκλειστικά μέσω των […]

Γ.Γεωργαντάς: Σύντομα η ολοκλήρωση ηλεκτροφωτισμού στους κόμβους Αμαράντων και Μυριοφύτου – Σ.Σ.Μουριών

Ο αντιπρόεδρος της Βουλής και βουλευτής Κιλκίς Γιώργος Γεωργαντάς, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Το περιφερερειακό συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας αποφάσισε στη […]

Δείτε ακόμα