Πολιτισμός

«Χρώματα μνήμης»: Ένα βιβλίο-«φάρος» για τον ενδυματολογικό πολιτισμό της Θράκης

«Χρώματα μνήμης» είναι ο τίτλος του προσφάτως εκδοθέντος βιβλίου της συμπολίτιδας καλλιτεχνικής δημιουργού Κυριακής Φωτιάδου, που όλοι την γνωρίζουν και την προσφωνούν με το υποκοριστικό Κούλα.

Ένας τίτλος, ο οποίος ανταποκρίνεται πλήρως στο περιεχόμενο του πονήματος, καθώς αυτό αφορά στις χαρακτηριζόμενες από ποικιλία σχεδίων και πλούτο χρωμάτων παραδοσιακές φορεσιές της περιοχής Ορμενίου-Φτελιάς Έβρου, που από μόνες τους αποτελούν πολιτιστικό στοιχείο της γενικότερης θρακιώτικης ενδυματολογκής παράδοσης.

Με πλήρη τιτλισμό «Χρώματα μνήμης-Φορεσιά Ορμενίου-Φτελιάς (Κόζουλτζια και Ουρούμκιοϊ Αναταλικής Ρωμυλίας»), το βιβλίο παρέχει στον αναγνώστη να σχηματίσει πλήρη όσο και σφαιρική «εικόνα» για το προαναφερθέν αντικείμενο και να εμπλουτίσει τις γνώσεις του γι’αυτό, ενώ λειτουργεί και ως ισχυρό κέντρισμα του ενδιαφέροντος για κάθε ερευνητή και μελετητή του παρόντος και του μέλλοντος, ιδίως εκείνου που εμφυρείται από το πνεύμα του αγωνιζομένου για την διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς μας γενικότερα.

Τα ανωτέρω επιτυγχάνονται χάρη και στο ότι η συγγραφέας δεν αρκείται στην απλή «εγκυκλοπαιδιακή» παράθεση στοιχείων αλλά, αντιθέτως, τα «βασανίζει» εξαντλώντας με σχολαστικότητα κάθε «πηγή» πληροφόρησης γι’αυτά, αλλά συγχρόνως παραθέτοντάς τα με εύληπτο όσο και ευχάριστο τρόπο.

Όλο το εγχείρημα αποπνέει την ποιότητα δουλειάς εκείνη, η οποία χαρακτηρίζει κάθε δημιουργία της συγγραφέως. Και η πολυτάλαντη Κούλα Φωτιάδου έχει αφήσει τα τελευταία 23 έτη ανεξίτηλη την «σφραγίδα» αυτής της ποιότητάς της σε οποιαδήποτε δραστηριότητά της σε τομείς όπως η ζωγραφική, η χαρακτική, η αγιογραφία, η διακοσμητική, η ξυλογλυπτική, η φωτογραφία, με το βιβλίο αυτό για τις παραδοσιακές φορεσιές της συγκεκριμένης περιοχής του θρακιώτικου να προσθέτει έναν ακόμη «κρίκο» σ΄αυτήν την στιληνή «αλυσίδα».

Στις 226 σελίδες της πολυτελούς έκδοσής του το βιβλίο παραθέτει γεωγραφικές αναφορές στις περιοχές προέλευσης των συγκεκριμένων φορεσιών ενδελεχή στοιχεία πρώτα για την γυναικεία και κατόπιν για την ανδρική και, τέλος, γλωσσάρι επεξήγησης όλων των λέξεων, που αφορούν σε ονομασίες όλων των τμημάτων των φορεσιών αλλά και των όρων των σχετικών με την υφαντική τέχνη.

Για τα πάντα παρατίθεται πλουσιότατο φωτογραφικό υλικό με σχολαστικές αναφορές, εξηγήσεις και διευκρινήσεις για το περιεχόμενό του αλλά και για τις «πηγές» προέλευσης έτσι που το βιβλίο να διεκδικεί «περγαμηνές» επιστημονικού πονήματος.

Με την έκδοσή του η συγγραφέας αποτίει και τον ελάχιστο οφειλόμενο φόρο τιμής στην γυναίκα, η οποία της μεταλαμπάδευσε μια γνώση πολλών δεκαετιών σε ό,τι αφορά στην παραδοσιακή φορεσιά της περιοχής Ορμενίου-Φτελιάς-Κόζουλτζιας-Ουρούμκιοϊ, και που ήταν η μητέρα της Καλλιόπη Δήμου.

Μια γυναίκα-πραγματικός θεματοφύλακας των ενδυματολογικών παραδόσεων του θρακιώτικου Ελληνισμού, με ανεκτίμητη προσφορά στην υπόθεση της διατήρησής τους, την οποία η συγγραφέας θυγατέρα της τιμά υπογράφοντας το βιβλίο με το πατρικό επώνυμό της. Συγχρόνως κάνει χωριστή αναφορά και σε άλλους παραθέτες πολύτιμων στοιχείων, τα οποία συμπεριλαμβάνονται στο πόνημα.

Η Κούλα Φωτιάδου είχε τον σχεδιασμό και την καλλιτεχνική επιμέλεια του βιβλίου, ενώ σ΄αυτήν και στον Ηλία Σαλτσίδη οφείλεται το πλήθος των εξαιρετικών φωτογραφιών, που συνοδεύουν τα κείμενα.

Το βιβλίο προλογίζει η Αγγέλα Γιαννακίδου ερευνήτρια ιδρύτρια του Ε.Μ.Θράκης (Εθνολογικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης), τα διακοσμητικά σχέδια είναι του γνωστού στους κιλκισιώτες φίλους των εικαστικών ζωγράφου Κωνσταντίνου Παλιάν. Τέλος την γλωσσική επιμέλεια είχε η φιλόλογος Τασούλα Μπακιρτζή ενώ την επιμέλεια του γλωσσαρίου ο διδάκτωρ γλωσσολογίας Παύλος Αλμπανούδης.

Σημειώνετα, ότι, εκτός από τις φορεσιές, η Κούλα Φωτιάδου ασχολήθηκε γενικότερα με την έρευνα και καταγραφή της λαϊκής κληρονομιάς (π.χ. υφαντά, ήθη, έθιμα) των περιοχών Ορμενίου και Φτελιάς, των οποίων οι κάτοικοι είναι πρόσφυγες από τις αντίστοιχες των Κόζουλτζιας και Ουρούμκιοϊ Ανατολικής Ρωμυλίας.

Τηλέφωνο επικοινωνίας 2341020722 και 6945044475

Περισσότερα

Στα ‘’Ελευθέρια’’ του δήμου Κιλκίς μεταφέρεται η έκθεση του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων ‘’Σήκω ψυχή μου!… Εικόνες και μουσικές των προσφύγων του ’22″

O δήμος Κιλκίς εγκαινιάζει μια πολύ αξιόλογη συνεργασία με το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη […]

Δείτε ακόμα