Κοινωνία

Ιεράρχες και Εκκλησία: Εις αναζήτησιν της ποιότητας λόγων και έργων

Γράφει ο Σπύρος Καρτσώνης

Γράφει ο Σπύρος Καρτσώνης

● Όταν πριν από λίγα χρόνια υποδεχθήκαμε περιχαρείς τον νέο μας Ποιμενάρχη, πιστεύαμε ότι θα αισθανθούμε έντονη την πνευματική του παρουσία! Η πραγματικότητα όμως μας διέψευσε λίγους μήνες αργότερα, όταν με έκπληξη απερίγραπτη διαβάσαμε στις σχετικές με την τέλεση των μυστηρίων του γάμου και του βαπτίσματος εγκυκλίους του φράσεις («απαγορεύεται αυστηρά» κ.λπ.) που δεν ταιριάζουν σε πνευματικούς ταγούς!

Πιστέψαμε και ελπίσαμε ότι δεν υπέκρυπταν αυταρχισμό και αλαζονεία, αλλά απειρία και βιασύνη! Η ως τώρα παρουσία του όμως διέψευσε -και πάλι- τις όποιες ελπίδες μας! Αρκεί να θυμηθούμε, για παράδειγμα, τη ‘‘γούρνα’’ και τη ‘‘λασπουριά’’ την ημέρα των Θεοφανίων του ’12 (έτσι χαρακτήρισε το σιντριβάνι του τότε Δημοτικού πάρκου) ή τον καβγά του με γυναίκα δύο χρόνια αργότερα, πάλι την ημέρα των Θεοφανίων στη Δοϊράνη, που έγινε θέμα στο πανελλήνιο ή την οργισμένη του επίθεση στους πιστούς, αμέσως μετά την Ανάσταση φέτος, επειδή έφευγαν για τα σπίτια τους!

● Ανήμερα της εορτής της Παναγίας, στον Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Κιλκίς ο Μητροπολίτης μας ‘‘τα έβαλε’’ -σύμφωνα με αυτήκοους μάρτυρες- με γυναίκες από το εκκλησίασμα, λέγοντάς τους να γυρίσουν στα χωριά τους, επειδή μιλούσαν, και με έναν ψάλτη, λέγοντάς του να μην ξαναπατήσει στην εκκλησία, επειδή ζήτησε συγγνώμη εκ μέρους του εκκλησιάσματος και επειδή ζήτησε από το εκκλησίασμα να ψιθυρίσει μαζί του το ‘‘Πάτερ ημών’’ και το ‘‘Πιστεύω’’!!!

«Ντράπηκα με αυτά που έλεγε ο μητροπολίτης μας! Λυπήθηκα τον ψάλτη!» – «Δεν ενδείκνυται σε εκπροσώπους του Θεού η ανάλογη συμπεριφορά. Από πού διώχνει τους πιστούς, από το σπίτι του; Ο Ναός είναι σπίτι όλων μας. Δεν έχει κανένας το δικαίωμα, είτε αυτός έχει σχήμα είτε όχι να συμπεριφέρεται στους υπόλοιπους λες και είναι ιδιοκτησία τους», δύο από τα (πλέον ήπια) σχόλια που ακολούθησαν τη συμπεριφορά αυτή του Μητροπολίτη (υπήρξαν φυσικά και πολύ χειρότερα)!

Στην Εκκλησία έχουν θέση όλοι! Πώς λοιπόν ο Μητροπολίτης δείχνει την πόρτα στο εκκλησίασμα, κα μάλιστα για τέτοιο λόγο και με τέτοιον τρόπο;

Ο Ποιμενάρχης μας, ο κάθε Ποιμενάρχης, έχει δίκιο να αντιδρά όταν στον ιερό χώρο του ναού λαμβάνουν χώρα ενέργειες, ακρότητες ή υπερβολές που δείχνουν έλλειψη σεβασμού. Θα μπορούσε όμως αυτές να τις καταδικάσει με τρόπο πατρικό και συμβουλευτικό, χωρίς να προσβάλει! Με τρόπο που αφενός μεν θα δικαίωνε τα λόγια του, αφετέρου δε δεν θα γεννούσε αντιδράσεις στους πιστούς. Θα μπορούσε ακόμα να κάνει την αρχή καταδικάζοντας οτιδήποτε δείχνει έλλειψη σεβασμού μέσα στο ίδιο του το ‘‘σπίτι’’. Δείχνοντας την αντίθεσή του στο ανατριχιαστικό ‘‘κιτς’’ που κατακλύζει σήμερα τους ναούς! Δείχνοντας την αντίθεσή του «στα αρχιτεκτονήματα μιμητικής ψευτιάς, στα εφετζίδικα ηλεκτρικά καντήλια, στους θηριώδεις πολυελαίους, στη βαναυσότητα των μεγαφώνων, στα πλαστικά καλύμματα του θυσιαστηρίου, στα σταμπωτά άμφια των κληρικών, ακόμα και στις μεγαλόπρεπες αυτοκρατορικές αμφιέσεις των Επισκόπων και τις χρυσοστόλιστες πολυθρόνες τους».

● Εύλογο το ερώτημα: Τι περιμένουμε εμείς οι λαϊκοί από τους ιεράρχες μας και γενικότερα από την εκκλησία; Τι θέλουμε;
Θέλουμε ιεράρχες που να γνωρίζουν ότι «δεν μας ενδιαφέρει η ‘‘βελτίωση’’ του χαρακτήρα, η ηθικιστική αρετολογία, τα ‘‘μη’’ και τα ‘‘πρέπει’’». Θέλουμε «να μας μιλήσουν για το Θεό, για την ψυχή, για τη μεταφυσική ελπίδα, με τη γλώσσα που χειραγωγεί στο άθλημα της πίστης-εμπιστοσύνης». Θέλουμε «να αφήσουν κατά μέρος τη θρησκευτική ρητορική των εγκυκλίων και των μηνυμάτων και να κομίσουν την έκπληξη με την ποιότητα του λόγου τους».

Θέλουμε ιεράρχες που να γνωρίζουν «ότι η συντήρηση των κοσμικών εξουσιαστικών τους κεκτημένων δεν τους εξασφαλίζει από την κοινωνική (την ουσιαστική) περιθωριοποίηση» (τα λόγια σε εισαγωγικά είναι του καθηγητή Χρήστου Γιανναρά).
Θέλουμε οι εγκύκλιοί τους, να έχουν τόνο πατρικό και συμβουλευτικό, και όχι να είναι αυστηρές και απαγορευτικές, χωρίς να κομίζουν καμία ποιότητα λόγου!
Θέλουμε να μην αρέσκονται να ζουν μέσα στη χλιδή και την πολυτέλεια (π.χ. κατοικία με όλες τις ανέσεις, μετακίνηση με πολυτελή αυτοκίνητα)!

Θέλουμε να μην επικαλούνται κατά το δοκούν τους Ιερούς Κανόνες!
Θέλουμε να αντιμετωπίζουν ‘‘κατ΄ οικονομίαν’’ και με ‘‘ανοιχτό μυαλό’’ τα ανθρώπινα θέματα, αφού εκπροσωπούν το Θεό τη αγάπης, της συγγνώμης και της ταπείνωσης (π.χ. να μην αρνούνται τη χριστιανική κηδεία κάποιου αυτόχειρα)!

Θέλουμε να μην εκφράζουν την άποψη ότι ‘‘η θρησκεία δεν παρέχεται δωρεάν’’ και να μην δίνουν εντολή να αναρτηθεί στους ναούς ‘‘τιμοκατάλογος’’… θρησκευτικών μυστηρίων, λες και τα ιερά μυστήρια είναι παρεχόμενες υπηρεσίες!

Θέλουμε να μην πιέζουν τους πιστούς και τους ιερείς για περισσότερα χρήματα!
Θέλουμε να μην εξαναγκάζουν ιερείς σε μετάθεση -παρά το αίτημα των πιστών για το αντίθετο- ή ακόμη και σε παραίτηση!

Θέλουμε τα λόγια και οι πράξεις τους να μην προκαλούν αρνητικά σχόλια και να μην γίνονται ‘‘είδηση’’ σε όλη την Ελλάδα!
Θέλουμε εμείς οι πιστοί, εκτός από τη φυσική τους παρουσία, να αισθανόμαστε και την πνευματική τους παρουσία!

Θέλουμε να μην έχουν σήμερα τη σημασία τους τα λόγια του Ιωάννη του Χρυσοστόμου ‘‘Ουδένα δέδοικα ως τους επισκόπους, πλην ολίγων’’ (τίποτα δεν φοβήθηκα όσο τους επισκόπους, εκτός από λίγους)!

Θέλουμε, ακόμη, να διερωτηθούν οι ιεράρχες μας και να προβληματιστούν: Γιατί όπου πήγαινε ο μακαριστός Χριστόδουλος συσσωρεύονταν περιχαρείς οι πιστοί να τον ακούσουν; Γιατί κάθε εγκύκλιος, μήνυμα ή δήλωση του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου (τον οποίο η ελλαδική ιεραρχία δεν τον έκρινε ικανό ούτε για μητροπολίτη Κυθήρων!) ξεχωρίζει αμέσως και προβάλλεται από τον Τύπο;

● Η Εκκλησία μέσα στην κοινωνία δοκιμάζεται και η δοκιμασία αυτή είναι που κρίνει τελικά τις αξίες και τις αντοχές της. Η Εκκλησία, αρκετά συχνά, υψώνει τείχη ανάμεσα σ’ αυτήν και το πλήρωμά της, λες και αρέσκεται στην αυτοαχρήστευσή της. Στέκει μακριά από τις ανησυχίες και τα προβλήματα εκείνων που ψάχνουν απεγνωσμένα Εκείνον.

Και στέκει μακριά από το ζητούμενο η Εκκλησία μας, όταν αδυνατεί να αφουγκραστεί το σφυγμό του λαού, όταν αδυνατεί να αντιληφθεί το νόημα της αποστολής της, όταν προσφεύγει σε τύπους και πρακτικές που άλλο δεν δείχνουν παρά την εμμονή της να προσφέρει υπηρεσίες που έχουν σχέση με οικονομικές δοσοληψίες ( η βάπτιση, ο γάμος και ο θάνατος έχουν γίνει αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης -και ας πεινάει παραδίπλα ο λαός).

Η Εκκλησία μας έχει ανάγκη από ανανέωση και εκσυγχρονισμό. Ανανέωση και εκσυγχρονισμός όμως θα πει ότι θα γίνει πράξη από αυτήν η ανεκτίμητη επιταγή των δύο χιτώνων (εδώ δυσανασχετεί ακόμη και για τη φορολόγηση -αυτή τη δύσκολη στιγμή- της τεράστιας ακίνητης περιουσίας της). Ότι θα εγκύψει με ενδιαφέρον στα θέματα που ‘‘καίνε’’: αγαμία του κλήρου, προγαμιαίες σχέσεις κ.λπ. Ότι η ανώτατη εκκλησιαστική αρχή θα θέσει τον δάκτυλόν της ‘‘επί τον τύπον των ήλων’’ στο θέμα των υπέργηρων μητροπολιτών, με την κατάργηση της ισοβιότητας και την καθιέρωση ορίου ηλικίας.

Ότι θα σταματήσει η παρακμή (παζαρέματα, συναλλαγή, ίντριγκες, εκβιασμοί κ.λπ.) στον τρόπο εκλογής των επισκόπων*, η οποία καλό είναι να γίνεται και από τον λαό. Το ότι τα ανωτέρω δεν προβλέπονται από τα Ιερά Κείμενα δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να εξεταστούν και -για το καλό της Εκκλησίας- ‘‘κατ΄ οικονομίαν’’ να καθιερωθούν.

————

* Ο καθηγητής Χρήστος Γιανναράς στην επιφυλλίδα του (‘‘Καθημερινή’’ 16 -08-2014) με τίτλο ‘‘Ουσιώδη σε αποσιώπηση’’ αναφέρει ως ένα από τα φαινόμενα κοινωνικής παρακμής τον τρόπο εκλογής των επισκόπων στην Eκκλησία της Eλλάδος. Όποιος διαβάσει το κείμενό του δεν θα πιστεύει στα μάτια του και θα αναρωτιέται: Το Άγιο Πνεύμα βρίσκει χώρο για να εγκατοικήσει στις συνεδριάσεις της Ιεραρχίας και να επιφοιτήσει κατά την διαδικασία εκλογής κάθε επισκόπου;

Αναφέρει ο γνωστός καθηγητής ότι δεν υπάρχει καμία κρίση και αξιολόγηση, ότι κυριαρχεί η συναλλαγή, οι εκβιασμοί και η ίντριγκα, ότι μητροπολιτική εκλογή κερδίζουν όσοι τριγυρνάνε στα συνοδικά γραφεία και στις μητροπόλεις και όσοι προσφέρονται για οπαδοί σε κλίκες, ότι οργιάζουν προεκλογικά οι τηλεφωνικές ‘‘συνεννοήσεις’’, τα παζαρέματα, οι υποσχέσεις και τα ‘‘δώρα’’, ότι πλεονάζει η συκοφαντία, ότι ισχύει η αρχή ‘‘ο θάνατός σου η ζωή μου’’, ότι ‘‘στον αφρό επιπλέουν, με σπάνιες εξαιρέσεις, ευδιάκριτοι οι φελλοί’’, ότι ‘‘οικοδομείται η βεβαιότητα ότι ακόμη και μέσα στην εκκλησία η ανθρώπινη ποιότητα είναι εν διωγμώ’’, ότι ο νυν αρχιεπίσκοπος ‘‘έχει φορτώσει στο επισκοπικό σώμα με τις εκλογές που ενορχηστρώνει τόση μετριότητα, μικρόνοια και ανικανότητα που συνδέει πια οριστικά το όνομά του με την κατάφωρη παρακμή’’ και πολλά άλλα, τα οποία βεβαίως αποτελούν παρακμή και ‘‘θεσμοποιημένη αναξιοκρατία’’ στο χώρο της εκκλησίας (ολόκληρο το κείμενό του μπορείτε να το διαβάσετε στη διεύθυνση):
http://www.kathimerini.gr/780081/opinion/epikairothta/politikh/oysiwdh-se-aposiwphsh

Περισσότερα
Δείτε ακόμα

Δεν είναι ασυνήθιστα πολλά;

Ο δήμος Παιονίας αποφάσισε την ανάθεση συγγραφής του ιστορικού λευκώματός του στον καταλληλότερο γι’ αυτόν τον σκοπό ερευνητή και συγγραφέα, […]

Το Eurojackpot αποκλειστικά στα καταστήματα ΟΠΑΠ

Διαθέσιμο στην Ελλάδα το ευρωπαϊκό παιχνίδι που μοιράζει μέχρι και 120 εκατ. ευρώ Διαθέσιμο στην Ελλάδα είναι το δημοφιλές ευρωπαϊκό παιχνίδι Eurojackpot, που μοιράζει κέρδη μέχρι και 120 εκατ. ευρώ. Η συμμετοχή στο παιχνίδι, που έκανε πρεμιέρα στη χώρα μας πριν τρεις εβδομάδες , γίνεται αποκλειστικά μέσω των […]