«Επανάσταση» στο σκληρό σιτάρι: Αποκωδικοποιήθηκε το γονιδίωμά του!
Τεράστιες αλλαγές στην παγκόσμια παραγωγή σκληρού σίτου, καθώς ανοίγει ο δρόμος για μελλοντικές νέες ποικιλίες με πολύ μεγαλύτερες αποδόσεις και την επιθυμητή ποιότητα φέρνει το επιστημονικό επίτευγμα εξήντα ερευνητών από επτά χώρες που αποκωδικοποίησαν το γονιδίωμά του. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Genetics.
Μετά το ρύζι και την τομάτα, ήρθε η σειρά του σιταριού να «ξαναεξημερωθεί», να διαβαστεί δηλαδή το γονιδίωμά του, όπως είχε υπολογίσει και αναφέρει σε άρθρο του στην «Agrenda» ο δρ Αθανάσιος Τσαυτάρης, ομότιμος καθηγητής και τέως υπουργός.
Μελετώντας την ποικιλία σκληρού σίτου Svevo, διαβάστηκαν τα γονίδια και εντοπίστηκαν οι «οδηγίες λειτουργίας» του φυτού. Εντοπίστηκαν οι διαφορές που προέκυψαν στο αρχικό άγριο φυτό, κατά την πορεία της εξημέρωσής του και ήδη επισημάνθηκε ένα επίκτητο κατά την εξημέρωση γονίδιο που προκαλεί αυξημένη συγκέντρωση καδμίου (τοξικό-βαρύ μέταλλο) στο σπόρο του σιταριού.
Η πληροφορία αυτή θα βοηθήσει στην παραγωγή ποικιλιών με την επιθυμητή ποιότητα, δηλαδή χαμηλότερα επίπεδα καδμίου, είτε με διασταυρώσεις (συμβατική βελτίωση), είτε με μοριακές μεθόδους (γενετική βελτίωση).
Ανοίγει «δρόμος» για ποσότητα και ποιότητα
Η χαρτογράφηση που επετεύχθη, εφόσον μελλοντικά εντοπιστούν γονίδια που ελέγχουν αποδοτικά ή ποιοτικά χαρακτηριστικά, μπορεί να φέρει τεράστιες αλλαγές στην παγκόσμια παραγωγή, καθώς ανοίγει ο δρόμος για μελλοντικές ποικιλίες σκληρού σιταριού με πολύ μεγαλύτερες αποδόσεις και την επιθυμητή ποιότητα.
Επιπλέον, μπορεί να αυξηθεί η ανθεκτικότητα του σιταριού σε ασθένειες και εχθρούς, με δημιουργία ποικιλιών που θα έχουν αλλαγές σε γονίδια ευαισθησίας. . Το επίτευγμα, όπως σημειώθηκε από τους ερευνητές που το εκπόνησαν θα συμβάλλει στη διατροφική ασφάλεια του παγκόσμιου πληθυσμού, καθώς τα ζυμαρικά αποτελούν βασική διατροφή του παγκόσμιου πληθυσμού, σε όλες τις «κάστες».
Αναπόφευκτα, και οι βιομηχανίες τροφίμων ζητούν περισσότερο και ποιοτικότερο σιτάρι. Το σκληρό σιτάρι καθιερώθηκε ως βασική καλλιέργεια αρχικά στην περιοχή της Μεσογείου πριν από 1.500 έως 2.000 χρόνια. Σήμερα καλλιεργείται κυρίως σε Ευρώπη, Καναδά, ΗΠΑ και στη Νότια Ασία.
Ο Λουίτζι Κατιβέλι, συντονιστής ερευνητής, από το Συμβούλιο Γεωργικής Έρευνας και Οικονομίας (CREA) της Ιταλίας δήλωσε: «Η ανάγνωση (αλληλούχιση) του γονιδιώματος θα οδηγήσει σε νέες προδιαγραφές καλλιέργειας και ασφάλειας του σκληρού σιταριού και των προϊόντων που παράγονται από αυτό, ανοίγοντας το δρόμο για τη δημιουργία ποικιλιών σκληρού σιταριού που θα είναι καλύτερα προσαρμοσμένες στις κλιματικές προκλήσεις και θα έχουν υψηλότερες αποδόσεις, μεγαλύτερη διατροφική αξία και βελτιωμένη αειφορία».
