Αναλαμβάνοντας την ευθήνη της ζωής μου μέσα από την ψυχοθεραπεία

Γράφει η Έλλη Φρεγγίδου

Η θεραπεία Gestalt είναι ένα είδος φαινομενολογικής, υπαρξιστικής, ανθρωπιστικής και ολιστικής ψυχοθεραπείας, μία προσέγγιση προσανατολισμένη στη διαδικασία (process), η οποία μάλιστα έχει βιωματικό χαρακτήρα.

Είναι μία προσέγγιση που επιτρέπει στον πελάτη να αναπτύξει περισσότερες δυνατότητες, μέσα από τις οποίες θα μπορέσει να επεξεργαστεί τα υπαρξιακά του ερωτήματα και προβλήματα με ένα δημιουργικό τρόπο.

Η θεραπεία Gestalt είναι :

• Φαινομενολογική
Εστιάζει στην υποκειμενική αντίληψη του ατόμου και της πραγματικότητάς του.

• Υπαρξιακή
Βασίζεται στο «εδώ και τώρα» δίνοντας έμφαση στο ότι κάθε άτομο είναι υπεύθυνο για τον προορισμό του.

• Βιωματική
Εστιάζει στο «τί» και «πώς» ο άνθρωπος σκέφτεται, αισθάνεται και πράττει καθώς αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του.

• Διαλογική
Ενδιαφέρεται να χτίσει έναν αυθεντικό διάλογο / «συνάντηση» στη θεραπευτική σχέση, θεωρώντας τον ως ένα παράγοντα εξέλιξης και θεραπείας.

Βασικός στόχος στη θεραπεία Gestalt είναι να αποκτήσει το άτομο επίγνωση του τί βιώνει και πράττει και με τον τρόπο αυτό να αναλάβει ευθύνη για πράξεις και επιλογές του.

Μέσα από τη διαδικασία της επίγνωσης, το άτομο κερδίζει την κατανόηση του εαυτού του και του περιβάλλοντός του. Γνωρίζει τη δυνατότητα για αλλαγή και την ικανότητά του να κάνει επιλογές ούτως ώστε να ζει μια αυθεντική, με νόημα ζωή.

Οι θεραπευτές Gestalt είναι «παρόντες» στη θεραπευτική διαδικασία όπου το Εγώ / Εσύ αποτελεί βασική αξία σε μια θεραπευτική σχέση που βασίζεται στη γνήσια επαφή και όχι σε μια ερμηνεία του θεραπευτή ή τη χρήση στείρων τεχνικών. Η ανθρωπιστική θεώρηση αυτής της θεραπείας επιτρέπει στον ψυχολόγο να δημιουργήσει ένα κλίμα εγγύτητας και οικειότητας με τον πελάτη του. Με τον τρόπο αυτό, καλλιεργείται μια σχέση ανοιχτής επικοινωνίας, εμπιστοσύνης και ελευθερίας έκφρασης του λόγου.

Η Ψυχοθεραπεία Gestalt εστιάζει στη Θεραπευτική σχέση μεταξύ ψυχοθεραπευτή και πελάτη. Η σχέση αυτή είναι ισότιμη και βασίζεται στο διάλογο, είναι μία διαλεκτική σχέση. Βοηθά τον πελάτη στη δημιουργική προσαρμογή του στις νέες συνθήκες κάθε φορά και στην ανάληψη της ευθύνης του για την ύπαρξή του.

Ο θεραπευτής Gestalt δρα στο εδώ και τώρα και εστιάζει στις πληροφορίες που του δίνουν οι αισθήσεις, οι σκέψεις, τα συναισθήματα και το σώμα. Μέσα από τις διαδικασίες της δημιουργικής προσαρμογής στις νέες συνθήκες ωθεί τον πελάτη του να αποκτήσει μεγαλύτερη επίγνωση του εαυτού του, όπως και να μάθει πώς να αξιοποιεί την ικανότητά του στο να κάνει επαφή με τον εαυτό του και το περιβάλλον του.

Στόχος του θεραπευτή είναι να “ωθήσει” τον πελάτη του στην ανεξαρτησία και την αυτονομία, αποτρέποντας την οποιαδήποτε εξαρτητική σχέση με τον ψυχολόγο ή με κάποιας μορφής φαρμακευτική αγωγή. Ο πελάτης σταδιακά αποκτά τη δυνατότητα να λαμβάνει αποφάσεις αυτόνομα, να γίνεται κυρίαρχος της ζωής και του εαυτού του και να ζει με ποιότητα, καλλιεργώντας αυθεντικές προσωπικές σχέσεις.

Η διάγνωση στην Ψυχοθεραπεία Gestalt είναι μια διαδικασία που βασίζεται στη φαινομενολογία και λαμβάνει χώρα στο όριο επαφής του πελάτη και του περιβάλλοντός του. Επίσης, οι Ψυχοθεραπευτές Gestalt είναι εξοικειωμένοι με τα διαγνωστικά κριτήρια του DSM IV, εφόσον αυτό αποτελεί το εργαλείο που χρησιμοποιούν πολλές διαφορετικές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις για τη διάγνωση.

Η Gestalt είναι αποτελεσματική και κατάλληλη για άτομα, ζευγάρια και οικογένειες που αντιμετωπίζουν θέματα όπως: Νευρώσεις, ψυχώσεις, συναισθηματικές/αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη, φοβίες, εξαρτήσεις, ψυχοσωματικές διαταραχές, ζητήματα σχέσεων κ.τ.λ. Επίσης, έχει εφαρμογή σε εκπαιδευτικούς χώρους, εταιρίες, οργανώσεις, συλλόγους κ.ά

Ο θεραπευτής δεν εγκλωβίζει τον πελάτη σε περιοριστικές ερμηνείες της συμπεριφοράς του, δεν ψάχνει μανιωδώς τα αίτια μια προβληματικής συμπεριφοράς αλλά εστιάζει στην επίλυση του κάθε προβλήματος, όπως αυτό βιώνεται στο “εδώ και τώρα”. Ο θεραπευόμενος είναι ελεύθερος να επιλέξει τη λύση, τη διέξοδο που προσωπικά του ταιριάζει, ανάλογα με τα βιώματα, τον τρόπο σκέψης, τις αρχές και τις πεποιθήσεις του. Δε δέχεται κριτική που τον ματαιώνει και τον υποτιμά αλλά αποκτά σταδιακά επίγνωση των επιλογών του και που αυτές τον οδήγησαν.

Το αν θεραπευτώ ή όχι, το αν θα βρω τη λύση σε ένα πρόβλημά μου ή όχι, είναι, τελικά, κατά τη γνώμη μου, αποτέλεσμα προσωπικών αποφάσεων και ατομικής ευθύνης. Ο ψυχολόγος είναι εκεί για να στηρίξει, να εκφράσει την επιστημονική του άποψη, να μοιραστεί τη γνώμη και την εμπειρία του, αλλά ποτέ να υποδείξει ή να κατευθύνει για το πώς καθένας θα ζήσει τη δική του ζωή.